پیاده روی چندین میلیونی اربعین خاستگاه حسینی و منظره ای امام زمانی
وارث : تجمع بیست و چند میلیونی مسلمانان برای یک شخصیت، آن هم در کشور بحران زده عراق و در چند کیلومتری داعش، پذیرایی شبانه روزی از همه زائران به رایگان و تحمل سختی های فراوان توسط زائران، باعث شد تا رسانه های دنیا مجبور شوند دیگر به این حقیقت اقرار کنند تا جایی که روزنامه هافینگتن پست در تحلیلش این گونه بیان کند: «حسین کیست؟»، سؤالی با این عمق که می تواند باعث شود افراد دین خود را تغییر دهند تنها زمانی می تواند پاسخ داده شود که شما با پای پیاده به حرم حسین رفته باشید و در ادامه مقاله خود در اعترافی جالب در مورد دلایل ناآگاهی مردم جهان از این مراسم، می نویسد: (اما چرا شما هیچ گاه درباره این مراسم چیزی نشنیده اید؟ احتمالاً به این قضیه مربوط است که رسانه ها عموماً، بیشتر با تصویری منفی، سیاه و افراطی سروکار دارند تا روایتی مثبت و امیدبخش، به خصوص وقتی با اسلام مواجه می شوند.
و یا در همین راستا روزنامه ایندیپندنت در گزارشی به معرفی مراسم اربعین حسینی پرداخت و آن را «بزرگترین مراسم مذهبی جهان» توصیف کرد.
حرکت میلیونی مردم از اقصی نقاط جهان، از کوچک و بزرگ و مرد و زن و حتی کودکان خردسال، گذشته از شگفتی این صحنه، پیام روشنی به همه دنیا می دهد: این که شیعیان در اقتدا به سالار شهیدان به خود می بالند و زیر بار ستم و زور نمی روند.
در این مختصر ضمن پرداختن به اهمیت زیارت اربعین و پیاده رفتن به زیارت، به تأثیر این حرکت با عظمت در مقدمه چینی ظهور اشاره می شود.
الف) اربعین حسینی، تجدید میثاق با شهیدان
روایت اربعین را بسیار شنیده ایم که کاروان حسینی برای زیارت قبور مطهر شهیدان در مسیر بازگشت از شام به مدینه با وجود آن همه درد و رنج و مصیبتی که کشیده بودند، دگر بار رهسپار آن دیار شدند و امام سجاد علیه السلام که جابر بن عبدالله انصاری را بر مزار شهیدان مشاهده نمود به جابر فرمود: یا جابر هیهُنا وَاللهِ قُتِلَت رِجالُنا وَ ذُبِحَت اَطفالُنا وَ سُبِیَت نِساءُنا وَ حُرِقَت خِیامُنا؛ ای جابر! سوگند به خدا در همین جا مردان ما کشته شدند و نوجوانان ما سر بریده شدند و زنان ما به اسارت برده شدند و خیمه های ما به آتش کشیده شدند.
سه روز عزاداری بر مزار عزیزان، قبل از عزیمت به مدینه، پیام دارد. چنان چه تمام حرکت این کاروان در مسیر کربلا به کوفه، کوفه به شام و شام به مدینه نیز پیام داشته است و بزرگ ترین پیام آن، زنده نگه داشتن یاد آنان و راه آنان و ابلاغ پیام شهیدان به جهانیان.
بزرگداشت اربعین حسینی بی شک تنها برپا داشتن عَلَم عزای او و اشک ریختن در ماتم او نیست بلکه در ورای این صورت ظاهر، که بسیار نیز سفارش شده است، حقیقتی وجود دارد و آن احیاء آرمان ها، اهداف و توجه به انگیزه های آن حرکت بی نظیر در تاریخ بشریت است و در جامعه اسلامی و شیعی ضرورت توجه به آن پیام ها افزونتر است.
