نام حضرت معصومه(س)در زمان حیات، فاطمه بنت موسی بن جعفر بوده است

در مورد جایگاه حضرت معصومه سلام الله علیها، غیر از حضرت ابوالفضل (ع) در بین خانم ها تنها امام زاده ای که چهار تن از ائمه معصومین (ع) درباره اش روایت نقل کرده اند حضرت معصومه(س) است؛ در روایاتی که امام صادق(ع) ، امام رضا(ع) و امام جواد(ع) درخصوص زائرين حضرت معصومه(س) نقل کرده اند واکثر آنها با این مضمون است*مَن زارها عارفاً بحّقها فَله الجنه* یا * اِنّ زیارتها تعادل الجنه* "هرکس که حضرت معصومه(س) را زیارت کند پاداش او بهشت است؛ اما به شرطی که عارف به حق ایشان باشد" لذا در این خصوص  با ججت الاسلام «ابراهیم بهاری» ، استاد اخلاق گفتگویی انجام دادیم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود.

عارف به حق بودن یعنی چه ؟ چگونه می توانیم عارف به حق این بانو باشیم؟تا از آن طریق بهشت پاداشمان باشد ؟

بر طبق تمام روایات اسم این بانو در زمان حیات، فاطمه بنت موسی بن جعفر بوده است اولین کسی که لقب معصومه را به ایشان داد امام رضا (ع) بودند که در روایتی بعد از رحلت حضرت معصومه (س) بیان کردند و خواهرشان را معصومه خواندند. امام رضا (ع) و حضرت معصومه از یک مادر یعنی نرجس خاتون و خواهر و برادر تنی بودند.

 بقیه فرزندان موسی بن جعفر(ع) از همسران دیگر ايشان بوده اند. حضرت معصومه (س) شش ساله بودند که پدرشان،(موسي بن جعفر) به زندان افتادند و بعد از زندان هم به شهادت رسیدند.

بنابراین حضرت از شش سالگی تحت کفالت برادر بزرگوارشان امام رضا (ع) بزرگ شدند. سه نقل قول برای سن حضرت معصومه (س) در تاریخ وجود دارد: 18 ، 25 ، 28 . که ما 28 سال را مد نظر می گیریم.

 چندین نقل قول مختلف نیز برای ازدواج نکردن و باکره ماندن ایشان وجود دارد. مهمترین آنها این است که هم کفوی برای حضرت پیدا نشده ایشان بسیار زیبا بوده و به دلیل شاخص بودن در کمالات و خانواده از دربار نیز بسیار خواهان ازدواج با ایشان بودند، اما حضرت معصومه (س) نپذیرفتند.

 امام رضا (ع) در سال 199 هجری به ایران آمدند یک سال بعد از آن یعنی درسال 200 هجری به خواهرشان نامه نوشتند که به ایران تشریف بیاورند. بانو فاطمه معصومه پس از دریافت نامه برادر با یک کاروان بیست يا سی نفری از مدینه به همراه برادرها و برادرزاده ها و همسرانشان به سمت ایران حرکت کردند و پس از اینکه به ساوه رسیدند بیمار شدند حضرت معصومه درساوه از همراهان  پرسیدند: تا قم چه مقدارراه  باقي مانده، گويا ايشان خواستاراين بودند که  زودتربه  شهرقم بیایند؛ ايشان در قم 17 روز توقف و سپس رحلت فرمودند.

 امام صادق(ع) جد بزرگوار حضرت معصومه (س) درروایتی می فرمایند : خداوند حرمی دارد که در مکه مي باشد ، پیامبراکرم (ص) حرمی دارند که در مدینه است ، جدم امیرامومنین نيز حرمی دارند که در کوفه است؛  ما نیز حرمی داريم که در قم است و بانويي از فرزندان من آنجا دفن خواهد شد، نامش فاطمه است و به شفاعت او همه شیعیان من به بهشت می روند. این روایت، حکايت ازآن دارد که  حضرت معصومه (س) می دانسته اند که در قم از دنیا خواهند رفت و برادر را نخواهند دید با این وجود به سمت خراسان حرکت می کنند زیرا مامور به انجام وظیفه بودند.

ما در طول تاریخ شيعه و تشیع سه زن داریم که اگر این سه بانو در طول 250 سال امامت، نبودند الان شیعه ای نیز وجود نداشت.این سه بانوعبارتنداز:حضرت فاطمه زهرا (س) حضرت زینب(س) حضرت معصومه (س)

 حضرت زهرا دردفاع ازولایت، حضرت زینب (س) در حمایت از ولایت وحضرت معصومه (س) در تثبیت ولایت نقش اساسی داشته اند.

