حجت‌الاسلام حسنلو: بهترین درس اخلاقی از سیره سیدالشهدا (ع)
در سیره زندگانی سیدالشهدا (ع) جهاد و امر به معروف آن حضرت همه عناصر تربیتی و همه نیازمندی‌های روحی و پرورشی انسان وجود دارد. اگر از دعا و سخنان ثارالله (ع) رمزگشایی و سیره حضرت به شیوه روشمند گفته شود، بهترین مکتب تربیتی خواهد بود. به مناسبت میلاد فرخنده امام حسین (ع) با حجت‌الاسلام والمسلمین امیرعلی حسنلو مدیرگروه تاریخ و سیره مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه‌های علمیه درباره مکارم اخلاق در سیره سیدالشهدا (ع) گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌آید:
احترام به مقام علم زمینه‌ساز انسان‌سازی، تمدن‌سازی و فرهنگ‌سازی است
جایگاه استاد و معلم در سیره امام حسین (ع) چگونه بوده است؟
در روایت آمده است وقتی یکی از فرزندان امام (ع) نزد یک مربی مکتب، سوره حمد را آموخت و برای امام حسین (ع) خواند، حضرت (ع) برای معلم و استاد فرزندش هزار دینار، چندین خلعت، جامه، لباس نو و هدایای دیگر فرستاد. اهتمامی که امام حسین (ع) به کسانی که تربیت فرزندان و آینده آن‌ها در دست آن‌ها می‌نهاد، در هیچ مکتبی و آموزه‌ای وجود ندارد. این احترام و حرمت به مقام علم و معرفت است که می‌تواند انسان‌ساز، تمدن‌ساز و فرهنگ‌ساز باشد و انسان‌های متعالی را تربیت کند.
چه زمانی ثروت در اختیار انسان است+ پاسخ امام حسین (ع)
انفاق، بخشش، نیکوکاری در سیره ثارالله چگونه بروز و ظهور داشته است؟
امام حسین (ع) تجلی سخاوتمندی و کرامت بود. آن حضرت هیچ مستمندی را از خود دور نکرد و هیچ فقیری را بدون عطا و پاداش از در خود نراند و در این باره می‌فرمود: ثروت انسان آنگاه در اختیار اوست که توان انفاق و بخشش از آن را به دیگران داشته باشد. وقتی انسان نتوانست از آن در راه رضای خداوند خرج کند و در راه شادی دل بندگان مصرف کند، برای عده‌ای باقی خواهد ماند که بعد از او حیف و میل کنند و حسابش به عهده جمع‌کننده مال باشد. پس بهتر است انسان تا زنده است و اختیار مال خود را دارد از آن انفاق کند و در راه نیکوکاری و ساختن مدرسه و رفع نیازمندی‌های طبقه فرودست جامعه بهره ببرد.
بهترین درس از مکارم الاخلاق ثارالله (ع)
نوع توجه و رفتار امام حسین (ع) به اهل خانه‌اش را بیان می‌کنید؟
امام حسین (ع) به خانواده و همسران خود عشق می‌ورزید و دختران خود را دوست می‌داشت و این دوستی و عشق را اظهار می‌کرد تا برای مردم درسی باشد تا خانواده را دوست داشته باشند. برای نمونه فرمود: من خانه‌ای را دوست می‌دارم که در آن سکینه و رباب هستند. این جمله نماد است.
امام حسین (ع) عشق به خانواده را در صحنه‌های نبرد نیز با جدیت مطرح فرمود و عملاً این محبت را نشان داد و وفای خود به خانواده و اهل بیت و خانواده یاران خود نشان داد. وقتی عازم میدان بود یکی از دخترانش مقابل مرکب امام قرار گرفت، حضرت از مرکب پیاده شد و او را نوازش کرد و به سوی خیمه‌ها باز گرداند. کراراً در روز عاشورا در گرداگرد خیمه‌ها می‌گشت و آنان را دلداری و به صبر دعوت می‌کرد.
بنابراین بهترین درسی که ما می‌توانیم از امام حسین (ع) بگیریم، علاقه به خانواده، همسر و فرزندان است. چون چنین بستری می‌تواند فرزندان خوب تربیت کند تا جامعه‌ساز و زندگی‌ساز باشند. همسران امام حسین (ع) تا اندازه ای او را دوست می‌داشتند و با وفا بودند که پس از آن حضرت در فراغ و دوری امام گریستند و جان تسلیم کردند. پس کانون خانواده را باید با تأسی از امام حسین (ع) با محبت و عشق متقابل خدایی کرد تا این کانون بستر رویش انسان‌های بزرگ باشد و تا این خانواده پس از شهادت امام حسین (ع) حامل پیام او به جهانیان باشند. امام خانواده‌اش را دوست داشت تا این اندازه که آن‌ها را به همراه خود برد تا ادامه‌دهنده راهش باشند و چنین هم شد. مهر به خانواده و دوست داشتن خانواده را باید از امام شهیدان آموخت.
امام حسین (ع): پیامبر به من فرموده از پدرت پیروی کن و اوامر او را انجام بده
در مکارم اخلاق بسیار توصیه به احترام والدین شده است. با وجود اینکه پدر و مادر حضرت (ع) از معصومین بودند و خود حضرت هم معصوم بودند، درباره رفتار ایشان با امام علی (ع) و حضرت فاطمه (س) در روایات مطالبی نقل شده است؟
با رویدادها و اتفاقات فرهنگی، تحولات اجتماعی و اقتصادی که در جوامع صورت گرفته متأسفانه برخی هنجارهای خوب کم‌رنگ شده است و ما رفته رفته از آموزه‌های دینی فاصله می‌گیریم. این آسیب بزرگ اخلاقی جامعه اسلامی است که هم خانواده‌ها را در معرض خطر جدی قرار داده و هم جوامع را که به تبع آن عرصه‌های دیگر نیز در معرض آسیب جدی قرار دارند، احترام به بزرگ‌تر و احترام به پدر و مادر از فرهنگ ما رخت بسته است.
امام حسین (ع) در این باره فرموده: پیامبر به من فرموده از پدرت پیروی کن و اوامر او را انجام بده. امام حسین (ع) تربیت‌یافته رسول خدا و وحی است و در این باره الگو است. آن حضرت حد اطاعت از پدر و مادر را بر اساس آیات قرآن کریم تنها در دعوت به حق جایز نمی‌داند، بلکه در بقیه موارد اطاعت آنان را لازم و احترام پدر و مادر و بزرگداشت آنان را ضروری می‌داند.
انسان ریشه دارد و ریشه او پدر و مادر هستند. وقتی آنان را گرامی بدارد مثل این است که خود را گرامی داشته است. احترام پدر و مادر را پدر و مادر به فرزندان باید یاد بدهند. این دستور اهل بیت است که فرموده‌اند خدا رحمت کند پدر و مادری را که فرزندان خود را یاری می‌دهند که چگونه با آنان به مهربانی رفتار کنند.
بنابراین پدر و مادر باید فرزندان را با نیکی‌ها آشنا کنند. امام حسین (ع) به برادرش امام حسن (ع) که بزرگ‌تر از خود بود، احترام فوق‌العاده داشت و در محضر او ادب را رعایت می‌کرد. هیچ‌گاه در حضور او سخن نمی‌گفت و به احترام او ساکت می‌نشست. فرزندان امیرمؤمنان (ع) اینگونه بودند.
منبع: فارس
افزودن دیدگاه جدید