حاج مهدی قاسمی : شیعه واقعی چه کسی است؟
وارث: شب شهادت امام باقر علیه السلام با سخنرانی حاج مهدی قاسمی و مداحیکربلایی محمد پورعباسیان وکربلایی جواد پورعباسیان در هیئت قمر بنی هاشم (ع) شمیران برگزار شد.
در ادامۀ خبر متن سخنرانی حاج مهدی قاسمی را می خوانید:
اختصاصات امام باقر(ع)
امام باقر علیه السلام در سال 57 هجری قمری متولد شدند و حدود 4 سالشان بود که در حادثه کربلا بودند. 39 سالشان بود که به مقام امامت رسیدند. در سال 114 هجری قمری در روز هفتم ذی الحجه به دستور هشام بن عبدالملک1 مسموم شدند و به شهادت رسیدند. مجموعه عمر امام باقر علیه السلام 57 سال بود. یعنی ایشان با پدر و جدشان 57 سال عمر کردند. اسمشان محمد است و لقبشان باقر است. مادرشان فاطمه بنت الحسن هستند. ایشان چند ویژگی دارند.
- اولین ویژگی شان این است که اولین امامی که از مادر حسنی و از پدر حسینی هستند امام باقر علیه السلام هستند. چون امام سجاد علیه السلام با دختر امام حسن علیه السلام ازدواج کردند. لذا امام باقر علیه السلام از مادر حسنی و از پدر حسینی هستند و از امام باقر علیه السلام به بعد همه امامان ما از مادر حسنی و از پدر حسینی هستند.
- دومین اختصاص امام باقر علیه السلام این است که اولین امامی هستند که نام محمد بر روی او گذاشته شده بود. این نام و لقب را پیامبر صلی الله علیه و آله بر روی ایشان گذارده اند.
- سومین اختصاصات امام باقر علیه السلام این است که تنها امامی بودند که پیامبر صلی الله علیه و آله به ایشان سلام رسانده اند. این فقط از اختصاصات امام باقر علیه السلام است. جناب جابر بن عبدالله انصاری2 کسی بوده است که پیامبر صلی الله علیه و آله به او فرموده اند: تو آنچنان عمر می کنی که پنجمین فرزند از نسل من را می بینی.
- چهارمین اختصاصات امام باقر علیه السلام این است که اولین امامی هستند که یک حرکت علمی و انقلاب فرهنگی در میان امت ایجاد کرده اند. امام باقر و امام صادق علیه السلام یک حرکت علمی و انقلابی را ایجاد کردند.
بقای اسلام مدیون دو حرکت است، یک حرکت علمی و یک حرکت عملی. حرکت علمی توسط امام باقر و امام صادق علیهما السلام اتفاق افتاد و حرکت عملی توسط امام حسین علیه السلام اتفاق افتاد. لذا امام حسین علیه السلام به یک نحو و امام باقر و امام صادق علیه السلام به یک نحو سبب بقاء اسلام هستند. یکی دیگر از ویژگی های امام باقر علیه السلام این است که تنها کسی هستند که مالی را وقف کردند و وصیت کردند در منا برایشان مجلس عزا بگیرند امام باقر علیه السلام هستند. یکی از احادیثی که مشروعیت وقف را با آن اثبات می کنند همین کاری است که امام باقر علیه السلام کرده اند. منا سرزمینی است که از اطراف کشورهای دیگر به آنجا می روند وامام باقر علیه السلام وصیت کردند تا ده سال برایشان عزاداری کنند. امام باقر علیه السلام فرمودند: هر چیزی که از ما می شنوید، سند قرآنیش را بخواهید. ولی کسی این سخن امام را عمل نکرد.
سابقه به کار بردن لفظ شیعه
زمان امام باقر علیه السلام نحله ها و مکتب های مختلفی بود، هر کسی پیروان خودش را به دین و آیین خودش دعوت امر کرد، مذهب شیعه از حساسیت خاصی برخوردار بود و امامان ما نیز روی شیعه حساس بودند. من جمله این امامان، امام باقر علیه السلام هستند. ما درباره شیعه از امام باقر علیه السلام خیلی حدیث داریم. نشان می دهد امام باقر علیه السلام روی بحث شیعه خیلی حساس بوده اند. یکی از شبهاتی که مطرح می کنند، منشا پیدایش شیعه است. بعضی ها می گویند شیعه را صفویه ساخته است و ...
