حجت الاسلام علوی تهرانی: خصوصیات اهل دنیا در حدیث معراج/خدا چطور دشمن انسان می شود؟+گزارش تصویری

وارث: مراسم دهه دوم محرم شب هفدهم با سخنرانی حجت الاسلام علوی تهرانی و مداحی حاج محمد کمیل ، کربلایی علی اصغر ژولیده و دیگر ذاکرین اهل بیت (ع) در هیئت موج الحسین (ع) برگزار شد.

در ادامه متن سخنرانی حجت الاسلام علوی تهرانی را می خوانید:

محال است بتوان بین دنیا و آخرت جمع کرد

عموما مردم را به سه گروه تقسیم می کنند؛ گروه اول را اهل دنیا، گروه دوم را اهل آخرت و گروه سوم را اهل الله می گویند. سیره اهل الله اهل محبت است. برای اینکه بدانیم اهل دنیا هستیم یا نه لازم است روایت رسول خدا صلی الله علیه و آله را عرض کنم. یکی از دشمنان در بحث های سلوکی و معرفتی، دنیاست. امام موسی بن جعفر علیه السلام می فرماید: این خدعه و نیرنگ شیطان است که کسی فکر کند می تواند بین دنیا و آخرت جمع کند و اصلا امکان ندارد و محال است. در تمام تعلیمات دینی یک جا پیدا نمی کنید که از دنیا تعریف کرده باشد، دنیا مذموم است و اهل دنیا شدن هم خطرناک است. بنابراین باید علائم اهل دنیا را بشناسیم تا اهل دنیا نباشیم.

چطور حسینی شویم؟ ما "حسین" گفتن زیاد داریم اما نباید توقف بر این داشت و باید یک گام به جلو رفت و حسینی شد با حلوا حلوا دهان شیرین نمی شود. برای اینکه حسینی شویم خود سیدالشهدا علیه السلام یک فرمول فرموده اند: انگار دنیا هیچ وقت نبوده و انگار آخرت همیشه هست. یعنی اگر کسی بخواهد حسینی باشد رابطه اش با دنیا معلوم می شود چیست. این می شود که سر سفره معاویه نشست و از امیرالمومنین علیه السلام دم زد.

معراج جزو اصول اعتقادی ماست/خصوصیات اهل دنیا در حدیث معراج

دنیا مذموم است. امیرالمومنین علیه السلام می فرماید: اگر دنیا خوب بود خدا آن را به پیامبر صلی الله علیه و آله می داد. زیر گنبد خضراء فقط یک نفر حبیب خداست و آن پیغمبر صلی الله علیه و آله است، آدم همه چیز را برای محبوبش می خواهد اما شما می بینید دنیا را به حبیب خدا ندادند پس معلوم می شود دنیا چیز خوبی نیست.

معراج جزو اصول اعتقادی ماست و شب اول قبر از معراج سوال می کنند. يا أحْمَدُ! أبْغِضِ الدُّنْيا وَأهْلَها وَأحِبَّ الاْخِرَةَ وَأَهْلَها.قالَ: يا رَبِّ! وَمَنْ أهْلُ الدُّنْيا وَمَنْ أهْلُ الاْخِرَة؟قالَ: أهْلُ الدُّنْيا مَنْ كَثُرَ أكْلُهُ وَضِحْكُهُ وَنَوْمُهُ وَغَضَبُهُ، قَلِيلُ الرِّضا، لا يَعْتَذِرُ إلى مَنْ أساءَ إلَيْهِ وَلا يَقْبَلُ عُذْرَ مَنِ اعْتَذَرَ إلَيْهِ.كَسْلانُ عِنْدَ الطّاعَةِ وَشُجاعٌ عِنْدَ الْمَعْصِيَةِ.أَمَلُهُ بَعِيدٌ وَأجَلُهُ قَرِيبٌ لا يُحاسِبُ نَفْسَهُ.قَلِيلُ الْمَنْفَعَةِ، كَثِيرُ الْكَلامِ، قَلِيلُ الْخَوْفِ، كَثِيرُ الْفَرَحِ عِنْدَ الطَّعامِ، وَإنَّ أهْلَ الدُّنْيا لا يَشْكُرُونَ عِنْدَ الرَّخاءِ وَلا يَصْبِرُونَ عِنْدَ الْبَلاءِ.كَثِيرُ النّاسِ عِنْدَهُمْ قَلِيلٌ.يَحْمِدُونَ أنْفُسَهُمْ بِما لا يَفْعَلُونَ وَيَدَّعُونَ بِما لَيْسَ لَهُمْ وَيَتَكَلَّمُونَ بِما يَتَمَنُّونَ.وَيَذْكُرُونَ مَساوِئَ النّاسِ وَيُخْفُونَ حَسَناتِهِمْ.فَقالَ: يا رَبِّ! كُلُّ هـذَا الْعَيْبِ فِي أهْلِ الدُّنْيا؟قالَ: يا أحْمَدُ! إنَّ عَيْبَ أهْلِ الدُّنْيا كَثِيرٌ، فِيهِمُ الْجَهْلُ وَالْحُمْقُ، لا يَتَواضَعُونَ لِمَنْ يَتعَلَّمُونَ مِنْهُ وَهُمْ عِنْدَ أنْفُسِهِمْ عُقَلاءٌ وَعِنْدَ الْعارِفِينَ حُمَقاءٌ. ¹

