تذکر امام حسن (ع) به معاویه / مهم ترین جلوه ی حیا

روح انسان در تمام اجزاء جسمانی انسان حضور دارد، ولی با این حال آثار روحی انسان بیش از هر عضوی روی قلب انسان اثر می گذارد. وقتی انسان خوشحال یا ناراحت می شود یا تغییر دیگری در روحش احساس می کند،

 

اولین چیزی که تغییر می کند ضربان قلب است؛ لذا در همه ی فرهنگ ها اسم این عضو را برای کانون احساسات و تحریکات و تصمیمات انسان قرار داده اند. در فارسی «دل»و در عربی «قلب»هم نام عضوی است که خون را در بدن تزریق می کند فهم محل اصلی روح آدمی است.

در همین ارتباط بعضی حالات انسان نیز محل بروز شدیدش در اعضای دیگر نمود می کند. خشونت و سختی در جگر و حیا در تنفس انسان زودتر نمایان می شود. لذا اما باقر(علیه السلام)فرمودند:جایگاه سختی و خشونت در جگر و حیا و شرمساری در ریه ها و سکوتگاه خرد،قلب است.

ائمه علیهم السلام دیگران را به حیا امر می کردند، حتی مخالفین خود را. یک روز امام حسن (علیه السلام) نزد معاویه رفتند. در حالی که لم داده بود، به ایشان گفت: آیا تو تعجب نکردی که عایشه زیر بار خلافت من نرفت؟ امام حسن (علیه السلام) فرمود: من تعجب کردم از این که من آمده ام و تو این گونه لم داده ای. معاویه حیا کرد و خود را جمع و جور نمود.

مهم ترین جلوه ی حیا در کردار،ترک گناه است؛ حتی گناهان کوچک.در صورتی که انسان متوجه نعمت های خدا باشد یا خود را در محضر خدا ببیند یا اندک محبتی در دلش از خدا داشته باشد،حیا می کند گناهی را انجام بدهد.

حضرت یونس(علیه السلام) بعد ار خارج شدن از شکم نهنگ، به خاطر ترک اولایی که انجام داده بود،از روبرو شدن با مردم حیا می کرد.

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:حیا کن و هیچ گناهی را کوچک مشمار؛چرا که روزی به تو ضرر خواهد رساند.
حتی در رعایت حقوق همسایه حضرت می فرمودند:آیا هر یک از شما شرم نمی کند از این همسایه اش حق او را بشناسد ولی او حق همسایه اش را نشناسد.

بزرگ ترین گناه سرپیچی از امر امام است. خصوصاً کسانی که در حال جهاد از وسط میدان مبارزه می گریزند و امام را تنها می گذارند،ذره ای از حیا بهره نبرده اند.

حضرت علی(علیه السلام) در جنگ صفین می فرمایند:شما تحت نظر خداوند قرار دارید و همراه پسر عموی پیامبرتان هستید،دوباره یورش برید و از گریختن شرم کنید؛چرا که لکه ی ننگ آن در آیندگان خواهد ماند و آتش روز رستاخیز را  برخواهد داشت.