اولین استفاده لفظ شیعه
اولین کسی که لفظ شیعه را برای پیروان امیرالمومنین علیه السلام به کار بردند، وجود مبارک پیامبر صلی الله علیه و آله بودند. یکی از علما کتابی با عنوان چهل حدیث نوشته است که در آن حدیثی آورده است که پیامبر صلی الله علیه و آله امیرالمومنین علیه السلام را شیعه می نامیدند. اصلا شیعه در مقابل اسلام نیست. شیعه و اسلام یک چیز است.
از همان روز اول سخن از ولایت امیرالمومنین علیه السلام بوده است
از روز اولی که پیامبر صلی الله علیه و آله بعد از سه سال تبلیغ پنهانی توانسته اند تبلیغ آشکار کنند، اولین روز سخن از علی بن ابیطالب علیه السلام، وصایت و امامت و پیروان ایشان بوده است. بعضی ها فکر می کنند فقط در غدیر موضوع خلافت امیرالمومنین علیه السلام مطرح شده است. از همان روز اول فرموده بودند. حدیثی در این رابطه مشهور است به نام حدیث "یوم الانذار"، وقتی آیه شریفه «وَاَنْذِرْ عَشيرَتَكَ الاَقرَبينَ»3 نازل شد خداوند به رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: تبلیغ دینت را از خویشان خودت شروع کن. پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمودند: تمام خویشانم جمع شوند، من می خواهم دعوتم را به گوش آنها برسانم. حضرت ابوطالب4 و ابو جهل5 و غیره هم بودند و مجلس را به هم زدند و نگذاشتند ایشان صحبت کنند، بار دوم نیز همین کار را کردند و بار سوم پیامبر صلی الله علیه و آله مجلس را در دست گرفتند و نگذاشتند مجلس را به هم بریزند. فرمودند: من پیامبر خدا هستم و ماموریتم چنین و چنان است، هر کسی امروز به من ایمان بیاورد، او خلیفه و وصی بعد از من است. هر بار که ایشان فرمودند: حضرت علی علیه السلام که نوجوان 13 ساله ای بودند فرمودند: یا رسول الله! من به شما ایمان می آورم. سه بار فرمودند و هر بار امام علی علیه السلام چنین گفتند، بعد از سه بار که کسی بلند نشد. فرمودند: بعد از من خلیفه و وصی من علی بن ابیطالب علیه السلام است. از همان روز اول سخن از ولایت امیرالمومنین علیه السلام بوده است.
شیعه واقعی چه کسی است؟
پیغمبر در زمان حیات خودشان فرمودند: «یا علی انت و شیعتک هم الفائزون»6 و «یا علی انت و شیعتک هم خیرالبریه»7. شیعه یک معنایش پیروان علی علیه السلام است. شیعه در هر زمانی بود و در زمان امام باقر علیه السلام به این گروه حساس بودند و به آن پرداختند.ما باید بین دوست اهل بیت علیهم السلام و شیعه آنها فرق بگذاریم. شیعه مقام بلندی است. سلمان و اباذر شیعه واقعی بوده اند. کسی نزد امام باقر علیه السلام آمد و گفت: در محله ما شیعه خیلی زیاد است. امام باقر علیه السلام سه سوال از او کردند. امام باقر علیه السلام فرمودند: «هل یعطف الغنی علی الفقیر؟ و هل یتجاوز المحسن عن المسیء؟ و یتواسون؟ قلت: لا ، قال: لیس هولاء الشیعة، الشیعة یفعل هکذا»8 آیا اغنیاء شیعیان به فقرا توجه می کنند؟ آیا نیکوکاران از بدکاران می گذرند یا اهل انتقام و مقابله به مثل هستند؟ اهل مساوات و هم دردی کردن هستند؟ مساوات یعنی با نیازمندان هم دردی کنند. شیعه ما کسی است که این سه کار را انجام بدهد. ما اگر شیعه حقیقی بودیم، در جامعه مان ظلم و فقر و ... نبود. کسی که شیعه نباشد و ادعای به شیعه بودن کند بی تقوایی است. کسی که ادعای چیزی که ندارد را بکند، بی تقوا است. امیرالمومنین علیه السلام و حضرت زهرا سلام الله علیها این ضرب المثل را که میان ما مشهور است که "چراغی که به خانه رواست، به مسجد حرام است" را قبول ندارند. آنها می گفتند دیگران سیر باشند و ما گرسنه باشیم. ایثار یعنی دیگران را بر خود ترجیح دادن. مساوات یعنی هر چه داریم را با دیگران نصف کنیم. امام باقر علیه السلام که فرموده اند: شیعه ما اهل مساوات است یعنی کم ترین را در نظر گرفته است. کم ترین امکاناتی را که خدا به شما داده است را با دیگران استفاده کنید. آدم های انحصار طلب نباشید. امامان ما نسبت به اطرافیانشان بی تفاوت و بی درد نبودند. امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: من به همین اکتفا کنم که به من بگویند امیرالمومنین و در مصیبت های مردم با آنها شریک نباشم؟ امام باقر علیه السلام می فرمایند: شیعه ما کسی است که اهل مساوات است. شیعه اهل بیت علیهم السلام باید الگو و اسوه باشد.