 ما اگربخواهیم معنی "عارفاً بحقها " را بفهمیم باید بدانیم واقعا حضرت معصومه (س) برای شیعه چه کارهايی انجام داده اند و چه حقی به گردن ما شیعيان دارند.

بعد از رحلت بانو فاطمه معصومه (س) عده ای ازمردم قم برای عرض تسلیت خدمت امام رضا (ع) رسيدند؛ درآن ديدار امام رضا (ع) به آنها این روایت را فرمودند :  « مَن زارَ المَعصومه بِقم کَمَن زارَنی » هرکس معصومه را در قم زیارت کند، گویی مرا زیارت کرده است. این اولین بار بود که امام رضا (ع) ایشان را به نام معصومه خطاب کردند .اين را همه مي دانيم که یک امام معصوم، مصون از خطا و اشتباه و گزافه است.

 چرا امام رضا (ع) نفرمودند: مَن زارَ الاختی.... کسی که خواهرم را زیارت کند ... یا مَن زارَ فاطمه بنت موسی بن جعفر... يا  نفرمودند: کسي که دختر موسي بن جعفر را زيارت کند؛اینکه امام رضا (ع) خواهرشان را معصومه خطاب کردند، به این معناست که به معصوم بودن ایشان اشاره داشته باشند و بیان کنند که این بانو به مقام عصمت رسیده است.

مگر ما چهارده معصوم بيشتر داريم ؟

در مباحث کلامی دو نوع عصمت مطرح می شود:عصمت تکوینی و عصمت تشریعی در عصمت تکوینی فقط چهارده معصوم داریم؛ اما در عصمت تشریعی که اين عصمت، ذاتی نیست؛ بلکه می توان با بندگی خدا و عبودیت و پرهیز از گناه و مراقبه به آن رسید و کسانی که به اين مقام عصمت رسیده اند؛ کساني نيستند  جز: حضرت ابولفضل (ع) ، حضرت زینب (س)،سلمان و....که جزء چهارده معصوم به حساب نمي آيند اما به مقام عصمت رسیده اند وحضرت معصومه (س) هم جزء همین دسته اند.

پس تا اینجا معلوم شد که حضرت فاطمه معصومه(س) مقام عصمت داشته اند؛ به همین دلیل نیز زیارت نامه ایشان را خود امام رضا (ع) انشا فرمودند.

 در زیارت نامه نوشته اند که " یا فاطِمة اِشفَعی لي فِی الجنة " پس ایشان به دلیل عصمت در پیشگاه خداوند شأنی دارند " فَإنّ لَکَ عِندَ اللّه شأنا مِن الشأن " و به همین دلیل خداوند به ایشان مقام شفاعت را عطا کرده اند "یا فاطمة اِشفَعی لي فی

 **چرا حضرت معصومه (س) به کریمه اهل بیت معروف هستند ؟

کریم واژه بسیار ژرفی است و معنای عمیقی دارد؛ آیت اللّه طباطبایی در تفسیر المیزان ميفرمايند: که واژه کریم اصلا معادل فارسی ندارد؛ ما کریم را به معنای بخشنده  ترجمه می کنیم در حالی که بخشندگی و سخاوت از واجبات کریم بودن است

هرکسی امام رضا را زیارت کند سه جا امام رضا (ع) به دیدنش می آید، هرکس امام رضا(ع) را زیارت کند ثواب یک میلیون حج واجب و عمره را می گیرد و .... همین امام رضا(ع) می فرماید: هرکس معصومه(س) را زیارت کند گویی مرا زیارت کرده است، حال بايد ديد این خانم چقدرعظمت دارد که امام معصوم راجع به او این حرف را می زند.

 حتما می دانید یکی دیگر از القاب حضرت معصومه غیر از کریمه،عالمه است. امام رضا برادرحضرت معصومه نیز مشهور به عالم آل محمد هستند.در بيان بسیاری از علما آمده: که تمام علم خود و هرچه دارند را از حضرت معصومه (س) گرفته اند؛ سید حسن نصراللّه دو سال در مدرسه حجتیه قم درس خوانده ایشان نیز گفته است: که هرچه دارم از آن دو سالي است که در قم بودم از بانو فاطمه معصومه؛ ملاصدرا ، امام خمینی ، آیت اللّه بروجردی ، آیت اللّه بهجت و ... همگي از عالمان قم هستند. علم بدون بندگی و عبودیت کارساز نخواهد بود.پس این بندگی و عبودیت را از بانو فاطمه ی معصومه (س) بخواهید.

اکنون معلوم شد که حق ایشان چگونه است، پس زیارت را عارفا بحق ایشان

انجام دهید تا بهشت پاداش زیارتتان باشد.
منبع: شبستان