آسیب رسانی مدحهای غلوآمیز به پیکره شعر علوی
عضو شورای شعر آئینی رسانه ملی با اشاره به آسیبهای وارده به حوزه شعر علوی، گفت: شیفتگی افراطی، ولی شناخت اندک برخی مداحان از امام علی(ع) باعث سرایش اشعار غیرمتعادل شده که این موضوع به پیکره سرودههایی که درباره امیرمومنان است آسیب میرساند.
وارث: مصطفی محدثی خراسانی، عضو شورای شعر آئینی رسانه ملی با تاکید بر اینکه شعر علوی از سوی مداحانی که شیفگی افراطی و بدون معرفت و شناخت به امام علی(ع) دارند با آسیب مواجه شده است، عنوان کرد: شیفتگی افراطی، ولی شناخت اندک از امام علی(ع) باعث سرایش اشعار غیرمتعادل شده است. بسیاری از مداحان که مطالعه تاریخی و دینی ندارند، گاه مضامینی را بیان میکنند که ناشی از هیجانات و شیفتگی صرف است و نه فقط مورد رضایت امام علی(ع)، بلکه به صلاح جایگاه ایشان در تاریخ نیز نیست.
محدثی خراسانی افزود: گاه برخی مداحان امام علی(ع) را در اشعار خود در حد ذات باریتعالی بالا میبرند و جایگاهی را که برای خداوند قائل هستیم به ایشان نیز نسبت میدهند. این کار نه تنها خدمت به اسلام و تشیع نیست، بلکه به فرهنگ علوی نیز آسیب میرساند. نباید ارادت ما به امام علی(ع) سبب شود که هر آنچه زیباست را بدون علم و بصیرت کافی به ایشان نسبت دهیم.
وی درباره مجاز استفاده از تخیل در عالم شعر و ادبیات آئینی توضیح داد: عالم شعر و ادبیات وادی تخیل است و میتوان تا حدودی از صور خیالی که کاملاً با مستندات تاریخی منطبق نیستند استفاده کرد، ولی سرایشهای شاعرانه نباید از نظر محتوایی از حقیقت مطلب و اسناد تاریخی دور باشد. در ادبیات آئینی از جمله شعر علوی باید از صور خیال برای تاثیرگذاری بیشتر بر حقایق استفاده کرده و با استفاده از مضامین شاعرانه حقایق تاریخی را باورپذیرتر کنیم، نه اینکه از افسون کلام برای گمراهی اذهان و افتادن مخاطبان در دام دروغها و خرافات استفاده کنیم.
محدثی خراسانی همچنین اظهار کرد: اغراق و غلوهای انحرافی در شعر واقعی رخ نمیدهد و اشعار ناب خالی از غلوهای غیر واقعی هستند. شاعران بزرگ فارسی از جمله مولانا، عطار، سنایی و شهریار هیچ یک از تعادل خارج نمیشدند و افرادی که غلوهای دور از عقل را وارد شعر علوی میکنند، ذاتاً شاعر نیستند و سعی میکنند کمبود دانش خود را با اغراقها پوشش دهند. این افراد از رسانهای که در اختیار دارند برای گمراه کردن مخاطبان استفاده میکنند و حتی میتوانند به محبوبیتی برسند که شعر سخیف آنها، آئینی قلمداد شود. برای رفع این آسیب باید نظارت دقیق بر اشعار مداحان افزایش یابد و آنها ملزم شوند که به جای قرائت اشعار خود در مداحیها از آثار شاعران کلاسیک استفاده کنند.
وی گفت: زندگی امام علی(ع) و جایگاه ایشان در روزهای اول بعثت پیامبر اسلام(ص) و شکلگیری جامعه اسلامی و نسبت خویشاوندی ایشان با پیامبر(ص) مضمون شعر بسیاری از شاعران فارسی شده است، خصوصاً شاعران بسیاری به خوابیدن ایشان در بستر رسول اکرم(ص) در شب لیلةالمبیت و حادثه غدیر اشاره کردهاند. میتوان گفت که عدالت، بلاغت در بیان خطبههای نهجالبلاغه و دلاوریهای ایشان همواره الهامبخش شاعران شیعه و اهل سنت بوده و کمتر شاعری را میتوان یافت که مستقیم یا غیر مستقیم به این ویژگیهای شخصیتی ایشان نپرداخته باشد.
