چاهی که حضرت علی (ع) وقف حاجیان کرد
امام صادق علیه السلام قال: «قَسَمَ رَسولُ اللَّهِ صلى الله علیه وآله الْفَیءَ فَأصابَ عَلِیّاً أرضٌ فَاحتَفَرَ فِیها عَیناً فَخَرَجَ مِنها ماءٌ... فَقالَ: هِیَ صَدقَةٌ بَتّاً بَتْلاً فی حَجیجِ بَیتِ اللَّهِ و عابِرِ سَبیلِهِ لاتُباعُ و لاتُوهَبُ و لاتُورَثُ.»
«پیامبر خدا غنایم را تقسیم كرد. قطعه زمینى به على رسید. على در آن زمین چشمهاى حفر كرد و چشمه به آب رسید... حضرت فرمود: «این صدقه (و وقفى) است كه آن را به طور قطعى (از ملك خویش) جدا كردم و به حاجیان خانه خدا و در راه ماندگان حجّ، مخصوص گردانیدم؛ نه فروختنى است، نه بخشیدنى و نه ارث بردنى.» (تهذیب الأحكام، ج۹، ح ۱۴۸)
سه نکته کوتاه:
* مال به قیمتی حاصل می شود؟ به قیمت عمر انسان، و چه قیمت گزافی دارد!
صرف شد عمر گرانمايه به معشوقه و می
تا از آنم چه به پيش آيد، از اينم چه شود!
حال چنین مالی که قیمت سنگینی بابتش پرداخته ایم شایسته است که با مرگ انسان همه اش از بین برود؟ این همه سال جمع کردیم و در یک لحظه برای ما هیچ می شوند! (سودش به ورّاث می رسد)
قطعاً هیچ کاری در قبال مالی که در طول عمر جمع آوری کرده ایم بهتر از وقف نیست. لذا قرآن از آن با عنوان باقیات الصالحات نام می برد.
** اگر نوک پیکان و محور تمامی تلاش هایمان را تحقق این کلام گوهربار بدانیم که «الدنیا مزرعة الآخرة»، آنگاه بذل پاره ای از اموال که به رسم امانت نزد ماست، کاری دشوار به نظر نخواهد رسید.
*** وقف نه تنها بنا به فرموده قرآن باقیات الصالحات است بلکه انسان اگر کمی تفکر کند و عاقلانه بیندیشد ملاحظه می کند که وقف بهترین معامله است. بهترین تجارت در دنیا این است که شما تجارتی کنید که در عوض آن سالها به شما سود برسد. وقف هم چنین تجارتی است فقط سود آن را در آخرت خواهیم برد. اگر برای صدقه و سایر اعمال نیک یک عوض داده می شود وقف میراثی ماندگار است.
منبع: تراز
/ف.م214