امیرالمومنین علیه السلام می فرماید: در شب معراج پیغمبر صلی الله علیه و آله از خدا سوال کرد: «یا رب اهل دنیا و اهل آخرت چه کسانی هستند؟ خدا فرمود: اهل دنیا کسانی هستند که زیاد می خورند، کسی که زیاد می خندد، زیاد می خوابد، کسی که زیاد خشمگین می شود، خیلی از زندگی خشنود نیست، به کسی بدی کنند عذرخواهی نمی کنند، کسی هم که از آنها عذرخواهی کند نمی بخشند. هنگام عبادت، كسل و هنگام معصيت، شجاع، گستاخ و جسور است.

آرزويش دور و دراز و مرگش نزديك است. به حساب خود نمى پردازد. نفعش به ديگران كم مى رسد یا اصلا نفعی ندارد. حرف زياد مى زند. ترس از خدا كم دارد.

هنگام رسيدن به غذا، بسيار شادمان مى شود. اهل دنيا هنگام نعمت، شكر و هنگام بلا، صبر نمى كنند. به كارهايى كه انجام نداده اند خودستايى مى كنند و چيزى را ادّعا مى كنند كه واجد آن نيستند و از روى آرزو و هوس سخن مى گويند با واقعیت کاری ندارند. عيوب ديگران را بازگو ولى خوبى هاى آنها را مخفى مى كنند. عرض كرد: آيا اهل دنيا اين همه عيب دارند؟ فرمود: اى احمد! اهل دنيا عيب فراوان دارند. جاهلند، احمقند، در مقابل استاد خود تواضع نمى كنند، خود را عاقل مى پندارند در حالى كه نزد اهل معرفت احمق هستند.»

اگر مسئولین مملکت ما برای اشتباهاتشان عذرخواهی کنند خیلی خوب است. مردم خواب هستند و وقتی مردند بیدار می شوند. یعنی خوش هستند و در تمام زندگی به دنبال این هستند که مثلا 100 متر جا پیدا کنند در مکانی که خدا می فرماید: من اینجا (دنیا) را دوست ندارم در حالی که تو دنبال صد متر جا به هر قیمتی هستی؟ برای آخرتت بکوش.

حیای جامعه نسبت به قبل از انقلاب کمتر شده است

جامعه ی ما نسبت به قبل از انقلاب از نظر ابتلا به گناه تغییر نکرده بلکه حیا از بین رفته است. سابق بر این عرق خورها محرم که می شد عرق نمی خوردند و اگر می خواستند خلافی کنند در خفا این کار را انجام می دادند اما الان در ماه رمضان راحت سیگار می کشند. عرصه برای ما مذهبی ها تنگ می شود.