احیاء سنت ها و افشای باطل، تشخیص مؤمنان راستین از مسلمان نمایان، همه چیز را فدای دین کردن، احیاء مکتب شهادت، پیوند حماسه و عرفان، صبر و پایداری در مسیر مبارزه، کارزار دائمی با زورگویان و زورمداران، رسوا ساختن حاکمان ریاکار و ایادی چاپلوس و دغلباز آنان، این ها همه از درس های نهضت بزرگ عاشوراست و کاروان اربعین بیشترین نقش را در ابلاغ این پیام ها به آیندگان داشته اند.
درس گرفتن از پیام اربعین، مستلزم آگاهی یافتن از تمامی اهداف، برنامه ها و خط مشی های بزرگ رهبر آن نهضت خونین است، او که در قالب گفتار، خطبه، پاسخ به سؤالات و بیان موعظه، آنان را بیان فرمود و گاه با حرکت خویش و رفتار و عملکرد خود به جهانیان درس ها آموخت.
ب) ابعاد مختلف اربعین حسینی
اربعین به واقع تکمیل انقلاب عاشوراست که با وجود شخصیتهای بزرگواری همچون امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) تبیین می شود، شخصیتهایی که در کوره راه سفر به کربلا چه در هنگامه جنگ و خون، چه در مصیبت شهادت عزیزان و منتسبان و چه در مسیر پر تلاطم اسارت، لحظه به لحظه بر ابعاد مختلف انقلاب الهی امام حسین(ع) می افزایند، اما اربعین حسینی صرفاً برگزاری مراسم چهلم برای شهدای کربلا نیست، بلکه فرصتی ویژه است برای همه افرادی که پا به پای قیام کربلا حرکت کرده اند تا در این روز، بار دیگر پیمان و عهد خود را با امام و ولی خدا، تجدید کنند.
اربعین حسینی فرصتی ویژه برای همه محبان سیدالشهدا(ع) است که پس از 40 روز سوگواری و شرکت در محافل حسینی، باز هم بر ولایت معصومین(ع) تأکید کنند.
اربعین، جاودانگی امامت ائمه هدی(ع)
به طور قطع و یقین، اربعین و روشنگری های سفیران به جای مانده از نهضت عاشورا است که این نهضت به یادگار مانده از مکتب امامت و وحی را برای ما تا به امروز حفظ کرده است. اربعین حسینی، در حقیقت پاسداشت ارزشهای ولایی است که امام حسین(ع) بر سر آن ها تا پای جان ایستادگی کرد.
عاشورا، یک حادثه فرقه ای، قومی و تاریخی نبوده و نیست، بلکه مبتنی بر آرمان و اندیشه های ولایی شکل گرفته و قیام یک امام معصوم است و در حقیقت این قیام پشتوانه ادامه سلسله ولایت ائمه هدی(ع) پس از امام حسین(ع) محسوب می شود و همان گونه که بسیاری از ارزشهای انسانی تا وقتی که انسان باقی است، باقی می ماند، این قیام و تعلیمات و آموزه های آن نیز جاودانه خواهد ماند.
رکن بیداری و بصیرت
اربعین حسینی خود بیدارکننده اذهان خفته مردم آن روزگار بود و البته هنوز هم با گذشت هزار و اندی سال از زمان دقیق اربعین شهادت امام حسین(ع)، این کارکرد در اربعین های حسینی که از پی هم می آیند، وجود دارد. همان طور که کوفیان عصر امام حسین(ع) به امام خود پشت کردند و ایشان را در آن معرکه جنگ تنها گذاشتند، در عوض اربعین حسینی همه این اذهان خفته را بیدار کرد. هرچند که تا اربعین، برخی از مردم کوفه همچنان در غفلت بودند، اما حضور کاروان کربلا و خاندان عترت در مدفن شهدای کربلا، جرقه دیگری بر بیداری دینی بود و بر اذهان مردمی که همچنان در خواب غفلت و جهالت به سر می بردند، نهیبی دیگر زد. حرکت انقلاب امام حسین(ع) در اربعین حسینی بار دیگر زنده شد و اهل بصیرت راه خود را از ساکتان و بی تفاوتهای تاریخ جدا کردند و با کاروان اهل بیت(ع) برای عزاداری و بزرگداشت یاد شهدای کربلا همراهی کردند.
