حجت الاسلام پناهیان : اهمیت سیاست در دین این است که دین قدرت می خواهد و باید همه مردم مشارکت کنند
درادامۀ خبر متن سخنرانی حجت الاسلام پناهیان را می خوانید:
اهمیت سیاست
مقدماتی را در جلسات قبل بیان کردیم که پر اجرترین کار و پر اجرترین وظیفه، وظیفه اجتماعی و سیاسی است، نه وظیفه فردی. وظیفه اجتماعی یعنی به درد مردم بخورم. وظیفه سیاسی یعنی جامعه را کمک کنم. دینی که برای صدقه دادن این قدر ثواب قرار داده است، مگر می شود برای نجات دادن جامعه از فقر که جز با قدرت و سیاست نیست، ثواب های بیشتری قرار ندهد، نمی شود این طور تصور نکرد. وقتی به متن دستورات دینی نگاه می کنیم باید آدم سیاسی شویم. اینکه حق الناس از حق الله مهم تر است یعنی مال مردم را نخوریم. مال مردم خوردن بد است، از مال مردم خوردن بدتر این است که وضع سیاسی جامعه را بگذاریم طوری شود که مال مردم خور زیاد شود. جلوگیری نکردن از مال مردم خوردن ثوابش بیشتر از مال مردم نخوردن است. ثواب اقدامات سیاسی با اقدامات معمولی و اجتماعی و فردی قابل مقایسه نیست. مهم ترین فایده عرفان و اخلاق چیست؟ مهم ترین اثر اخلاق و عرفان تزکیه نفس است. مهم ترین اثر علم و ایمان، مهم ترین اثر محبت به اولیای خدا در عرصه سیاست است. کسانی که می خواهند اوج فضائل حضرت عباس علیه السلام را بگویند می گویند: آب نخورد. اینها فضیلتی برای حضرت عباس علیه السلام نیست. اقدامی که ایشان را در اوج می برد، اقدامات سیاسی حضرت است. اوج عرفان ما می خواهد ثمره اش این باشد که خودمان دزد نشویم؟ شجاعت را باید در عرصه سیاست داشته باشیم. امام حسین علیه السلام جلوی مردم ایستاد. مردم خودشان پول جمع کردند و رفتند امام حسین علیه السلام را کشتند. شجاعت این است که جلوی مردم بایستی. مگر یزید 30 هزار نفر لشگر داشت؟ از سر تا دم نیروهای مردمی بودند. عرفان، شجاعت مقابل دوست را به ما می دهد. عالی ترین نتیجه عرفان را در عرصه سیاست می شود دید. پیچیده ترین چیزهایی که آدم باید ببیند امور سیاسی است.
در حدیث شریفی امام رضا علیه السلام از امام سجاد علیه السلام نقل می فرمایند: اگر کسی گناهی نکرد فریبش را نخور، شاید عرضه ندارد. اگر عرضه داشت و گناه نکرد گولش را نخور شاید این گناه را دوست ندارد و گناه دیگری را دوست دارد. اگر عرضه داشت و گناه نکرد ببین دست به مال حرام هم نمی زند. اگر دست به مال حرام هم نزد گولش را نخور. شاید شعور درست حسابی ندارد. بعضی ها کلا آدم شهوت رانی نیستند نباید گولشان را بخوریم. اگر هیچ گناهی نکرد، باید ببینیم به کجا می رسد. می فرماید: اگر عقل و عرضه داشت ببین حب مقام دارد یا نه. اگر از آن گذشت درست است. خوبی فایده اش این است که در سیاست خودش را نشان بدهد، آنجا باید خوبی خودش را نشان بدهد. سیاسیون ما ده برابر از شهدای ما باید دعای کمیل بخوانند. مهم ترین فایده دین در زندگی دنیا و در عرصه سیاست است. خوبانش خراب شدند. مهم ترین فایده دین و اخلاق و معنویت باید در عرصه سیاست خودش را نشان بدهد. بعضی ها متین هستند و همیشه سرشان پایین است، گول کسی را نباید بخوریم. مهم ترین فایده خوب شدن این است که اثر خودش را نشان دهد. بعضی ها در عرصه سیاست از دینشان دست برمی دارند ولی حاضر نیستند استغفار کنند. مگر گناه سیاسی استغفارش به این سادگی ها است؟ مهم ترین فایده عرفان این است که باید خودش را در عرصه سیاست نشان بدهد. مهم ترین فایده عبادت این است که باید خودش را در عرصه سیاست نشان بدهد. ما آمدیم بگوییم که سیاست خیلی مهم است هم مهم ترین ثواب ها و هم مهم ترین گناه ها را در عرصه سیاست می شود جمع کرد و انجام داد و هم مهم ترین برکت خوب بودنمان را در عرصه سیاست می شود نشان دهیم.
