آیا مؤمنین زمان ظهور به همان ۳۱۳ نفر منحصر هستند؟
باید دانست که این ۳۱۳ نفر، یاران خاص حضرت هستند که در همان لحظه اول ظهور، در مکه با حضرت بیعت می‌کنند. آنان پست‌های فرماندهی، قضاوت و وزارت حضرت را عهده‌دار می‌شوند.
وارث: مطابق روایات معصومین(علیهم‌السلام) تعداد یاران امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) ۳۱۳ نفر است. البته باید دانست که این ۳۱۳ نفر، یاران خاص حضرت هستند که در همان لحظه اول ظهور، در مکه با حضرت بیعت می‌کنند. آنان پست‌های فرماندهی، قضاوت و وزارت حضرت را عهده‌دار می‌شوند و در تشکیل حکومت و اداره جهان حضرت را یاری می‌دهند.(کمال الدین و تمام النعمه، ص۶۷۳) اما اگر کسی گمان کند که وجود این تعداد، شرط ظهور حضرت است، مرتکب اشتباه شده است، زیرا هنگامی که امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) قیام می‌کند زمین پر از ظلم است و مردم از ظلم خسته شده‌اند و دسته دسته به ایشان می‌پیوندند.
امام صادق(علیه‌السلام) می‌فرمایند: «زمانی که خداوند به قائم اجازه قیام دهد … حضرت تا کامل شدن ده هزار نفر در مکه توقف می‌کند، سپس عازم مدینه می‌شود.»(الارشاد، ج۲، ص۳۸۲) که این روایت به روشنی دلالت می‌کند که افراد زیادی آمادگی پیوستن به حضرت را دارند و پس از اعلام قیام به سوی حضرت می‌روند.
اعتقاد مسلمانان اعم از شیعیان و اهل سنت بر این است که حکومت امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) بزرگ‌ترین و وسیع‌ترین دولت و حکومتی است که بشر می تواند، آن‌را به وجود بیاورد. در کنار این باور اسلامی، بحث تعداد یاران و اصحاب حضرت هم در منابع روایی شیعیان و اهل سنت بیان شده است که در تعداد و بعضی از اوصاف آن اشاره دارد.[۱]
ابو طفیل می‌گوید: «در محضر امیرالمومنین(علیه‌السلام) نشسته بودیم که مردی از مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) سؤال کرد؛ حضرت در پاسخ فرمود: زمان او بسیار دور است، در آخرالزمان وقتی مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) قیام کند، خداوند قومی را در اطراف او جمع می‌کند که همانند ابر، سریع حرکت می‌کنند و خداوند بین قلوب آن‌ها الفت و مهربانی قرار می‌دهد و قدرتی به آنان عطا می‌کند که با رفتن کسی وحشت زده و از آمدن کسی خوش‌حال نمی‌شوند و تعداد آنان به تعداد اصحاب بدر ـ ۳۱۳ نفر ـ است. مسلمانان اولیه در فضیلت بر آنان سبقت نگرفته‌اند و متأخران فضیلت آنان را درک نکرده‌اند.[۲]
باید دانست که این ۳۱۳ نفر، از یاران و کارگزاران اصلی قیام و حکومت حضرت هستند که در همان لحظه اول ظهور، در مکه با حضرت بیعت می‌کنند. آنان پست‌های فرماندهی، قضاوت و وزارت حضرت را عهده‌دار می‌شوند و در تشکیل حکومت و اداره جهان حضرت را یاری می‌کنند.
در روایت دیگری امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: «گویا قائم آل محمد(صلی‌الله‌علیه‌وآله) را بر فراز منبر کوفه می‌نگرم که یاران او ۳۱۳ نفر، به تعداد اصحاب بدر در اطرافش حلقه زده‌اند؛ آنان پرچم‌داران لشکر و کارگزاران خداوند در روی زمین هستند.»[۳]
پندار غلط
متأسفانه تصور برخی از افراد این است که در عصر ظهور حضرت تنها ۳۱۳ نفر انسان صالح و مؤمن وجود دارد که با حضرت بیعت می‌کنند و بقیه مردم کافر و فاسق لاابالی هستند و گاهی هم این مطلب باعث طعنه افراد مغرض به مؤمنان می‌شود و می‌گویند اگر میان شما ۳۱۳ نفر انسان صالح وجود داشت حضرت ظهور می‌کرد.
