اشعار شاعران جوان آیینی در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی طنینانداز شد
نشست ادبی «لحظههای بیتابی» با شعرخوانی شاعران جوان آیینی مشهدالرضا(ع) در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی برگزار شد.
وارث: این نشست در ادامه سلسله نشستهای ادبی شمس سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با حضور جمعی از شاعران جوان و زائران و مجاوران اهل شعر و ادب با خوانش شعر و نقد و بررسی اشعار در کتابخانه تخصصی ادبیات این آستان مقدس برپا شد.
الهه بیات مختاری، مجتبی ابوالقاسمی، مریم دلدار و حسین سیدبر اشعار خود را به ترتیب در این محفل ادبی خواندند و این اشعار توسط استادانی مانند عباس ساعی، هادی اسماعیلی، سیدمسلم موسوی و جلیل فخرایی مورد بررسی قرار گرفت.
اشعاری در قالب غزل و رباعی توسط شاعران جوان مشهدی با محوریت موضوعی حضرت رضا(ع)، امام حسین(ع)، حضرت زهرا(س)، حضرت علی اکبر(ع) و واقعه دشت کربلا خوانده شد و حالت معنوی خاصی به حاضران نشست لحظههای بیتابی بخشید.
درهمتنیدگی زبان فارسی و عربی
استاد عباس ساعی درباره اشعاری که توسط الهه بیات مختاری در نشست خوانده شد، گفت: این اشعار سرشار از اتفاقات زیبا و برجسته زبانی است و با پیوستن به شعر ناب از هنجارهای متداول گریخته است.
وی افزود: اشعار با وجود زیبایی زبانی، بسیار ساده و قابل فهم است و از تعبیرات و اصطلاحات دینی و مذهبی در آنها استفاده شده است که شخصیت تربیت شده شاعر را نشان میدهد.
ساعی ادامه داد: شاعران با میل شخصی، اشعار خود را به آیات قرآنی، احادیث و مثلهای عربی مزین میکنند که این امر به دلیل درهمتنیدگی زبان فارسی و عربی است و آن را میتوان یک ویژگی در اشعار قلمداد کرد که از نگاه برخی مثبت و بعضی منفی است.
استاد هادی اسماعیلی نیز درباره اشعار این بانوی جوان بیان کرد: با وجود زیبایی شعر، مفهوم و پیام شعر انگار از نوع بیان آن جلوتر است و شور و حرارت درون شعر گاهی بر خود شعر غلبه میکند.
استاد جلیل فخرایی به وجود برخی لغات عربی در اشعار بیات مختاری اشاره کرد و گفت: در بعضی اشعار، کلمات عربی از بافت شعر خارج میشود و شعر آیینی را تا سطح مدیحه و مرثیه پایین میآورد.
از شعار شاعرانه تا تولدی دوباره
در ادامه ساعی بیان کرد: غزل و رباعیهایی که توسط مجتبی ابوالقاسمی خوانده شد شاخص بود، اما توقع من از شاعری مانند او بیشتر است.
وی افزود: سه مصراع نخست در ساختار رباعی اغلب برای مصراع چهارم زمینهپردازی میکند و تفاوت چشمگیری در مصراع آخر رباعیهای برجسته وجود دارد که در رباعیهای مجتبی ابوالقاسمی وجود نداشت و نوعی یکنواختی در ابیات رباعیهای این شاعر جوان به چشم میخورد.
اسماعیلی نیز گفت: رباعیها به ترتیبی که خوانده شد، جاندارتر شدند و تخیل پا به پای سوز و عاطفه درونی شاعر میآید و بازگوکننده همدیگر هستند.
همچنین استاد سید مسلم موسوی تصریح کرد: بهتر است مجتبی ابوالقاسمی زبان شعریاش را تغییر دهد و از منظر جدیدی شعر بسراید. او این توان را دارد و امیدوارم تولد شعری جدیدی در او اتفاق بیفتد.
وی ادامه داد: ما باید کیاست زبانی، منظرها و زیباشناسی خود را تغییر دهیم و با نگاهی جدید و از منظر عرفانی، شعر بسراییم.
