چرا با وجود برخی روایات در مدح قم این شهر مبتلا به کرونا شد

بخش پاسخگویی به شبهات و سؤالات دینی یکی از پرمخاطب‌ترین و فعال‌ترین بخش‌های مؤسسه دارالعرفان است که با بهره‌مندی از اساتید ممحض حوزه‌های علمیه روزانه برای پاسخگویی به ده‌ها سؤال اعتقادی فعالیت می‌کند و نقش بسزایی در ترویج فرهنگ و معارف غنی اهل بیت(ع) دارد.

با توجه به وضعیت فعلی و شیوع ویروس کرونا در اقصی نقاط دنیا به ویژه ایران اسلامی و شهر مقدس قم عده‌ای به یکی از روایات ائمه هدی در خصوص شهر مقدس قم در فضای مجازی اشاره دارند که محققان بخش پاسخگویی به سؤالات دینی بر آن شدند تا توضیحاتی را در این خصوص ارائه کنند.

یکی از آن روایات، حدیثی است که از امام صادق (ع) نقل شده است که فرمودند: «إِذا عَمَّتِ الْبُلْدَانَ الْفِتَنُ فَعَلَیْکُمْ بِقُمَّ وَ حَوَالَیْهَا وَ نَوَاحِیهَا فَإِنَّ الْبَلَاءَ مَدْفُوعٌ عَنْهَا؛ زمانی که فتنه‌ها در همه جا فراگیر شد، به قم وحوالی آن بروید، زیرا بلا از قم دور است.» و یا این روایت که امام صادق(ع) فرمودند: «إِذَا أَصَابَتْکُمْ بَلِیَّةٌ وَ عَنَاءٌ فَعَلَیْکُمْ بِقُمَّ فَإِنَّهُ مَأْوَی الْفَاطِمِیِّینَ وَ مُسْتَرَاحُ الْمُؤْمِنِینَ. چون بلا و رنجی به شما رسد، بر شما است که به قم روید که جایگاه بنی فاطمه و آسایشگاه مؤمنان است.»

سؤال این است که اگر قم به عنوان پناهگاه و محل امن معرفی شده، چگونه اکنون گرفتار بیماری و ویروس کرونا شده است؟ پاسخ این شبهه را در قالب چند نکته اساسی بیان می‌کنیم، ان شاء الله موجب تنویر افکار عمومی شود.

۱. شبهه‌افکنی نسبت به تشیع و اماکن مقدسه مذهبی سابقه بسیار طولانی دارد و کسانی که هرگز نتوانسته اند این مذهب را باور نمایند با هر بهانه به تشویش اذهان عمومی پرداخته اند و تا بتوانند علاوه بر رنج و غمی که مردم به آن گرفتار شده اند، روحیه دینی جامعه را با تلقینات و وسوسه‌های خناسانه مضطرب کنند و بدون تردید جامعه مومنین متوجه این دسیسه شیطانی هستند؛ و هوشیار تراز همیشه به خداوند متعال توکل کرده اند و این روز های سخت را پشت سر خواهند گذاشت.

۲. میزان ارزش هر شهر و مکانی به ارزش و منزلت افرادی است که در آن شهر ساکن هستند و به هراندازه که مردمان یک سرزمین از درجات ایمان و دیانت بالاتری برخوردار باشند، ارزش و اعتبار بیشتری به آن شهر می‌دهند. شهر مقدس قم از اولین شهرهایی ایران بوده که اسلام را با آغوش باز پذیرفت و از همان قرن اول تاکنون پایگاه شیعه در جهان اسلام مطرح بود و اندیشمندان از سراسر عالم به قم عزیمت داشتند و بدین سبب مورد خشم حاکمان زور و تزویر قرار داشت و بارها مورد هجوم و آسیب قرار گرفت.

۳. جهان هستی برپایه حکمت آفریده شده است و خداوند حکیم است. ابتلائات و مصیبت‌ها هم براساس حکمت الهی است و جهان بدون سختی‌ها و مشکلات و امتحان‌ها مکانی مناسب برای تکامل برآمده از اختیار و اراده نیست. بدون تردید جوهر کمال انسان در مسیر بلاها و سختی‌ها شکوفا می‌شود.

مصائب و سختی‌ها لازمه نظام احسن است، چنانکه نعمت و نقمت و عطا و سلب نعمت نیز مقدمه رشد و تکامل انسانی است. سلامتی و بیماری و فقر و رفاه یکی از ابتلائات است که برای همه انسان‌ها پیش می‌آید؛ چنانکه در آیات متعدد بیان شده است. حتی انبیاء وامامان و اولیای الهی از قاعده و سنت الهی مستثنا نیستند. فقر و بیماری حضرت ایوب، غم حضرت یعقوب در فراق حضرت یوسف، ابتلائات پیامبر اکرم(ص) در طول ۲۳ سال، رنج فراوانی که امیر مومنان درطول ۲۵ سال از رحلت پیامبر اعظم متحمل شد؛ و مصیبت جانکاه حماسه کربلا که برسید الشهداء(ع) و اهل بیت و یاران او وارد شد که در بزرگی این مصیبت همین بس که امام مجتبی(ع) فرمودند: «لایوم کیومک یااباعبدالله علیه السلام.»

تاریخ اهل بیت(ع) و تاریخ اسلام و تشیع پر از برگ‌هایی است که گویای این ابتلائات گوناگون است. البته از نگاه انسان‌های خردمند و اولیای الهی مصیبت‌ها و سختی‌های اگرچه بظاهر رنج آور و آزار دهنده است، اما پیام‌های سازنده به همراه دارد. در سایه این مصیبت‌ها، گوهر صبر و شکیبایی انسان به کمال می‌رسد و انسان را به مقام صابران می‌رساند تا بتواند به پاداش عظیم که از حسابگری انسان فراتر است نائل شود چنانکه که پروردگار می‌فرماید: «إِنَّما یُوَفَّى‏ الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَیْرِ حِسابٍ؛ فقط صابران، پاداش خویش را کامل و بدون حساب دریافت خواهند کرد.»(زمر، ۱۰)

بنابراین، برفرض که این روایت از امام صادق(ع) نقل شده باشد، و نیز روایات دیگر به این مضمون هرگز بدین معنا نیست که مردم قم مصون از هر بلا و گرفتاری و رنج و بیماری اند، بلکه برپایه حدیثی از امام کاظم(ع): مومن هراندازه که ایمانش بیشتر باشد. گرفتاری و ابتلایش بیشتر می‌شود.

۴. آنچه از احادیث که در مدح و عظمت قم بیان شده است بر فرض صحت سند که در جای خود باید بحث شود، ناظر به بعد معنوی این شهر است نه جنبه مادی آن؛ و لذا قم نیز مانند سایر بلاد درمعرض بلایای طبیعی مثل سیل و زلزله و طوفان است و از این رو سفارش معصومین(ع) به توجه و یا سکونت در شهر قم و اطراف آن برای محفوظ ماندن از فتنه‌هایی است که به ایمان انسان آسیب میزند.

قابل توجه اینکه حتی مسجدالحرام که به عنوان خانه امن الهی در قرآن معرفی شده است، بارها دچار ابتلائات شدید مثل سیل و ویرانی و آتش سوزی و ... گردیده است. بنابراین؛ مقصود از امن بودن مسجد الحرام و حرم اهل بیت عبارت از امنیت معنوی است نه امنیت مادی و جسمی. 

منبع: ایکنا