وهابیت از انتشار کتاب انگلیسی «شناخت قرآن» به خشم آمد
سیدحسین نصر؛ استاد مطالعات اسلامی دانشگاه جورج واشنگتن
اما دلیل عصبانیت سلفیهای تندرو این است که آنها چندین دهه بر بازار جهانی ترجمه قرآن تسلط داشتهاند.
از سوی دیگر، با سرمایهگذاری خانواده سلطنتی عربستان سعودی که پیرو فرقه وهابیت هستند، سلفیها معلمان، مساجد، مطالب آموزشی صوتی و تصویری و متون دینی خود را در سراسر جهان عرب و نیز شرق آسیا، پاکستان، اروپا و آمریکای شمالی صادر کرده و هرچه را که به دیدگاههای کوتهنظرانه آنها منطبق نباشد، رد میکنند.
کارن آرمسترانگ، استاد ادیان که در سال 2014 در مورد صدور وهابیت از سوی عربستان کتابی نوشته است، میگوید: در همه جا، آنها مساجدی به سبک سعودی تأسیس کرده و مبلغان وهابی را به کار گماشته، مدرسه تأسیس کرده و برای فقرا خدمات آموزشی ارائه میدهند که البته بر طبق یک برنامه درسی وهابی انجام میشود.
آرمسترانگ میافزاید: در همین حال، مردان جوانی از کشورهای فقیر اسلامی مانند مصر و پاکستان، که مجبور به پیدا کردن کار در کشورهای حوزه خلیج فارس هستند تا از خانواده خود حمایت کنند، با وهابیت ارتباط پیدا کرده و آن را با خود به خانه بردهاند.
پیروان نسخه سعودی ـ وهابی ـ سلفی اسلام در اروپا و آمریکا نیز به طور فزایندهای به عنوان منبعی برای جذب نیرو از تروریستها مورد استفاده قرار میگیرند.
برخی از گروههای سلفی، ایدئولوژی تکفیری را مشهور کردهاند که نتیجه آن در اقدامات گروههای تروریستی مانند داعش و قساوت آنها قابل مشاهده است. البته اکثریت سلفیها تکفیری نیستند اما آنها که هستند با تحریف آیات قرآن به توجیه کشتار مسلمانان شیعه، ایزدیها و هر آنکه از نظر آنها کافر محسوب باشد، میپردازند.
از این رو سلفیها و تکفیریها این ترجمه جدید از قرآن را یک چالش برای دکترین خود در کشورهای انگلیسیزبان میبینند و از آن چندان خرسند نیستند. در محافل اینترنتی، سلفیهای بانفوذ با انتقاد از کتاب شناخت قرآن، آن را رونوشتی ضعیف معرفی میکنند که شاید برای مباحث آکادمیک خوب باشد اما مناسب الگوبرداری نیست.کتاب «شناخت قرآن» از آن جهت مورد غضب قرار گرفته که تفاسیر جدید از آیاتی ارائه میدهد که از سوی گروههای تکفیری برای کشتار انسانها مورد سوءاستفاده قرار گرفته است.
این کتاب که در ماه نوامبر گذشته منتشر شده اکنون در بسیاری از کتابخانهها و کتابفروشیها ارائه شده و به صورت آنلاین نیز به فروش میرسد.
دکتر نصر میگوید: سلفیت یک جریان اصلی در سنت اسلامی نیست و قرنها اندیشه اسلامی را رد میکند. اندیشمندان سهیم در تهیه و تدوین کتاب شناخت قرآن که هم از میان شیعیان و هم از اهل سنت هستند مخالف این عناد افراطگرایانه با تشیع هستند.
به گفته نصر، کتاب شناخت قرآن، تلاش میکند تا فقدان گفتمان تاریخی مباحث قرآن را تا حدی جبران کند.
این کتاب به بررسی روند تحول اندیشه در سایه آیات قرآن میپردازد و از این رو جای تعجب نیست که افرادی مانند ابوعیسی نعمتالله، یک سلفی بریتانیایی که حضور فعالی در رسانههای اجتماعی دارد به پیروانش هشدار میدهد که به مانند طاعون از این کتاب برحذر باشند.
/1102001307