محدثی خراسانی ادامه داد: در ادبیات آئینی ایرانیان شعر علوی بسیار پُربار است و امام علی(ع) از زمان پیامبر(ص) مورد علاقه شاعران فرق مختلف بوده است. با پیروزی انقلاب اسلامی افقهای تازهای پیش روی شعر علوی گشوده شد و با مورد توجه قرار گرفتن موضوع ولایت، به بخشهای مغفول زندگی امام علی(ع) نیز پرداخته شد که این رویکرد تاکنون ادامه دارد.
/1102101305
محدثی خراسانی افزود: گاه برخی مداحان امام علی(ع) را در اشعار خود در حد ذات باریتعالی بالا میبرند و جایگاهی را که برای خداوند قائل هستیم به ایشان نیز نسبت میدهند. این کار نه تنها خدمت به اسلام و تشیع نیست، بلکه به فرهنگ علوی نیز آسیب میرساند. نباید ارادت ما به امام علی(ع) سبب شود که هر آنچه زیباست را بدون علم و بصیرت کافی به ایشان نسبت دهیم.
وی درباره مجاز استفاده از تخیل در عالم شعر و ادبیات آئینی توضیح داد: عالم شعر و ادبیات وادی تخیل است و میتوان تا حدودی از صور خیالی که کاملاً با مستندات تاریخی منطبق نیستند استفاده کرد، ولی سرایشهای شاعرانه نباید از نظر محتوایی از حقیقت مطلب و اسناد تاریخی دور باشد. در ادبیات آئینی از جمله شعر علوی باید از صور خیال برای تاثیرگذاری بیشتر بر حقایق استفاده کرده و با استفاده از مضامین شاعرانه حقایق تاریخی را باورپذیرتر کنیم، نه اینکه از افسون کلام برای گمراهی اذهان و افتادن مخاطبان در دام دروغها و خرافات استفاده کنیم.
محدثی خراسانی همچنین اظهار کرد: اغراق و غلوهای انحرافی در شعر واقعی رخ نمیدهد و اشعار ناب خالی از غلوهای غیر واقعی هستند. شاعران بزرگ فارسی از جمله مولانا، عطار، سنایی و شهریار هیچ یک از تعادل خارج نمیشدند و افرادی که غلوهای دور از عقل را وارد شعر علوی میکنند، ذاتاً شاعر نیستند و سعی میکنند کمبود دانش خود را با اغراقها پوشش دهند. این افراد از رسانهای که در اختیار دارند برای گمراه کردن مخاطبان استفاده میکنند و حتی میتوانند به محبوبیتی برسند که شعر سخیف آنها، آئینی قلمداد شود. برای رفع این آسیب باید نظارت دقیق بر اشعار مداحان افزایش یابد و آنها ملزم شوند که به جای قرائت اشعار خود در مداحیها از آثار شاعران کلاسیک استفاده کنند.
وی گفت: زندگی امام علی(ع) و جایگاه ایشان در روزهای اول بعثت پیامبر اسلام(ص) و شکلگیری جامعه اسلامی و نسبت خویشاوندی ایشان با پیامبر(ص) مضمون شعر بسیاری از شاعران فارسی شده است، خصوصاً شاعران بسیاری به خوابیدن ایشان در بستر رسول اکرم(ص) در شب لیلةالمبیت و حادثه غدیر اشاره کردهاند. میتوان گفت که عدالت، بلاغت در بیان خطبههای نهجالبلاغه و دلاوریهای ایشان همواره الهامبخش شاعران شیعه و اهل سنت بوده و کمتر شاعری را میتوان یافت که مستقیم یا غیر مستقیم به این ویژگیهای شخصیتی ایشان نپرداخته باشد.
محدثی خراسانی ادامه داد: در ادبیات آئینی ایرانیان شعر علوی بسیار پُربار است و امام علی(ع) از زمان پیامبر(ص) مورد علاقه شاعران فرق مختلف بوده است. با پیروزی انقلاب اسلامی افقهای تازهای پیش روی شعر علوی گشوده شد و با مورد توجه قرار گرفتن موضوع ولایت، به بخشهای مغفول زندگی امام علی(ع) نیز پرداخته شد که این رویکرد تاکنون ادامه دارد.
/1102101305