شناخت اربعین حسینی به معنی داشتن بصیرت و بینش است و افرادی که امام خود را در هر شرایطی یاری می کنند، قطعاً تا همیشه بیدار خواهند بود و این به معنی ولایت پذیری و همراهی با ولی و حجت خداست.
نقش عمده پیاده روی اربعین در امام شناسی و تأسی به ولایت
حضور در پیاده روی های اربعین حسینی در حقیقت حضور در همایش عظیم و عمومی برای تجدید عهد با امام معصوم(ع) است و در چنین شرایطی همنوایی ویژه ای میان آحاد مردم شکل می گیرد که همین اجتماع عمومی ضمن وحدت آفرینی دینی، بصیرت آفرین نیز خواهد بود، زیرا همه به سمت یک مقصد که امام معصوم(ع) است، در حرکت هستند و همین مسأله ظرفیت خوبی را برای امام شناسی و توسعه فرهنگ ولایت ایجاد می کند.
تأثیر اربعین حسینی بر روند فعالیت فرقه های معاند اسلام
قطعاً نقش تأثیرگذاری خواهد داشت، زیرا داعشی ها به نام اسلام متأسفانه همه مردم از شیعه، سنی، مسیحی، ایزدی و... را از دم تیغ جهل و عناد خود می گذرانند و حال آن که تلاش آن ها در جهت ایجاد شکاف میان مسلمانان است.
همان طور که یادآوری محرم، خونی تازه در شریان هستی شیعیان به جریان می اندازد، پاسداشت اربعین نیز وحدت و انسجام شیعیان را بیشتر خواهد کرد و از همه مهم تر این که پیاده روی اربعین حسینی سرمایه بزرگ جامعه شیعی است، زیرا در این روز، خط استکبار شکسته شده و عزت حسینی در برابر جهانیان به نمایش گذاشته می شود.
در حقیقت، کربلا میعادگاه عاشقان پاک باخته ای است که در روز اربعین با پای پیاده می آیند تا بگویند برای دفاع از ولایت تا پای جان ایستادگی می کنند و این انسجام قطعاً تلنگر مرگبار و تکان دهنده ای برای گروهکهای تروریستی همچون داعش خواهد بود.
بنابراین همه ما باید تلاش کنیم تا اربعین حسینی را به دژی مستحکم در برابر ظلم، استبداد و فرقه های تروریستی و گمراه تبدیل کنیم، زیرا بنای دین با توسعه فرهنگ امامت تحکیم پیدا می کند.
ج) پیاده رفتن به زیارت
زیارت اماکن مقدس، عبادتی است که قدمت آن به اولین پیامبر خدا آدم ابوالبشر(ع) می رسد. نقل است که او هفتاد مرتبه به خانه خدا سفر کرده است. حال اگر این عبادت همراه با سختی و مشقت باشد، اجر و ثواب بیشتری هم دارد به ویژه اگر مقصد زیارت، مراقد مطهر یکی از معصومین(ع) باشد و در این بین زیارت مرقد شریف أباعبدالله الحسین(ع) از والاترین و بافضیلت ترین آن هاست چراکه خود معصومین(ع) فرموده اند: همه ما کشتی نجاتیم، ولی کشتی حسین(ع) سریع تر می رود: «سفینة الحسین(ع) أسرع».
از سوی دیگر، این گونه زیارت حرم اهل بیت رسول الله(ص) نشانه روشنی از دوستی وافر به این خاندان پاک دارد که زمینه ای مناسب را برای اطاعت از آنان فراهم می کند و تجدید پیمانی محکم با این انوار مقدس است که در اوج شور و شعور دینی صورت می گیرد. زیارت اربعین امام حسین(ع) ازجمله این فرصت های ناب است.
