به من نگر كه رخى همچو كهربا دارم....
اشعار امام خمینی ( ره ) در ۶ فصل (غزلیات، رباعیات، قصاید، مسمط، ترجیع بند) و اشعار پراکنده تنظیم شده است.
وارث: دیوان شعر امام خمینی ( ره ) در ۶ فصل (غزلیات، رباعیات، قصاید، مسمط، ترجیع بند و اشعار پراکنده تنظیم شده و اولین بار توسط موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) در ۴۳۸ صفحه انتشاریافتهاست.
بسیاری از شعرای معاصر مانند حمید سبزواری، جواد محقق، عبدالجبار کاکایی، رحیم زریان، محمدعلی بهمنی، کامران شرفشاهی، سعید بیابانکی، صابر امامی، عباس چشامی و امیر مرزبان، در ارتباط با این دیوان اظهار نظرهایی کردهاند.
اشعار دیوان امام خمینی ( ره ) که عمدتا در سبک عراقی سروده شدهاند، به زبانهای دیگری هم ترجمه و انتشار یافتهاند.
بـــه مــــن نگـــر كه رخى همچو كهــــربا دارم
دلــــى به ســــوى رخ يـــار دلـــربا دارم
ز جـــام عشق چشيـــدم شراب صدق و صفا
به خــــُمّ ميكــــده بـا جان و دل، وفادارم
مرا كه مستى عشقت، ز عقل و زهد رهــاند
چــــه ره به مــــدرسه يا مسجد ريا دارم؟
غلام همّت جــــام شــــراب ســـــاقــى باش
كــه هر چه هست از آن روى با صفا دارم
نسيم عشــق ، بــــه آن يـــار دلـــربا بـــرگو
ز جـــاى خيــــز كـــه مــن درد بىدوا دارم
چـــه رازهــــاست در اين خمّ و ساقى و دلبر
بــــــه جــــان دوست ز درگــــاه كبريا دارم
سخن ز تخت سليمـــان و جـــام جـــم نـزنيد
كــــه تــــاج خســــروِ كــِى را منِ گدا دارم
محراب عشق
جــــز خـــــــــم ابروى دلبر، هيچ محرابى ندارم
جـــز غــــم هجــران رويش، من تب و تابى ندارم
گفتـــــم انـــــــدر خواب بينم چهره چون آفتابش
حسرت اين خواب در دل ماند، چون خوابى ندارم
سر نهم بر خاك كويش، جان دهم در ياد رويش
ســرچه باشد؟ جان چه باشد؟ چيز نايابى ندارم
با كــــه گويم درد دل را؟ از كه جويم راز جان را؟
جــــز تـــو اى جــان رازجويى، دردِ دل يابى ندارم
تشنه عشق تو هستم، باده جانبخش خواهم
هــــر چه بينم جز سرابى نيست، من آبى ندارم
مـــن پريشان حالم از عشق تو و حالى ندارم
مــــن پـــريشــــان گـويم از دست تو آدابى ندارم
سايه عشق
بـــى هــــــواى دوست، اى جان دلم، جــانى ندارم
دردمنـــدم، عــــاشقم بى دوست، درمانى ندارم
آتشـــــى از عشق در جانم فكندى، خـــوش فكندى
مـــن كــــه جـــــز عشق تو آغازى و پايانى ندارم
عشـــق آوردم در ايـــن ميخـــــانه بـــا مشتى قلندر
پـــــرگشـــــايم سوى سامانى كه سامانى ندارم
عالـــم عشق است، هـــــر جا بنگرى از پست و بالا
ســـــايه عشقــــم كــــه خود پيدا و پنهانى ندارم
هر چه گويد عشق گويد، هر چه سازد عشق سازد
من چه گويم، من چه سازم، من كه فرمانى ندارم
غمــــزه كـردى، هر چه غير از عشق را بنيان فكندى
غمــــزه كن بــــر من كه غير از عشق بنيانى ندارم
ســر نهم در كــوى عشقت، جان دهم در راه عشقت
من چه مىگويم كه جز عشقت سر و جانى ندارم
عاشقــــم، جز عشق تو، در دست من چيزى نباشد
عـــــاشقم، جــــز عشق تــو بر عشق برهانى ندارم
جامه دران
مــن خـــــواستــار جام مى از دست دلبرم
اين راز با كه گويم و اين غم كجا برم؟
جــــان باختم به حسرت ديدار روى دوست
پــــــروانه دور شمعـــم و اسپند آذرم
پــرپـر شـــدم ز دورى او، كنج اين قفـــس
ايـــن دام باز گير تا كه معلّق زنان پرم
ايــن خــــرقه ملــــوّث و سجـــــّاده ريـــــا
آيــــا شــــــود كه بر درِ ميخانه بردرم؟
گـــر از سبــــوى عشق، دهد يار جرعهاى
مستــانه، جان ز خرقه هستى درآورم
پيرم؛ ولى به گوشه چشمى جوان شوم
لطفــــى كــــــه از سراچه آفاق بگذرم
بهار جان
بهــــار آمد، جوانى را پس از پيرى ز سر گيرم
كنـــار يــــار بنشينم ز عمـــر خــود ثمرگيرم
بــــه گلشن باز گردم، با گل و گلبن در آميزم
بـــه طرف بوستان دلدار مهوش را به برگيرم
خــــزان و زردى آن را نهم در پشت سر، روزى
كـــه در گلـزار جان از گلعذار خود خبر گيرم
پَـــر و بالــــم كه در دىْ از غم دلدار، پرپر شد
بـــه فـروردين به ياد وصل دلبر بال و پر گيرم
بـــه هنگام خـزان در اين خراب آباد، بنشستم
بهـــار آمــد كـــه بهـــر وصل او بار سفر گيرم
اگر ساقى از آن جامى كه بر عشاق افشاند
بيفشـــاند ، به مستى از رخ او، پرده بر گيرم