تبیین مفهوم بخشش گناهان پیامبر(ص) در سوره فتح
استاد تفسیر و خارج فقه و اصول حوزه با بیان اینکه آیات قرآن تعابیر گوناگونی از یک حقیقت است به تبیین مفهوم بخشش گناهان پیامبر(ص) در سوره فتح پرداخت و گفت: آیه دوم سوره فتح «لِيَغْفِرَ لَكَ اللَّهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِكَ وَمَا تَأَخَّرَ وَيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَيَهْدِيَكَ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا» که برخی آن را نافی عصمت پیامبر میدانند هیچ اشکالی به عصمت وارد نمیکند.
وارث: آیت الله مهدی هادوی تهرانی در ابتدای درس خارج اصول خود به ادامه تفسر سوره مبارکه فتح پرداخت و گفت: منظور از فتح مبین همانطور که علامه طباطبایی تاکید دارد در آیه اول این سوره، صلح حدیبیه در سال ششم هجری است و اقوال دیگر مانند فتح مکه و ... محتمل نیست.
وی افزود: براساس ظاهر، در آیه دوم این سوره خداوند میفرماید ما فتح مبین برای تو قرار دادیم تا ای پیامبر گناهان گذشته و آینده تو را ببخشیم.
وی با بیان اینکه این آیه از آیاتی است که در مورد عصمت پیامبر(ص) از گذشته تاکنون مطرح بوده است افزود: در بحث عصمت یک نظریه وجود دارد که عصمت را آنقدر کوچک میکند و میگوید پیامبر فقط در ابلاغ و دریافت وحی معصوم بوده است.
استاد تفسیر حوزه بیان کرد: ظاهر اولی این آیه نعوذبالله موید گناه کردن پیامبر(ص) حتی بعد از صلح حدیبیه است و خداوند فرموده است که ما به تو فتح مبین دادیم تا تو را ببخشیم؛ در اینجا این سؤال مطرح میشود که فتح چه ربطی به بخشش گناهان پیامبر(ص) دارد.
وی افزود: برخی گفتهاند که «لِیَغفِر» «لَیَغفِر» بوده است که علامه طباطبایی این مسئله ادبی را رد میکند و نتیجه میگیرد که این مفاهیم مانند «ذنب» یعنی گناه و «مغفرت» یعنی بخشش در دوره حاضر با این معنا استعمال میشوند ولی معنای اصلی دنب، گناه نیست بلکه تبعه و نتیجه و دنباله یک کار است.
استاد تفسیر حوزه بیان کرد: علامه فرموده که غفر در اصل لغت به معنای پوشاندن و جبران کردن است بنابراین این واژه همه جا به معنای بخشیدن نیست بلکه امروزه به صورت غالب در این معانی استعمال میشود لذا مراد این است که تلاشهای نزدیک به ۲۰ ساله پیامبر و جنگ ها و صلح ها و ... که با ذائقه برخی افراد سازگار نبوده و نخواهد بود با این فتح مبین جبران میشود.
هادوی تهرانی عنوان کرد: این آیه هیچ ارتباطی با عصمت پیامبر ندارد و پیامبر در هیچ مقطع و فصلی از زندگیشان مرتکب خطا و گناهی نشدهاند و آیه نیز هیچ منافاتی با عصمت تامه آن حضرت ندارد و زیرسؤال بردن آن ندارد.
وی همچنین در ابتدای درس خارج فقه به تفسیر آیه دوم سوره مبارکه محمد(ص) پرداخت و گفت: در آیه اول سوره مبارکه محمد(ص) خداوند فرمود اعمال کافران و صاد عن سبیل الله گم و نابود میشود و در ادامه فرمود ولی کسانی که ایمان به خدا و پیامبر(ص) آوردهاند خداوند اشتباهات و سیئات آنان را میپوشاند و شان و قلب آنان را اصلاح میکند.
وی افزود: کفران و از بین بردن گناهان در مقابل اضل اعمالهم قرار دارد یعنی همان طور که کفر سبب بی نتیجه بودن عمل میشود ایمان و عمل صالح موجب اصلاح قلب و رسیدن به نتیجه و ثمره حیات میشود.