زیارت پیاده در روایات
عیاشی از معاویه عجلی نقل می کند که می گوید: در محضر مبارک باقر العلوم(ع) در مدینه بودم که یک خراسانی (ایرانی) به خدمت امام مشرف شد. پاهای خاک آلود و زخمی اش را که دیدم، دریافتم رنج فراوانی را در سفر متحمل شده است. او بعد از سلام و احوال پرسی به امام عرض کرد: به خدا قسم هیچ چیزی مرا از خانه و شهرم بیرون نیاورده، مگر دوستی و محبت شما اهل بیت رسول خدا. امام باقر(ع) در تأیید سخن آن مرد فرمود: «والله لَوْ أحبّنا حَجَرٌ حَشَرَهُ الله مَعَنا وَ هَلِ الدِّینُ اِلّا الحُبُّ، إنَّ الله عزوجل یَقُولُ: [قُلْ اِنْ کنتم تُحبّونَ الله فاتَّبِعونی یُحْبِبْکُمُ الله ] و قال: [یُحِبُّونَ مَنْ هاجَرَ اِلَیْهم ] وَ هَلِ الدینُ اِلّا الحُبُّ؟»؛ به خدا قسم اگر سنگی ما را دوست داشته باشد، خداوند آن را با ما محشور می گرداند. آیا دیانت چیزی جز محبت است؟! به درستی که خداوند می فرماید: (پیامبر) بگو: اگر خدا را دوست دارید، پس از من پی روی کنید تا خداوند نیز شما را دوست داشته باشد و خداوند می فرماید: (مؤمنین کسانی اند که) دوست دارند آن افرادی را که به سوی ایشان هجرت می کنند... پس آیا دیانت چیزی غیر از محبت است؟!
قدامة بن مالک از امام صادق(ع) نقل می کند که حضرت فرمود: «مَنْ زَارَ الْحُسَینَ مُحْتَسِباً لَا أَشِراً وَ لَا بَطِراً وَ لَا سُمْعَةً مُحِّصَتْ عَنْهُ ذُنُوبُهُ کمَا یمَضَّضُ الثَّوْبُ فِی الْمَاءِ فَلَایبْقَی عَلَیهِ دَنَسٌ وَ یکتَبُ لَهُ بِکلِّ خُطْوَةٍ حَجَّةٌ وَ کلَّمَا رَفَعَ قَدَماً عُمْرَةٌ»؛ کسی که حسین(ع) را برای رضای خدا زیارت کند، نه برای خوش گذرانی و تفریح و نه به جهت کسب شهرت (و فخرفروشی)، گناهانش فرو می ریزد، همان طور که لباس در آب شسته شده (و پاک می شود) و در نتیجه، هیچ آلودگی بر او باقی نمی ماند و با هر گامی که بر زمین می گذارد، حجّی برایش نوشته می شود و با هر قدمی که برمی دارد، عمره ای برایش ثبت می گردد.
از حسین بن ثُوَیْر نقل شده که امام صادق(ع) فرمود: «یا حسین! انَّه مَنْ خَرَجَ مِن مَنزِله یرید زیارة قبر الحسین(ع) إِنْ کانَ مَاشِیاً کتِبَتْ لَهُ بِکلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةٌ وَ مُحِی عَنْهُ سَیئَةٌ وَ إِنْ کانَ رَاکباً کتِبَتْ لَهُ بِکلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةٌ وَ حُطَّ بِهَا عَنْهُ سَیئَةٌ حَتَّی إِذَا صَارَ فِی الْحَیرِ کتَبَهُ اللهُ مِنَ الْمُفْلِحِینَ الْمُنْجِحِینَ حَتَّی إِذَا قَضَی مَنَاسِکهُ کتَبَهُ اللهُ مِنَ الْفَائِزِین...»؛ ای حسین! به درستی که هر کسی از خانه اش به قصد زیارت قبر حسین بن علی خارج شود، اگر پیاده باشد، با هر قدمی، حسنه ای برایش نوشته شده و گناهی از او پاک می شود و اگر سواره باشد، با هر قدمی، حسنه ای برایش نوشته شده و به واسطه آن گام، گناهی از او کنار گذاشته می شود تا به درب حائر حسینی برسد که در این صورت خداوند نام او را ازجمله رستگاران و نجات یافتگان ثبت می کند و زمانی که آداب زیارت و اعمالش را به پایان برساند، خداوند نام او را در زمره برندگان می نویسد...
