«ای لشکر صاحبزمان آماده باش»؛ نوحهای که تولید نشد، خلق شد!
مهدی زنگنه شاعر و نوحهسرا کشور در یادداشتی تحلیلی نگاهی به نوحه مشهور «ای لشکر صاحب زمان آماده باش آماده باش» انداخت. او آورده است:
«ای لشکر صاحب زمان آماده باش آماده باش
بهر نبردی بی امان آماده باش آماده باش»
بیشک یکی از ماندگارترین نوحههای دهه شصت و سالهای جنگ، همین نوحه است. نوحهای که با صدای حاج صادق آهنگران و با شعری از مرحوم حبیبالله معلمی در حافظه شنیداری تمام ایرانیان ثبت شده است.
این نوحه و بسیاری دیگر از آثار حاج صادق آهنگران و مرحوم معلمی، حاصل تجربهای است که این روزها بین شاعران و ذاکران کم رنگ و شاید نابود شده باشد و آن هم مجالست و موانست میان شاعر و ذاکر است.
به گواه خاطرات حاج صادق، این دو همدم و همراه و همسنگر یکدیگر بودند و چه شبها و روزهای بسیاری که در کنار هم سپری کردهاند.
تصویری از صادق آهنگران و مرحوم حبیبالله معلمی
شاعر و نوحهسرای امروز در جزیره تنهاییاش نوحه یا سرودی میسازد و با فلان اپلیکیشن برای مداح ارسال میکند! مداح مورد نظر نیز هنگام گشت و گذار در صفحات مجازی، چندباری صدای نوحهسرا را گوش میدهد و هنگام اجرای آن در جلسه حتی زحمت نوشتن متن نوحه روی کاغذ را به خود نمیدهد و از روی موبایل میخواند و ...
اما آن دو در حال و هوایی معنوی، دست به دست احساسات یکدیگر قدم میزدند و اثری خلق میکردند که هنوز که هنوز است پس از گذشت سه دهه بوی کهنگی نگرفته است. آنقدر تر و تازه است که مداحان جوان دو نسل بعد، برای تهییج جوانان امروزی در دفاع از حرم و انتقال روحیه استکبارستیزی همان را میخوانند.
شعر نوحه «ای لشکر صاحب زمان» با دستخط شاعر، مرحوم حبیبالله معلمی
بهر سرافرازی ببند بند شجاعت بر سرم
بهر ملاقات خدا بنما معطر پیکرم
بر بند کوله پشتیِ رزمنده هم سنگرم
بنما سلاحت امتحان آماده باش
سرنیزهها فانسخهها بندید محکم بر کمر
بندید بند کفشها با سرعت شیران نر
بهر وداع آخرین بوسید روی یکدیگر
گویید با هم سنگران آماده باش آماده باش
«ای لشکر صاحب زمان» فرزند زمان خویشتن است و هر اثری که حرف زمانهاش را هنرمندانه بگوید، ماندگار میشود. شاعر با استفاده از اصطلاح نظامی «آماده باش» نوحهای سروده که با ضرباهنگ رژه خوانده میشود. بنابراین مخاطبانی که با مداح همصدا میشوند خواه ناخواه در فضایی حماسی قرار میگیرند. این نوحه حتی اگر در حسینیه و مسجد خوانده شود، مستمعین را به پشت خط مقدم میبرد و همگی را برای نبردی بی امان آماده میکند.
درباره ویژگیهای موسیقایی و ادبی «ای لشکر صاحب زمان» و اجرای حاج صادق آهنگران حرف بسیار است؛ لکن این سخن بگذار تا وقتی دگر.
منبع: فارس
افزودن دیدگاه جدید