هادوی تهرانی با بیان اینکه آیات قرآن تعابیر گوناگونی از یک حقیقت است گفت: بنابراین عبارت آیه دوم سوره محمد در واقع تعبیری از همان قد افلح المومنون است؛ یعنی حقیقت حیات و مقصد زندگی با ایمان به دیت می آید و ایمان نیز همان طور که در همه جای قرآن آمده خودش را در اعمال نشان میدهد و آثارش باید در عمل دیده شود.
وی افزود: براساس ظاهر، در آیه دوم این سوره خداوند میفرماید ما فتح مبین برای تو قرار دادیم تا ای پیامبر گناهان گذشته و آینده تو را ببخشیم.
وی با بیان اینکه این آیه از آیاتی است که در مورد عصمت پیامبر(ص) از گذشته تاکنون مطرح بوده است افزود: در بحث عصمت یک نظریه وجود دارد که عصمت را آنقدر کوچک میکند و میگوید پیامبر فقط در ابلاغ و دریافت وحی معصوم بوده است.
استاد تفسیر حوزه بیان کرد: ظاهر اولی این آیه نعوذبالله موید گناه کردن پیامبر(ص) حتی بعد از صلح حدیبیه است و خداوند فرموده است که ما به تو فتح مبین دادیم تا تو را ببخشیم؛ در اینجا این سؤال مطرح میشود که فتح چه ربطی به بخشش گناهان پیامبر(ص) دارد.
وی افزود: برخی گفتهاند که «لِیَغفِر» «لَیَغفِر» بوده است که علامه طباطبایی این مسئله ادبی را رد میکند و نتیجه میگیرد که این مفاهیم مانند «ذنب» یعنی گناه و «مغفرت» یعنی بخشش در دوره حاضر با این معنا استعمال میشوند ولی معنای اصلی دنب، گناه نیست بلکه تبعه و نتیجه و دنباله یک کار است.
استاد تفسیر حوزه بیان کرد: علامه فرموده که غفر در اصل لغت به معنای پوشاندن و جبران کردن است بنابراین این واژه همه جا به معنای بخشیدن نیست بلکه امروزه به صورت غالب در این معانی استعمال میشود لذا مراد این است که تلاشهای نزدیک به ۲۰ ساله پیامبر و جنگ ها و صلح ها و ... که با ذائقه برخی افراد سازگار نبوده و نخواهد بود با این فتح مبین جبران میشود.
هادوی تهرانی عنوان کرد: این آیه هیچ ارتباطی با عصمت پیامبر ندارد و پیامبر در هیچ مقطع و فصلی از زندگیشان مرتکب خطا و گناهی نشدهاند و آیه نیز هیچ منافاتی با عصمت تامه آن حضرت ندارد و زیرسؤال بردن آن ندارد.
وی همچنین در ابتدای درس خارج فقه به تفسیر آیه دوم سوره مبارکه محمد(ص) پرداخت و گفت: در آیه اول سوره مبارکه محمد(ص) خداوند فرمود اعمال کافران و صاد عن سبیل الله گم و نابود میشود و در ادامه فرمود ولی کسانی که ایمان به خدا و پیامبر(ص) آوردهاند خداوند اشتباهات و سیئات آنان را میپوشاند و شان و قلب آنان را اصلاح میکند.
وی افزود: کفران و از بین بردن گناهان در مقابل اضل اعمالهم قرار دارد یعنی همان طور که کفر سبب بی نتیجه بودن عمل میشود ایمان و عمل صالح موجب اصلاح قلب و رسیدن به نتیجه و ثمره حیات میشود.
هادوی تهرانی با بیان اینکه آیات قرآن تعابیر گوناگونی از یک حقیقت است گفت: بنابراین عبارت آیه دوم سوره محمد در واقع تعبیری از همان قد افلح المومنون است؛ یعنی حقیقت حیات و مقصد زندگی با ایمان به دیت می آید و ایمان نیز همان طور که در همه جای قرآن آمده خودش را در اعمال نشان میدهد و آثارش باید در عمل دیده شود.
/1102101305