نشانه ذاکر بودن آرامش روحی و قلبی است

 آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی، ۱۶ شهریور‌ماه در جلسه تفسیر سوره مبارکه نور که در مدرسه آیت‌الله گلپایگانی برگزار شد، با اشاره به آیه «سُورَةٌ أَنْزَلْنَاهَا وَفَرَضْنَاهَا وَأَنْزَلْنَا فِيهَا آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ»، گفت: در این آیه فرموده است که ما این سوره را نازل و فرض کردیم و در آن آیات روشنی فروفرستادیم برای اینکه شاید متذکر شوید.

وی ادامه داد: دومین آیه این سوره مستقیماً با یک حکم و امر کیفری بیان شده و آن حکم زانی و زانیه است و تأکید قرآن آن است که مبادا دلتان به حال مرتکبان این گناه بسوزد و رأفتی در دل پیدا کنید. خداوند می‌داند اجرای این حکم برای مؤمنان بسیار سخت است، لذا تأکید دارد که در این مورد رأفتی نداشته باشید.

آیت‌الله هادوی تهرانی با بازگشت به آیه نخست، بیان کرد: چیزی که ما بسیار به دشواری به دست آورده و راحت از دست می‌دهیم، ذکر و یاد خداست؛ در ۳۶۵ روز سال و ۲۴ ساعت آن چقدر به ذکر و یاد خدا هستیم؟ بماند که مرتبه ذکر ما چه میزان است؛ ذکر ما کجا و ذکر ائمه(ع) کجا؟ ولی همین ذکر کم‌مرتبه را هم کم داریم؛ امام علی(ع) فرمود: «من چیزی ندیدم، مگر اینکه خدا را قبل و با آن و بعد از آن دیدم»؛ در حالی که ما همه چیز را می‌بینیم، جز خدایی که از همه چیز پیداتر است.

وی افزود: بی‌جهت نیست که گفته‌اند «انسان»؛ چون از ریشه نسیان است و دائماً فراموش می‌کند؛ خداوند در آیه نخست فرموده که اصل نزول این سوره برای آن است که شما به ذکر برسید و اگر برسید، به هدف رسیده‌اید؛ نشانه رسیدن به این هدف هم آن است که دل انسان به آرامش برسد وگرنه اگر دل در اضطراب و تشویش و نگرانی است، در این صورت به ذکر نرسیده است.

استاد حوزه علمیه تصریح کرد: کسی که به ذکر برسد، مشمول آیه شریفه ۲۸ رعد «الَّذِينَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» خواهد شد؛ یعنی میان آرامش و ذکر رابطه وجود دارد، همان طور که آب در صد درجه به جوش آمده و در صفر درجه یخ می‌زند؛ لذا دل اگر ذاکر باشد، مطئمن است و نمی‌توان گفت که دل کسی که مطمئن است، ذاکر نیست.

وی افزود: ما در قوانین عقلی می‌گوییم این نوع قوانین استثنا ندارد، مثلاً «نمی‌گوییم اجتماع نقیضین محال است اِلّا...». «اِلّا» ندارد؛ قوانین الهی از قوانین عقلی هم قانونمندتر و برتر است و اگر کسی می‌خواهد ببیند ذاکر است، باید به دلش نگاه کند؛ اگر آرام است، ذاکر است و گرنه ذاکر نیست.

استاد سطح عالی حوزه علمیه با اشاره به داستانی از مثنوی، بیان کرد: گاو از صبح می‌چرد و تا شب چاق می‌شود، ولی شب این فکر به ذهنش می‌رسد که فردا صبح علف پیدا خواهد کرد و از غصه اینکه مبادا فردا علف نداشته باشد تا صبح لاغر می‌شود؛ البته این قصه است و گاوها به مراتب عاقل‌تر از برخی انسان‌ها هستند که چنین اتفاقی برای آنان بیفتد؛ صدرالمتألهین انسان را به چهار نوع تقسیم می‌کند، انسان فرشته‌خو، انسان درنده، انسان شیطان‌صفت که مکر و گمراهی او از هر شیطانی بالاتر است و دیگری انسان بهیمه. 

آیت‌الله هادوی تهرانی اظهار کرد: ما فکر می‌کنیم که نقشی در عالم داشته و همه کارها را خودمان انجام می‌دهیم، اما اگر مقداری تذکر پیدا می‌کردیم، می‌فهمیدیم که کار در دست خدایی است که رحیم، رحمان، حکیم و علیم است.

منبع: ایکنا