هلال ماه شوال غروب دوشنبه در ایران دیده می شود
با وجود جدایی زاویه ای نزدیک به 9 درجه، به دلیل قرار گرفتن هلال در افق، نمی توان آن را در شامگاه حتی با بزرگترین تلسکوپ ها مشاهده کرد. اما تجربه چند گزارش رویت هلال روزگاهی مشابه در 29 رمضان سال قبل باعث شده تا امیدی برای دیدن هلال قبل از غروب خورشید وجود داشته باشد.
البته دیده شدن چنین هلالی قبل از غروب خورشید برای اثبات اول ماه نیاز به پشتوانه فقهی دارد که از حوصله بحث ما در اینجا خارج است. در اینجا بحث هایی در رابطه با امکان دیدن این هلال داریم . اما تعیین روز اول شوال پس از اعلام رسمی دفتر مقام معظم رهبری صورت می گیرد:
وضعیت رویت پذیری هلال شامگاهی برای روز یکشنبه 5 مرداد (29 رمضان):
با توجه به نقشه های نجومی موجود، این هلال در شامگاه تنها در جزیره ماداگاسکار (با تلسکوپ)، کشورهای زیمباوه، افریقای جنوبی و امریکای مرکزی، با دوربین قوی قابل رویت است. همچنین امکان رویت هلال با چشم غیر مسلح در کلیه کشورهای امریکای جنوبی، به سادگی امکان پذیر است. در شمال و شمال شرق کشور ایران، هلال زودتر از خورشید غروب می کند. در مکه، ماه 11 دقیقه مکث داشته و بر طبق تقویم ام القری، روز 2شنبه 6 مرداد، اول ماه خواهد بود.
وضعیت رویت پذیری هلال روزگاهی برای روز یکشنبه 5 مرداد (29 رمضان):
با توجه به نقشه و محاسبات مدل مثلثی، امکان دیدن این هلال از زمان هم ارتفاعی (حدود ساعت 14) تا ساعت 17 در شهرهای مختلف با تلسکوپ های بزرگتر از 8 اینچ اینه و شکستی 120 میلیمتری به بالا امکان پذیر است. البته رویت هلال در مناطق شمال غربی آسان تر و با تلسکوپ های یاد شده رویت هلال امکان بیشتری دارد.
البته دیدن این هلال نیازمند به تجربه بالا رصدگر، آسمانی صاف و تمیز بدون غبار و رطوبت و همچنین داشتن فیلتر مناسب جهت حفاظت از امواج مخرب خورشید است.
وضعیت رویت هلال ماه در غروب روز دوشنبه 6 مرداد ( 30 رمضان ):
هلال ماه شوال در تمام مناطق کشور ایالات متحده امریکا کشور کانادا به جز شمال ان ، امریکای مرکزی و جنوبی با چشم غیر مسلح و در مناطق شمالی امریکای شمالی با ابزار قابل رویت است. همچنین هلال ماه شوال در تمام منطقه قاره افریقا با چشم غیر مسلح قابل رویت است.
این هلال در غروب روز دوشنبه در نواحی جنوبی قاره اروپا با چشم غیر مسلح و در نواحی مرکزی این قاره با ابزار اپتیکی متوسط و در نواحی شمالی این کشور مانند کشور انگلیس و... با ابزار بسیار قوی قابل رویت خواهد بود.
در قاره اسیا هلال ماه شوال به سه بخش با چشم غیر مسلح، مسلح و غیر قابل رویت تقسیم می شود به عنوان مثال این هلال در کشورهای، چین، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، شمال افغانستان ، ارمنستان ، اذربایجان، ترکیه، شمال عراق و سوریه با ابزار اپتیکی قابل رویت است و در کشورهای کویت ، اردن ، قطر، بحرین، یمن ، عربستان، امارات ، عمان ، پاکستان، جنوب و مرکز هند با چشم غیر مسلح قابلیت رویت دارد.
همچنین هلال ماه شوال در خاور دور در کشورهای مالزی ، اندونزی و فیلیپین با چشم غیر مسلح و در کشور زاپن با ابزار قابل رویت خواهد بود. به طور کلی این هلال در عرضهای شمالی بیش از 55 درجه در اسیا رویت نمی شود.
هلال ماه شوال در تمام پهنه قاره اقیانوسیه با چشم غیر مسلح دیده می شود.
وضعیت رویت هلال ماه شوال در ایران :
هلال ماه شوال در مناطق مرکزی و جنوبی ایران با چشم غیر مسلح و در مناطق شمالی کشور با ابزار اپتیکی معمولی در غروب روز دوشنبه 30 رمضان المبارک دیده می شود .
این هلال دارای فاز (بخش درحشندگی ) بسیار خوبی است اما به علت داشتن عرض دایره البروجی منفی و قرار داشتن در اوج مداری خویش در هنگام غروب خورشید ارتفاع کمی از افق خواهد داشت همین امر باعث می شود تا رویت هلال ماه در نواحی شمالی ، با چشم غیر مسلح بسیار ضعیف یا غیر ممکن باشد اما در مناطق جنوبی کشور ارتفاع هلال ماه در زمان غروب خورشید بیشتر شده و می توان هلال را با چشم غیر مسلح رویت کرد.
منبع: تالیف سید قاسم رستمی- سید محسن قاضی میرسعید، گروه غیر حرفه ای رویت هلال ماه
/م118