نمونه هایی از زیارت پیاده بزرگان
1. شیخ مرتضی انصاری ازجمله احیاکنندگان سنت پیاده روی برای زیارت امام حسین(ع) بود و خود ایشان نیز پیاده از نجف به کربلا می آمد.
2. میرزا حسین نوری، صاحب موسوعه حدیثی «مستدرک الوسائل» در عید قربان هر سال به صورت پیاده به کربلا می آمد.
3. سیدمهدی بحرالعلوم در دسته عزای «طوریج» که پیاده به کربلا می آمدند، حضوری پررنگ داشت.
4. شیخ جعفر کاشف الغطاء در یکی از پیاده روی هایش به کربلا، به حضور حضرت ولی عصر(ع) شرفیاب شد و حضرت، ایشان را به سینه خویش چسبانده و فرموده است: «خوش آمدی ای زنده کننده شریعت ما».
5. آیت الله مرعشی نجفی بیست بار پیاده به همراه تعدادی از طلاب که همه از مراجع و بزرگان شدند، به کربلا مشرف شد.
هم چنین بزرگانی مانند: شهید صدر اول و شهید صدر دوم در این پیاده روی شرکت می کردند. شهید صدر دوم (سیدمحمد صدر) حتی فتوا به وجوب پیاده روی به سوی حرم های امیر مؤمنان و سیدالشهداء(ع) را صادر کرد و با این فتوا به مبارزه با سیاست ضددینی حزب بعث رفت و در برخی از خطبه های جمعه اش در نجف اشرف بر این موضوع تأکید می کرد.
د) از امام شهید تا امام زمان حی
تأثیر این پیاده روی در نجات حقیقی بشریت که همان ظهور امام زمان(عج) است، غیرقابل کتمان است.همان گونه که می دانید، در روایات اهل تسنن و شیعه آمده است که امام زمان(عج) در آغازین لحظات ظهور، مابین رکن و مقام می ایستند و پنج ندا می دهند:
1. اَلا یا اَهلَ العالَم! اَنَا الاِمام القائِم. آگاه باشید ای جهانیان که منم امام قائم؛
2. اَلا یا اَهلَ العالَم! اَنَا الصَّمصامُ المُنتَقِم. آگاه باشید ای اهل عالم که منم شمشیر انتقام گیرنده؛
3. اَلا یا اَهلَ العالَم! اِنَّ جَدِی الحُسَین قَتَلُوهُ عَطشاناً. بیدار باشید ای اهل جهان که جدّ من حسین را تشنه کام کشتند؛
4. الا یا اَهلَ العالَم! اِنَّ جَدِی الحُسَین طَرَحُوهُ عُریاناً. بیدار باشید ای اهل عالم که جد من حسین را روی خاک افکندند،
5. اَلا یا اَهلَ العالَم! اِنَّ جَدِی الحُسَین سَحَقُوهُ عُدواناً. آگاه باشید ای جهانیان که حق جد من حسین را از روی کینه توزی پایمال کردند.
بنابراین امام زمان(عج) با امام حسین(ع) خود را معرفی می کنند و در روایات باز به این نکته اشاره می شود که همه انسان های زنده در آن روز ندای حضرت را می شنوند و او را می شناسند. پس نتیجه می گیریم قبل از ظهور باید همه بشریت از شرق تا غرب عالم امام حسین علیه السلام را بشناسند.
پیاده روی اربعین این سال ها، در حقیقت اولین عمل قابل لمس همه مسلمانان محسوب می شود که در تعجیل ظهور حضرت حجت(عج) بسیار مؤثر است چراکه باید ابتدا همه امام حسین(ع) را بشناسند تا معرفی کردن امام زمان با امام حسین(ع) معنا پیدا کند.
/1102101305