/1102101304
پی نوشت:
1.
هشام بن عبدالملک (۷۲-۱۲۵ هجری/۶۹۱- ۷۴۳ میلادی) زاده شده در دمشق، دهمین خلیفه از خلفای اموی بود که از ۱۰۵ تا ۱۲۵ هجری(۷۲۴ تا ۷۴۳ میلادی) خلافت کرد؛ او جانشین برادرش یزید بن عبدالملک گردید و نوزده سال و هفت ماه بر سرزمین‌های اسلامی فرمان راند. هشام سپاهی به هند فرستاد تا شورش هندوان را در سند فرونشاند و خود دستور به کشتن فرمانده ایشان جای سینگ داد؛ او همچنین سپاهی به ناربون در فرانسه فرستاد. از جمله شورشهایی که در دوره وی روی داد، شورش زید بن علی بود که به دستور خلیفه سرکوب شد. هشام، شخصی به شدت متوجه به شریعت بود، پسرش را به جهت عدم حضور در نماز جمعه سرزنش می‌کرد؛ و بر دیگر پسرش که حاکم شهر حمص بود، به سبب زنا، حد جاری کرد.هشام علاوه بر تعلق خاطری که به زهری داشت، کسان دیگری از محدثان را به خود جذب کرده بود که از جمله آنها «منصور بن معتمر» بوده‌است.
2.
جابر بن عبدالله انصاری (زاده ۱۶ قبل از هجرت - درگذشته ۷۸ ه ق [۱]) با نسب کامل جابِرِ بن عبدالله بن عَمرو بن حرام بن کعب بن غَنْم بن سلمة از صحابه محمد پیامبر اسلام، که حدود پانزده سال قبل از هجرت پیامبر در مدینه از قبیله خزرج به‌دنیا آمد.
3.
سوره النمل آیه 91
4.
عمران بن عبدالمطلب مشهور به ابوطالب یا ابیطالب (۹۰ - ۳ پیش از هجرت)، رئیس قبیله بنی‌هاشم و پدر علی بود. او با عبدالله پدر محمد (پیامبر اسلام)، از یک مادر بودند. نامش عِمران بود و به خاطر پسر بزرگش طالب، این کنیه را گرفت. بعد از فوت عبدالمطلب، سرپرستی پیامبر اسلام را برعهده داشت.
5.
عَمرو بن هشام بن مغیره مخزومی معروف به ابوجَهَل (مرگ: ۲ ه. ق) از بازرگانان قریش و شخصی زیرک و شجاع بود و از این‌رو «ابوالحکم» نیز خوانده می‌شد. به سبب دشمنی زیادش نسبت‌به محمد ابن عبدالله، مسلمانان او را «ابوجهل» می‌خواندند. وی در جنگ بدر در هفتادو یک سالگی کشته شد.
6.
مناقب خوارزمي، ص111، حديث120
7.
تاريخ مدينه دمشق ، ج42 ، ص 371
8.
بحارالانوار / ج 74 / ص 313 / ح69