دنیازدگان مرگ را دور می بینند در حرف هایمان می گوییم: "بعد از 120 سال" وقتی این حرف را چندبار تکرار کنیم تبدیل به باور و تفکر می شود. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: من پلکم را به هم می زنم نمی دانم خداوند اجازه می دهد باز کنم یا نه؟ این قدر منتظر مرگ است.

اهل دنیا از خدا کم می ترسند وقتی هم به آنها خدا در قرآن فرموده باید از خدا بترسید اگر می خواهید به قران عمل کنید از خدا بترسید، اما آنها می گویند چرا حاج آقا ما را از خدا می ترساند خدا که مهربان است! اینها دسیسه های شیطانی است. خدا ارحم الارحمین است اما در جا و موضعش مهربان و رحیم است.

چه کیفی دارد من بدی و عیب مردم را نمایان کنم و بگویم؟ در جلسه ای بودیم شخصی تبلتی در آورد و عکس کسی را نشان داد که با نامحرم دست داده است. حال برای هر جناح سیاسی که باشد! یا با مرد دست داده یا نداده، اگر دست داده گناه است اما تو چرا گناه را اشاعه می کنی؟ این خصیصه اهل دنیاست که بدی های دیگران را آشکار می کنند. مثلا شخصی نتوانسته یا نشده واژه ای را درست تلفظ کند تو بچه مسلمان چرا اشتباهش را به دیگران نشان می دهی؟ اینها خصیصه اهل دنیاست که شکست ها و بدی های مردم را نشان می دهند و نمایان می کنند.

معنای محاسبه نفس

محاسبه نفس یعنی چه؟ یعنی انسان یک دفتر جلویش بگذارد و بشمرد چند تا دروغ گفته یا غیبت کرده و ... اینطور که نمی شود احصا و شمارش کرد، برای یک شبانه روزش یک دفتر 100 برگ می خواهد! محاسبه نفس یعنی این سوال ها را از خودت بپرس:

1- مدعی هستی چه هستی؟ انسان هستی! فرقت با حیوان چیست؟ حیوان ها هم به دنبال خوراک و خوشی هستند. اگر می گویی موجود مفید هستی، یک موجود نشان بده که مفید نباشد! خدا مگر موجود غیر مفید خلق می کند. اگر انسان هستی پس یک خصیصه ای از خودت نشان دهی و نمایان کنی که از حیوانات تمایز داری.

2- دومین ادعایت این است که: من مسلمان هستم. با ارمنی یا یهودی چه فرقی می کنی؟ اگر ماشینت خراب شود به ارمنی که خوب تعمیر می کند می دهی یا یک مسلمان؟ امام صادق علیه السلام فرمود: اگر در محله ای که صد هزار نفر هستند و یک نفر از تو بهتر بود تو نگو من شیعه علی علیه السلام هستم، زینت ما باش زینت ما از همه برتر است. با زنش، رئیس اداره، همسایه، زیردست و بالادستش درست رفتار می کند.

چطور خدا دشمن انسان می شود؟

سه خصلت است که اگر در کسی باشد خدا دشمن اوست نه آن آدم دشمن خدا!

از خدا برگشتگان را کار چندان سخت نیست

سخت کار ما بود کز ما خدا برگشته است

این ویژگی ها اگر در انسان باشد خدا دشمنش خواهد بود:

1- شب تا صبح بدون شب زنده داری بخوابد. مثلا ساعت سه نصف شب می خوابد بدون شب زنده داری، خدا دشمن او می شود.

2- روی سیری غذا خوردن. با وجودی که میل به غذا ندارد باز هم غذا می خورد، خدا دشمن چنین آدمی است.

3- خنده بدون دلیل. خنده ی بدون دلیل دشمنی خدا را در پی دارد. اینها یعنی شخص اهل دنیاست. امام مجتبی علیه السلام از مکانی می گذشتند و دیدند چند جوان می خندند حضرت فرمود: مگر بَرات از آتش را گرفته اند، یا می دانند خدا از آنها راضی است؟ مگر می دانند از پل صراط می گذرند؟ چنین می خندند؟ اگر نگرش ما اخرتی است باید نگاه و رفتارمان هم آخرتی باشد.

پی نوشت:

1- كلیات حدیث قدسی، ص 394.