دلیل اهمیت سیاست در اسلام چیست؟
چرا برای پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله اینقدر عرصه سیاست مهم بوده است؟ بعضی ها معتقدند برای این است که تا قدرت نباشد نمی شود دین را اقامه کرد و جامعه را آباد کرد. این حرف درست است ولی به شدت ناقص است چون نکته ای را اشاره نکرده است. چرا پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله به سراغ قدرت می روند؟ عبیدالله بن زیاد1 یا عمرو عاص2 انگشت کوچیکه علی بن ابیطالب علیه السلام هم نبودند، مگر برای اولیای خدا کاری دارد که قدرت را به دست بیاورند. اهمیت سیاست برای دین فقط این نیست که برای خدمت به مردم قدرت پیدا می کنند. سیاست در اسلام اهمیتش به چیز دیگری است. اسلام می گوید: این قدرت باید توسط عموم مردم با یک مشارکت کریمانه رخ دهد و جامعه را سر پا بگذارد. لذا اولیای خدا در ارتباط با قدرت طوری رفتار می کنند که نه آن را کنار می گذارند و نه آن را محکم در دست می گیرند. تمام راز مظلومیت اولیای خدا علیهم السلام در همین جا است. مشکل در نوع سیاست ورزی اولیای خدا است و در این نوع از سیاست ورزی تمام مردم باید لیاقت خودشان را نشان بدهند. باید در تولید قدرت ولی خدا، تک تک مردم شریک باشند و کمک کنند. اهمیت سیاست در دین این است که دین قدرت می خواهد و باید همه مردم مشارکت کنند. مثلا شب عید غدیر جایی شام می دهیم و می خواهیم همه مشارکت کنند. اگر کسی مشارکت نکند این کار ضایع می شود. امیرالمومنین علیه السلام فرمودند پاداش اطعام دادن به هر نفر در شب عید غدیر، مانند این است که یک میلیون پیامبر را غذا داده است. مشارکت در سیاست است که اولیای خدا را گیر انداخته است و الا صرف به دست آوردن قدرت که کاری ندارد. این کار باعث می شود دیگران بدانند در این روز چه اتفاقی افتاده است و اگر سالم باشد قبول می کند و به دنبال دلیل نمی گردد.
یک روایت از امیرالمومنین علیه السلام است که می فرمایند: «و انی لعالم بما یصلحکم و یقیم اودکم ولکنی لا اری اصلاحکم بافساد نفسی. اضرع اللَّه خدودکم و اتعس جدودکم، لاتعرفون الحق کمعرفتکم الباطل و لاتبطلون الباطل کابطالکم الحق.»3 من می دانم چطور باید قدرت را به دست بگیرم و چطور اداره کنم، منتها به من دستوراتی داده شده است که باید آنها را اطاعت کنم و نمی خواهم خودم را فاسد کنم تا کار شما را راه بیندازم. امیرالمومنین علیه السلام می دانست چطور باید جامعه را بدون دیکتاتوری اصلاح کرد. باید مردم مشارکت داشته باشند. وقتی نفهمیدند، موجب شهید شدن سیدالشهدا علیه السلام می شود. می رسیم به آیه ای از سوره هود که می فرماید: «فاستقم کما امرت و من تاب معک وَلا تَطغَوا»4 که پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و |آله درباره اش فرموده بودند: این آیه مرا پیر کرد. خداوند می فرماید آن طور که من به تو گفته ام باید ادامه بدهی. می خواهم ببینم اگر مردم بصیرت نداشتند و جلو نیامدند، باز هم سلامت خودت را حفظ کنی و اینها بیایند امام حسین علیه السلام را محاصره کنند؟ «أَلَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ»5 آیا ما به تو شرح صدر ندادیم؟ نباید پیر بشوی! آنچه شما را پیر کرده است این است که ما نمی فهمیم چه نقشی در حفظ قدرت خداوند داریم.
مسلم بن عقیل6 ماموریت را گرفت و در راه طوفان شد و راه را گم کرد. مسلم برگشت و به امام علیه السلام گفت این مسیر شگون ندارد. آقا فرمود: مسلم برو. مسلم دوباره آمد و دوباره طوفان شد و برگشت. حضرت فرمودند: مسلم برو. دو یا سه بار سفرش خراب شد و حضرت به جناب مسلم فرمودند: اگر من به کسی دیگر اعتماد داشتم او را می فرستادم، کار خودت است. بعضی ها می گویند مسلم از همه بیعت گرفت و نامه نوشت و بعد متوجه شد نامردی می کنند. ولی من می گویم می دانست نامرد هستند و نامه را بر طبق وظیفه اش نوشت. نوع سیاست ورزی اولیای خدا علیهم السلام است. آقا خودشان می دانستند که کوفیان خیانت می کنند. سیاست ورزی اولیای خدا علیهم السلام شیوه خاصی دارد. آقا به مسلم فرمودند: برو و هر وقت بیعت کردند، خبر بده. یعنی تو کاری به بقیه اش نداشته باش.
/1102101304
پی نوشت:
1.
عبیدالله بن زیاد بن ابیه فرزند زیاد بن ابیه و کنیزی به نام مرجان یا مرجانه است که به همین دلیل او را ابن مرجانه به معنی پسر مرجانه نیز می‌گویند.
2.
عمرو بن عاص (عاصی) سهمی یکی از معاصران محمد و از تبار قریش بود که در سال ۸ هجری/۳۰-۶۲۹ میلادی در سنین میان سالی اسلام آورد و در سال ۴۲ هجری/۶۶۳ میلادی در سن۹۰ سالگی درگذشت و یکی از زیرک ترین سیاست مداران زمان خود بود.
3.
نهج البلاغه، ج 1، ص 143
4.
سوره هود آیه 112
5.
سوره انشراح آیه 1
6.
مسلم بن عقیل نوه ابوطالب از قبیله بنی هاشم بود. مسلم بن عقيل پس از ورود به دوران جوانى با رقيه و به قولى ام كثوم ، دختر على بن ابطالب، پيوند زناشويى بست. ابن قتيبة ثمرۀ اين ازدواج را دو پسر به نام‌هاى عبدالله و على دانسته است. همچنین مسلم در زمان خلافت عمویش علی از جانب وی متصدی منصب‌های نظامی در لشکر اسلام بود. در دوران حسن بن علی مسلم در خدمت او بود. سپس در زمان حسین بن علی وی به عنوان نماینده و برای بررسی اوضاع و گرفتن بیعت از مردم کوفه، عازم این شهر شد و توانست از ۱۸ هزار نفر بیعت بگیرد.