نقش مراجع عظام تقلید در احیای محافل عزای فاطمی
مرحوم آیت‌الله العظمی محمد رضا گلپایگانی از مراجع عظام تقلید بودند که با تاکید بر عزاداری ایام شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها، اقامه و عزاداری بر دخت نبی اکرم را بر عزاداری سید الشهدا مرجح دانسته و معتقد بود: «گریه بر سیدالشهدأ علیه السلام تولّی است اما گریستن در عزای حضرت زهرا سلام الله علیها هم تولّی و هم تبرّی است.»
از دیگر مراجع تقلید که نقش بسیار بسزایی در شکوفایی عزاداری حضرت زهرا سلام الله علیها داشتند، مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای بودند. مرتضی امیری اسفندقه شاعر برجسته آیینی کشور با اشاره به این که روند روضه فاطمی بعد از انقلاب توسط مقام معظم رهبری رویکرد مردمی به خود گرفت، خاطر نشان کرد: « ما بیست سال پیش عزاداری فاطمیه همانند عزاداری‌های امروز را در تهران نداشتیم. از همان اول که مقام معظم رهبری آمدند، پنج روز فاطمیه برگزار شد. بعد از فرمایش آقا، حضراتی مثل وحید خراسانی هم گفتند که عزاداری فاطمیه هم همانند عزاداری ایام عاشورا برگزار شود. یعنی در دوره امام(ره) هم چنین مجلس علنی در بین مردم وجود نداشت. فاطمیه محفل خصوصی در خانه‌ها بود و مانند محرم عام نبود؛ از بعد فرمان آقا فاطمیه از خانه‌ها به هیئت‌ها آمد.»
بدون شک یکی از مراجع عظام تقلید که عشق سرشار و زائد الوصفش به سرور زنان عالم حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها غیر قابل وصف بود و نقشی موثر در احیای عزا فاطمی داشت، مرحوم آیت الله العظمی میرزا جواد تبریزی است. فرزند ایشان درباره شیدایی و شیفتگی این عالم جلیل القدر نسبت به حضرت زهرا سلام الله علیها می گوید: «مرحوم میرزا با جمعی از فضلا و طلاب و مومنین در روز سوم جمادی الثانی، یعنی روز شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در فصل گرما که هوا بسیار سوزاننده بود، با پای برهنه به سوی حرم حضرت معصومه سلام الله علیها حرکت می کردند این در حالی بود که حتی یک گام بر روی آسفالت و با پای برهنه قدم زدن مشکل بود، به طوری که من خود با آن که جوان بودم طاقت نداشتم قدمی بردارم.»
وی ادامه می دهد: «روزی به مرحوم والد رو کردم و گفتم آقا گرما شدید است و شما اگر اذیت می شوید کفش بپوشید. ایشان همان طور که به سینه می زد و گریه می کرد، فرمودند: فرزندم بگذار پاهایم بسوزد. برای مصیبت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها هر کاری بکنم کم است. مگر این دخت رسول خدا صلی الله علیه و سلم چه گناهی داشت که این همه ظلم در حق مرتکب شدند. پسرم مگر مصیبت حضرت کم بود؟ ما هر کاری در مصیبت بی بی دو عالم کنیم کم کرده ایم.»
فرزند آیت الله العظمی میرزا جواد تبریزی ادامه داد: «مرحوم میرزا از شدت سوزش پایشان سرخ شده بود. وقتی به خانه برگشتیم، کف پای ایشان بر اثر شدت گرمای سوزان آسیب دیده بود و لکن ایشان اشک می ریخت و می فرمود: این برای مصیبت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها کم است. گریه بر مصائب اهل بیت کلید نجات هر انسانی است. علمای بزرگ هرگاه یادی از مصائب اهل بیت می شود همانند کودکی در فراق مادر زار زار گریه می کنند.»
حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی را می توان از دیگر پیشگامان احیای ایام فاطمیه و شهادت حضرت زهرا سلام الله دانست به طوری که هرساله در روز شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها مسیر بیت معظم تا حرم حضرت معصومه سلام الله را با پای پیاده طی مسیر می کنند.
شدت ارادت و عشق این مرجع تقلید شیعیان به بانوی دو سرا حضرت صدیقه کبری سلام الله علیها به اندازه ای است که در پاسخ به سوالی درباره آغاز و پایان ایام فاطمیه بیان فرمودند که ایام عزاداری از 13 جمادی الاول تا روز 3 جمادی الثانی است و اوج آن حضرت عزاداری هم روز 3جمادی الثانی است و این رویه ای که فقهای بزرگی چون میرزای نائینی و آخوند خراسانی نیز چنین سیره ای داشته اند.
آیت الله وحید خراسانی مکرر و با تاکید به مساله با اهمیت اقامه عزا در روز شهادت و حرکت دسته های عزاداری توصیه فرمودند و اصلی ترین توصیه ایشان نیز توجه به اقامه عزا برای حضرت زهرا سلام الله علیها به صورت دسته جات عزاداری در روز شهادت بود.
/1102001307