فخرایی نیز اضافه کرد: اشعار ابوالقاسمی از نظر انشایی، زبان خوبی دارد و اگرچه اشعارش حالت شعاری دارد، اما شعارهای قشنگی است و آنها را میتوان شعار شاعرانه نامید.
ابوالقاسمی ضمن ابراز خرسندی و تشکر از برپایی این نشست ادبی گفت: در این جلسه، نکات شعری بسیار علمی و مصداقی بیان شد و امیدوارم همچنان این سلسله نشستها تداوم پیدا کند و شاعران جوان هم فرصت استفاده از نقدها و نظرات استادان را داشته باشند و بتوانند اشعار بهتری بسرایند.
توجه به انفعال نفسانی
استاد ساعی درباره دو غزلی که مریم دلدار در نشست خواند، ابراز کرد: یکی از شاخصههای شعر «تخیل» است که به معنای تخَیُّل صرف نیست و این ویژگی ریشه در انفعال نفسانی دارد و موجب منقلب شدن مخاطبان میشود.
وی با اشاره به اینکه برخی اشعار خوانش شده توسط این بانوی شاعر، همین حالت را ایجاد کرد، گفت: شاید حد اعلای شاعری این باشد که شاعر بتواند مخاطب خود را از حالت عادی خارج کرده و او را با انفعال نفسانی، منقلب کند.
این شاعر برجسته مشهدی اضافه کرد: اشعار مریم دلدار انگار انگشت روی زخمهای التیام نیافته میگذارد که از مدتها پیش وجود داشته است و این واکاوی زخمها، بسیار هنرمندانه اتفاق میافتد.
استاد اسماعیلی نیز درباره اشعار این بانوی جوان گفت: اگرچه اوج شاعری در این است که اشعار بتواند دل مخاطب را در اصطلاح بکند، اما اگر شعر با روشنگری و اندیشهمندی هم سروده شده باشد، آن را به جایگاه بالاتری میرساند.
وی افزود: اشعاری که مریم دلدار در این نشست خواند، نشاندهنده تسلط شاعر بر جریانات حاکم بر شعر است و استفاده بهجا از عناصر خیال و تعبیرآفرینیهای کنایی، بیانگر دقت نظر شاعر است.
استاد موسوی نیز در این باره گفت: اشعار این بانو، در عاطفه و تصویر موفق بود، اما در محتوا و بُعد فکری و فلسفی ماجرا هنوز جای کار دارد.
فرصتی برای رشد شاعران جوان
استاد اسماعیلی درباره غزل رضوی که توسط حسین سیدبر در این نشست قرائت شد، بیان کرد: این شاعر جوان نیز انشاء خوشتراشی در اشعار خود دارد و فضای حرم مطهر امام هشتم(ع) را با استفاده از اِلمانهای مرتبط با حرم به خوبی به ذهن مخاطب منتقل میکرد، اما شاعر باید کلمات را بهصورت الماس چندوجهی ببیند و به ابیات خود عمق ببخشد.
استاد ساعی نیز با اشاره به اینکه غزل این شاعر میتواند زیباتر شود، گفت: ابیات شعر خوانش شده، خطاب به «تو» بود و این امر، شعر را یک وجهی کرده بود و موجب یکنواختی میشد. بهتر است با استفاده از جملات امری، پرسشی، عاطفی و... شعر را متحول کنیم.
وی با تأکید بر جوان بودن حسین سیدبر خطاب به او اضافه کرد: زیباشناسی اشعارتان مبتنی بر زیباشناسی سنتی است و بهتر است در آن تجدید نظر کنید. همچنین از عناصری مانند نماد استفاده کنید.
ساعی در پایان خاطرنشان کرد: این نشست ادبی به منظور خوانش اشعار توسط شاعران جوان برگزار شد تا تبادل نظر و اندیشه، تجربه و تصویر بتواند کارساز شود و این شاعران از همدیگر درس بگیرند.
منبع: آستان نیوز