دلاوری‌های حضرت حمزه پرچمدار «بدر» و «احد»
حضرت حمزه پیش از اسلام آوردن چگونه علاقه قلبی خود را به پیامبر نشان داد؟
-حمزه به معنای شیر ژیان است و ایشان آیینه تمام نمای خصلتها و منشهای والای شخصیتی در زمان خود بود و در میان جوانان قریش، در دلاوری و ارجمندی بی نظیر و در آزاد منشی و ظلم ستیزی هم زبانزد بود. حضرت حمزه پیش از آنکه به دین اسلام مشرف شود، همواره پشتیبان رسول گرامی اسلام بود و با مخالفان پیامبر(ص) قاطعانه می‌ایستاد و مانع اذیت و آزارهای آنان نسبت به پیامبر می‌شد.
اگر بخواهیم از افتخارات و شرافتهایی که حمزه در همراهی با رسول خدا بدان دست یافتند، نام ببریم، به نظر شما کدامیک از آنها از جایگاه ارزشمندی برخوردار است؟
- ایشان از تیز بینی و بصیرت خاصی برخوردار بودند و حضرت حمزه جزو اسلام آورندگان در صدر اسلام هستند که از شهر مکه با حمایتهای بی دریغ خود به یاری مسلمانان شتافتند.
ایشان جزو اولین دسته مهاجرانی بودند که در دومین هجرت از مکه وارد مدینه شدند و در کنار حضرت ابوطالب، در مقابل ابولهب و ابوجهل که با همه امکانات به مقابله با اسلام رو آورده بودند، ایستادگی می‌کردند،اسلام آوردن حمزه،پیروزی درخشانی را برای مسلمانان به بار آورد و آنان را از مرحله انزوا به سطح بالاتری ارتقا بخشید.
همزمان با اسلام آوردن حمزه، تغییرات فراوانی در روابط میان مسلمانان و دشمنانشان به وجود آمد و لحن و برخورد سران قریش و وابستگان آنان با مسلمانان و در رأس ایشان پیامبر(ص) تغییر یافت، از آن پس هتاکی و شکنجه ها جای خود را به پند و اندرز و تطمیع و تهدید داد، همچنین حضرت حمزه اولین فرمانده و پرچمدار اسلام محسوب می‌شود که از سوی رسول خدا(ص) در رأس گروهی از مسلمانان برای پاسخگویی به حمله مشرکان به محلی به نام «سیف‌البحر» اعزام گردید و در جنگهای متعددی مانند بدر و احد شرکت داشت و در بدر چند تن از سران قریش را به هلاکت رساند.
یکی از ویژگی های ایشان تبعیت محض از پیامبر(ص) بود. لطفاً در باره این ویژگی توضیحاتی بفرمایید ؟
در جنگ احد عده زیادی خود را پیرو و امت رسول خدا(ص) می‌دانستند، اما اطاعت ناپذیری آنها موجب وارد شدن لطماتی بر پیکر اسلام در بحبوحه جنگ احد شد، اما اطاعت پذیری حمزه باعث شد در جنگ احد سرنوشت اسلام تغییر کند. علامه سمهودی در کتاب(وفا الوفاء)جلد یک ص 286و طبری در کتاب جامع البیان جلد هفت ص308روایت مسلسل 8065 و طبری در کتاب تاریخ الملوک جلد دو ص65 از غزوه احد نقل می‌کنند که به گفته ابن عقبه، در میان گروه مسلمانان پس از شنیدن شایعه کشته شدن پیامبر خدا(ص) آن چنان سر در گمی و از هم گسیختگی به وجود آمد که به جای دشمن، برادران مسلمان خود را به اشتباه مجروح می‌کردند. باشنیدن این شایعه، سربازان به سه گروه تقسیم شدند، عده‌ای که مجروح شده از کار افتاده محسوب می‌شدند،عده ای که با استقامت ورزیدن به شهادت رسیده بودند و گروهی که پای به فرار گذاشتند، دسته زیادی از اصحاب پیامبر به خاطر عدم فهم دقیق از اطاعت پذیری از رسول خدا(ص) باعث چنین فاجعه‌ای می‌شوند و آنهایی که مانند امیرالمؤمنین(ع) و حمزه و دیگران کنار پیامبر ماندند، باعث حفظ اسلام برای آیندگان شدند. یکی از این مطیعان، حضرت حمزه بود که با جراحتهای بسیاری بر تن مبارک، مانند یک زره از پیامبر محافظت می‌کرد تا آخرین لحظه با دفاع از پیامبر و اسلام و ولی زمانش جنگید تا به فیض شهادت رسیدند.
آیا در قرآن آیاتی در وصف مجاهدتهای حمزه(ره) داریم؟
- پیامبر اکرم(ص) پس از اتمام جنگ، هنگامی که صدای گریه کنندگان بر شهدای احد را شنیدند، دیدگانش اشک بار شد و فرمودند، حمزه گریه کننده‌ای ندارد و سعد بن معاذ از زنان مدینه خواست برای شهادت حضرت حمزه نیز سوگوار ی کنند. مشروح این ماجرا در کتاب طبقات ابن سعد جلد سه ص11و در کتاب مسند احمد جلد دو ص40 نیز آمده است، همچنین خود پیامبر در غم ایشان گریه می‌کند و لقب سیدالشهدا را به ایشان می‌دهد.
حمزه در قرآن و در روایات متعدد مدال پر افتخار سید الشهدا ولقب زیبای «اسدا...» و «اسدالرسول» به او داده شده است و ائمه هدی (علیهم السلام) با شخصیت و فداکاری او در مقابل مخالفان مناظره و احتجاج و در میان پیروانشان مباهات و افتخار نموده اند و در اثر ترغیب و تشویق رسول خدا(ص)بر زیارت قبر حضرت حمزه و حرم ایشان و زیارتش، مسلمانان در ساختن حرم و گنبد و بارگاه برهمدیگر سبقت می‌گرفتند و از این رو قبر شریف آن بزرگوار دارای مجموعه‌ای از حرم و رواق و گنبد و بارگاه بود که قدمت و پیشینه آن به قرنهای اول اسلام می‌رسید و نزدیک به یکصد سال قبل این حرم شریف مانند سایر بقاع و حرمها در مدینه و مکه به وسیله وهابیون تخریب گردید و اینک از این بقعه پاک به جز یک قبر خاکی و ساده، چیزی نمانده است. از افتخارات حمزه(ره) همین بس که اهل بیت(علیهم السلام)به وجود ایشان افتخار می‌کردند ، امیرالمؤمنین (ع) در احتجاجات خود به داشتن عمویی چون حمزه مباهات می‌کرد وآیاتی از قرآن نیز در شأن حمزه، جعفر و حضرت علی (علیهم السلام) نازل شده است. مانند آیه 56 از سوره مبارکه قصص، براساس نظر مفسران منظور از (من قضی نحبه) در این آیه حمزه و جعفر و منظور از (و منهم من ینتظر)حضرت علی(ع) است. همچنین آیه 23 سوره احزاب و آیات 5 و 6 سوره عنکبوت (من کان یرجوا لقاء ا...)که در این آیه نیز حمزه یکی از این افراد به شمار می‌رود، بنابراین درباره حمزه می‌توان گفت، اخلاص او در حفظ دین با تمام وجود بوده و هر آنچه داشته از قدرت و نفوذ و شجاعت و مال و حتی جان درراه ولی زمان و رسول و فرستاده خدا دریغ نداشته است.
/م118