نکاتی درباره سوگند به خدای متعال
امام صادق علیه السلام فرمود: «لاتحلفوا باللّه صادقین و لا كاذبین/ نه راست و نه دروغ، به خدا سوگند یاد نكنید.
وارث:
استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه 224 سوره بقره پرداخته است.
* آيه
وَلَا تَجْعَلُوا اللَّهَ عُرْضَةً لِأَيْمَنِكُمْ أَنْ تَبَرُّواْ وَتَتَّقُواْ وَتُصْلِحُواْ بَيْنَ الْنَّاسِ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ
* ترجمه
براى نیكى كردن و پروا داشتن و اصلاح بین مردم، خدا را دستاویز سوگندهاى خود قرار ندهید. همانا خداوند شنوا و دانا است.
* نکته ها
در تفاسیر متعدّد از جمله مجمع البیان و روح البیان در شأن نزول این آیه آمده است كه میان داماد و دخترِ یكى از یاران پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله بنام عبداللّه بن رواحه اختلافى پیش آمد، او سوگند یاد كرد كه براى اصلاح كار آنها هیچ دخالتى نكند. آیه نازل شد و اینگونه سوگندها را ممنوع ساخت.
كلمه «أیمان» جمع «یمین» به معناى سوگند. و كلمه ى «عُرضة» به معناى «در معرض قرار دادن» است.
سوگند را وسیله اى براى توجیه و فرار از مسئولیّت خود قرار ندهید و به هر مناسبتى از خداوند و نام مقدّس او خرج نكنید، این كار خود نوعى جرأت و بى ادبى است. امام صادق علیه السلام فرمود: «لاتحلفوا باللّه صادقین و لا كاذبین» [بحار، ج76، ص 47] نه راست و نه دروغ، به خدا سوگند یاد نكنید.
* پيام ها
1- احترام نام خداوند و مقدّسات باید حفظ شود. «ولا تجعلوا اللّه عرضة لایمانكم»
2- سوگند، نباید مانع انجام كار نیك واصلاح میان مردم قرار گیرد. «لاتجعلوا اللّه عُرضة لایمانكم»
3- ارزش هاى والا و كارهاى خیر، نباید با بهانه هاى بى جا ترك شوند. «أن تبرّوا»
4- به هوش باشید كه خداوند گفتارها را مى شنود و ناگفتهها را نیز مى داند. براى هر سخن و فكرى، حسابى باز كنید. «سمیع علیم»