اشتباه این افراد در این است که تصور می‌کنند ظهور امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) مشروط به کامل شدن این تعداد از افراد است که هر گاه به این تعداد رسید حضرت ظهور می‌کند. این افراد برای دانستن حقیقت باید به دو نکته دقت کنند.
نکته اول
تعداد ۳۱۳ نفر که در روایات ذکر شده، تنها به یاران خاص امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) دلالت دارد که قرار است مسئولیت‌های سنگین را در قیام، تشکیل حکومت و سپس اداره جهان به عهده بگیرند.
یکی از اصحاب امام صادق(علیه‌السلام) می‌گوید: «زمانی که امام صادق(علیه‌السلام) از تعداد یاران حضرت مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) خبر داد به آن حضرت گفتم: فدایت شوم آیا مؤمنین آن زمان در همان ۳۱۳ نفر منحصر هستند؟ حضرت پاسخ داد: خیر، بلکه آنان ـ ۳۱۳ نفرـ نجبا، قاضی‌ها، فرمان‌روایان و فقها هستند که حضرت با دست خود به پشت و شکم آنان می‌کشد و در نتیجه هیچ حکمی بر آنان مشتبه نمی‌شود.»[۴] که با توجه به این روایت تعداد ۳۱۳ نفر اشاره به آن دسته از افرادی دارد که مسئولیت‌های اصلی را در قیام و حکومت حضرت بر عهده دارند.
نکته دوم
مطابق آن روایاتی که به توصیف جهان در آستانه ظهور می‌پردازند، زمین پر از ظلم می‌شود و روایات نمی‌گویند که جهان پر از ظالم می‌شود. پس به احتمال بسیار زیاد تعداد مظلومان و ستمدیدگان بسیار بیشتر از ظالمان است و این خود بستر مناسبی برای رشد افراد مؤمنی است که می‌توانند امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) را یاری کنند. علاوه بر این مطلب روایتی از امام صادق(علیه‌السلام) موجود است که حضرت فرمود: «زمانی که خداوند به قائم اجازه قیام دهد … حضرت تا کامل شدن ده هزار نفر در مکه توقف می‌کند، سپس عازم مدینه می‌شود.»[۵]
در نتیجه: می‌توان گفت که انسان سالم و مؤمن در عصر ظهور فراوان است و عموم بشر هم در اثر ظلم و ستم به یک خودآگاهی می‌رسند و در انتظار مصلح جهانی به سر می‌برند. به همین علت آمادگی کامل دارند تا در هنگام ظهور امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) به یاری حضرت بشتابند. در این میان فرقی میان مسلمان و غیرمسلمان نیست؛ زیرا آنان که مسلمان نیستند، به محض شنیدن ندای عدالت‌خواه حضرت، به ایشان پیوسته و ایمان می‌آورند و انسان‌های آزاده از تمام نقاط جهان به کمک حضرت خواهند شتافت.
برای مطالعه بیشتر به این کتاب‌ها مراجعه نمایید.
۱٫ «مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم» اثر مرحوم آیت‌الله سید محمدتقی موسوی اصفهانی.
۲٫ « مهدویت رویکردها و چالش‌ها» نوشته مهدی مهریزی.
۳٫ «حضرت مهدی (عج) در روایات شیعه و اهل سنت» اثر احمد علی طاهری.
۴٫ «کمال الدین و تمام النعمه» اثر شیخ صدوق.
_____________________________
پی‌نوشت
[۱]. برای اطلاعات بیشتر بنگرید به: بحار الانوار، محمد باقر مجلسی، موسسه الوفاء، بیروت، ج۵۲، ص۱۳۷ به بعد.
[۲]. المستدرک علی الصحیحین، حاکم نیشابوری، تحقیق یوسف مرعشلی، دار المعرفه، بیروت، ج۴، ص۵۵۴٫
[۳]. کمال الدین و تمام النعمه، شیخ صدوق، تصحیح علی اکبر غفاری، انتشارات جامعه مدرسین، ۱۴۰۵ق، ص۶۷۳٫
[۴]. بحار الانوار، همان، ص۳۰۸٫
[۵]. الارشاد، شیخ مفید، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۸۲٫.