آیت الله میرباقری: هشت ذکر و هشت مقام در زیارت امام رضا(ع)

 متن زیر گفتاری از آیت الله میرباقری است که در ادامه می خوانید؛

در زیارت معروفه امام رضا(ع) جملاتی است که تعبیر لطیفی در آن است. می‌فرمایند: «قبل از اینکه از درِ خانه‌تان بیرون بروید، این جملات را بگویید: بسم الله و بالله و الی الله و الی ابن رسول الله و حسبی الله و توکلت علی الله اللهم الیک اردت و ما عندک قصدت».

هشت جمله و هشت مقام است:

۱ و ۲ «بسم الله» و «بالله»

این سیر با بسم الله واقع می‌شود و رفتن در وادی ولایت جز با «بسم الله و بالله» و استعانت من الله واقع نمی‌شود و این وادی، وادی‌ای نیست که با توان ما درک شود و سیر برای ما اتفاق نمی‌افتد.

شروع با «بسم‌الله» یعنی خلع قدرت از خود. یعنی من هیچ‌کاره‌ام و از خدا استعانت می‌جویم. در سفر زیارتی معصوم هم این‌گونه است؛ یعنی با اتکای به الله تبارک و تعالی و اسماء او، این سیر را آغاز می‌کنم و با اتکاء به حیات، قدرت، رحمانیت و علم او قدم در «سفر الی‌الله» می‌گذارم. 

۳ و ۴ «الی الله» و «الی ابن رسول الله»

این سفر به سوی کجاست؟ به سوی خدای متعال و ابن رسول الله است. به این خاطر است که: «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ حِصْنِی فَمَنْ دَخَلَ حِصْنِی أَمِنَ مِنْ عَذَابِی... بِشُرُوطِهَا وَ أَنَا مِنْ شُرُوطِهَا»

درست است که سفر ما به‌سوی خداست؛ اما در این سفر باید از خانه‌ امام رضا علیه‌السلام عبور کنیم. چون امام معصوم، باب‌الله است؛ کسی که قصد سکنی گزیدن در سرای توحید را دارد، باید از مسیر امام معصوم علیه‌السلام عبور کند؛ جز از این باب نمی‌توان به مقامات توحید رسید. اگر درک مراتب توحید برای انسان ممکن است، این امکان از این باب مقدور می‌شود و لا غیر؛ راه‌های دیگر بن‌بست‌اند و انسان را به بی‌راهه و پرتگاه‌های خطرناک می‌کشانند. در حقیقت، زیارت، «سیر الی‌الله» است که از طریق معصوم علیه‌السلام واقع می‌شود.

۵ و ۶ «حسبی الله» و «توکلت علی الله»

سرمایه ما چیست؟ «حسبی الله و توکلت علی الله» یعنی زائر سرش را به خدا می‌سپارد و در این وادی با اعتماد قدم می گذارد. واقعا فراز و نشیب بیابان عشق دام بلاست. انسان باید سر به خدا بسپارد و برود.

۷ و ۸ «اللهم الیک اردت» و «ما عندک قصدت»

مقصد ما در این سفر «الیک اردت و ما عندک قصدت». 

از در خانه وقتی می‌خواهی بیرون بیایی باید این‌گونه باشد.

و بعد اگر زائر، زائر باشد در هر قدمی که به سوی زیارت برمی‌دارد، حجابی برداشته می‌شود. و در هر قدم، زیارتی اتفاق می‌افتد که ثواب حج عمره را دارد. اگر این طور شد، «فأذن لی فی الدخول افضل ما اذنت لاحد من اولیائک» تفضلاً به او اجازه ورود خاص می‌دهند، درهای حرم باز می شود و ورود به ملکوت و باطن حرم پیدا می شود.»

منبع: مهر