حجت الاسلام میرباقری: خدا در هدایتِ فرعون هم با عطوفت برخورد می کند+ گزارش تصویری

یکی از مراحل طغیانگری طغیان در مقابل خدا بود. سوره نازعات داستان فرعون را در چند آیه بیان کرد است: « هَلْ أتَاكَ حَدِيثُ مُوسَى »¹ آیا قصۀ موسی به تو رسید «إِذْ نَادَاهُ رَبُّهُ بِالْوَادِ الْمُقَدَّسِ طُوًى»²وقتی به وادی مقدس آمد. «اذْهَبْ إِلَى فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَى»³ سراغ فرعون برو کار او به طغیان کشیده شده است «فَقُلْ هَل لَّكَ إِلَى أَن تَزَكَّى»⁴ بگو آیا دوست داری که تو را پاک کنم؟ خداوند در این آیه می فرماید با حالت مهربانی و عطوفت بگو نه با تندی و خشونت. در سوره طه هم خداوند به حضرت موسی علیه السلام و هارون می فرماید نزد فرعون بروید و با کلام نرم و مهربانانه با او حرف بزنید تا او به راه بیاید.

اهمیت هدایت کردن انسان ها

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله یک فرمایش به امیرالمومنین علیه السلام دارد که بسیار خَفی و تکان دهنده است. ایشان فرمود: « لَأن یَهدِی الله بِكَ رَجُلاً واحِدًا خَیرٌ لَكَ مِمَّا طَلَعَت عَلَیهِ الشَّمس»⁵ اگر یک نفر به دست تو هدایت شود از آنچه خورشید بر او می تابد برتر و بالاتر است. خداوند دربارۀ فرعونی که می گوید "انا ربکم الاعلی"، به حضرت موسی علیه السلام می فرماید: اول که او را می بینی با نرمی و مهربانی با او صحبت کن.

ادامۀ داستان فرعون و موسی علیه السلام در آیه 18 تا 26 سوره نازعات آمده است:

«فَقُلْ هَل لَّكَ إِلَى أَن تَزَكَّى» فرعون دوست داری تو را پاک کنم؟ «إِلَى رَبِّكَ فَتَخْشَى» و هدایتت کنم به سمت خدا تا بترسی و برای خدا احترام کنی و گناه نکنی. «فَأَرَاهُ الْآيَةَ الْكُبْرَى»  حضرت موسی حتی مجبور شد برای هدایتش معجزه به فرعون نشان دهد. «فَكَذَّبَ وَعَصَى» ولی فرعون تکذیب و عصیان کرد. «ثُمَّ أَدْبَرَ يَسْعَى» سپس پشت کرد و دنبال این رفت که موسی را هم نابود کند. قرآن می فرماید: «فَحَشَرَ فَنَادَى» مردم را جمع کرد و ندا داد «فَقَالَ أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْلَى»  و گفت : من پروردگار برتر شما هستم.  «فَأَخَذَهُ اللَّهُ نَكَالَ الْآخِرَةِ وَالْأُولَى» خدايش به عذاب آخرت و دنيا گرفتار کرد. «إِنَّ فِي ذَلِكَ لَعِبْرَةً لِّمَن يَخْشَى» خداوند می فرماید این قصه را در قرآن آوردم تا شما بشنوید و عبرت بگیرید، عبرتش هم این است که هرکس مقابل خدا طغیان کرد عاقبتش این است.

مصادیق  متعددطغیان

شخصی گفت ما که تا به حال مقابل خدا نگفته ایم ما خداییم، مگر فقط هرکس بگوید من خدا هستم طغیان نکرده؟ در پاسخ به این سوال باید گفت طغیان مصادیق متعددی دارد. مثلاً شما به پسرتان که خیلی دوستش دارید و برایش زحمت کشیده اید می گویید پسرم برو نان بخر. او می گوید پدر می خواهم بگیرم ولی حال ندارم. این مصداق طغیان است. خدایی که ما را غرق در نعمت کرده،  می فرماید صبح بیدار شو دو رکعت نماز بخوان، وقتی تو می گویی حال ندارم، این هم نوعی دیگر از طغیان است.

امیرالمومنین علیه السلام در نهج البلاغه لحظاتی آخر عمرشان وقتی بچه ها اطراف بستر ایشان جمع شده بودند، فرمودند: "الله الله فی القرآن." خدا را خدا را در مورد قرآن. نکند دیگران در عمل به قرآن از شما پیشی بگیرند. این دیگران چه کسی اند؟ غیرمسلمانان.

نکند غیرمسلمان به قرآن عمل کند و جلو برود ولی تو که مسلمان هستی برگردی و عقب بیایی.شعار و رجزخوانی خوب است ولی اگر جامعه ای کارش فقط شعار باشد، جلو نمی رود، بلکه باید به دستورات قرآن عمل کند.

/1102101306

پی نوشت:

1.    

سوره منازعات آیه 15

2.    

سوره منازعات آیه 16

3.    

سوره منازعات آیه 17

4.    

سوره منازعات آیه 18

5.    

شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد، ج‏4، ص:13