انسان، تنها موجودی که جاودانگیطلب است/ زندگی بدون خواستهها بیمعناست
چهره ماندگار فلسفه: ملک حقیقی انسان به جز علم و آگاهی چیزی نیست اینجاست که انسان اگر هم بمیرد ، آگاهیاش از بین نمیرود چرا که تنها از قید بدن و آرزوها رها شده اما به جاودانگی رسیده است.
وارث: غلامحسین ابراهیمی دینانی، چهره ماندگار فلسفه در برنامه اخیر معرفت که از شبکه چهارم سیما پخش شد، درباره جاودانگی و مرگ و زندگی انسان گفت: انسان به حسب ذات جاودانگی طلب است، آن را دوست دارد و در نهایت میکوشد که جاودانه بماند. این احساس و ادراک در دیگر موجودات دیده نمیشود.
وی در ادامه افزود: شما در همه این جهانی که ما در آن زندگی میکنیم، نگاه کنید دم به دم مرگ و زندگی و تغییر است، حال شب و روز دائم در تغییر است، پس هیچ موجودی جاودانه نیست. هیچ یک از امواج دائمی دریا با موج قبلی یکسان نیست، دریا از زمانی که پیدا شده موج میزند اما هیچ موجی تکرار موج دیگر نیست، یعنی این دم به دم بودن، مدام در حال نو شدن است.
دینانی با تأکید بر اینکه یک خصلتی در آدمی است که نیازمند جاودانگی است، توضیح داد: یک عارفی از قبرستانی عبور میکرد چشمش به سنگ قبری افتاد جملهای بر آن نوشته بود که توجهش جلب شد، بر آن سنگ قبر نوشته بود که «ای مردمی که از این سمت عبور میکنید، من روزگاری مثل شما بودم، به زودی شما هم مثل من خواهید شد».
عضو مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران اظهار داشت: انسان با همه این احوال به جاودانگی میاندیشد و میداند که این عالم دم به دم است و جاودانه هم نیست و تصور دارد که یک جاودانگی در هستی است.
چهره ماندگار فلسفه با بیان اینکه مردن یعنی ترک تعلقات، آرزوها و خواهشهای زودگذر، توضیح داد: مجموعه این خواستهها، حیات و زندگی نام دارد. زندگی بدون خواستن معنی ندارد، آدمی که زندگی میکند نیازهایی دارد حداقل میخواهد زندگی کند پس زندگی کردن خواستن است این مرگ اختیاری که عرفا میگویند معنی دارد باید معنی آن را فهمید.
وی با تأکید بر اینکه کمال انسان به پول نیست این را بارها گفتهام، توضیح داد: شما میلیاردر هم شوی، دارای کمال نیستی، اموال از شما منفصل است این اموال از شما دور است، مقام هم همینطور است. چیزی که ملک شماست، اگر تمام عالم هم جمع شود کسی نمیتواند از شما بگیرد و آن علم است. شما هر پست و مقامی داشته باشی با یک امضا خلع میشوی! اما علم را کسی نمیتواند از ما بگیرد پس ملک حقیقی آگاهی شما است.
دینانی با بیان اینکه خداوند بر اساس آیات قرآن، ملکش را به هر که بخواهد میدهد، گفت: این ملک به منظور پول و ثروت شاید باشد اما این ملک واقعی نیست، ملک خدا ملک واقعی است نه اعتباری پس اینطور تفسیر میکنم که اگر خداوند حقیقی است و کارش حقیقی است آن چیزی که اعطا میکند اعتباری نیست ، ملک و ثروت و مقام نیست اینها اعتبار است اما ملکی که خدا میدهد علم است.
وی در پاسخ به این سؤال خود که ملک حقیقی چیست، گفت: این ملک جز علم و آگاهی چیزی نیست اینجاست که اگر بمیرد آگاهیاش از بین نمیرود زمانی که از قید بدن و آرزوها رها شدیم آگاهیمان شفاف تر میشود.
دینانی همچنین یادآور شد: هیچ دوربینی نمیتواند آگاهی ما را فیلمبرداری کند، تنها ظاهر و مادیات را فیلمبرداری میکند، مگر اینکه این دوربین خود آگاهی دیگری برای ما باشد، آگاهی بالاتر از آگاهی ما میتواند به آگاهی ما احاطه پیدا کند و این آگاهی حقتعالی است. این دوربینهای مادی که ساخته میشود تمام اعضا و جوارح ما را میتواند نشان دهد اما روان ما را نمیتواند نشان داد چرا که آگاهی به تصویر نمیآید.