احکام ویژه ایام فاطمیه از استحباب عزاداری ایام فاطمیه تا برپایی جشن عروسی در این ایام

درباره تاریخ شهادت حضرت زهرا (س) روایات مختلف است. از چهل روز تا شش ماه بعد از رحلت پیامبر (ص). میان علمای شیعه، دو تاریخ مشهور و مقبول است: یکی هفتاد و پنج روز بعد از رحلت پیامبر (ص) و دیگری نود و پنج روز.

با توجه به رحلت پیامبر اسلام (ص) در بیست و هشتم صفر، بنا به روایت هفتاد و پنج روز، در مورخة سیزدهم تا پانزدهم جمادی الأوّل، شهادت حضرت زهرا (س) است و این ایام را فاطمیة اوّل می‌خوانند.
اما بنا به روایت نود و پنج روز، شهادت حضرت (س) در سوم تا پنجم جمادی الثانی است و این ایام را فاطمیة دوم می‌خوانند.

ایام فاطمیه جمعا ۶ روز می‌باشد، ۳ روز در ماه جمادی الاول و ۳ روز در ماه جمادی الثانی. بنابراین فاطمیه اول از ۱۳ تا ۱۵ جمادی الاول است و فاطمیه دوم از سوم تا پنجم جمادی الثانی می‌باشد. ظاهراً علت اینکه سه روز در هر ماه بعنوان روز شهادت آن حضرت (س) معرفی شده است به این دلیل است که این احتمال وجود دارد که ماه‌های قمری از رحلت پیامبر (ص) تا شهادت حضرت زهرا (س)، ۲۹ روز بوده باشند، حال آنکه درصورت کامل بودن ماه‌های قبل، روز شهادت ۱۳ جمادی الاول و یا سوم جمادی الثانی خواهد بود. چرا که طبق تقویم، حداکثر سه ماه قمری ۲۹ روزه و حداکثر ۴ ماه قمری ۳۰ روزه می‌توانند پشت سر هم قرار گیرند.

حضرت آیت الله خامنه ای به استفتائاتی پیرامون «احکام ویژه ایام فاطمیه» پاسخ گفتند که تقدیم حضور علاقه مندان می گردد.

استحباب عزاداری ایام فاطمیه

سؤال۱. آیا شرکت در مراسم عزاداری ایام فاطمیه مستحب است؟

جواب: به طور کلی هر عملی که موجب تعظیم شعائر دینی باشد، دارای اجر و ثواب است.

رسیدن صدای گریه زنان به گوش مردان

سؤال ۲: در مراسم روضه خوانی و مجالس عزاداری زنان، که در منزل یا حسینیه برگزار می شود، صدای گریه و ناله زنان به گوش مردان نامحرم می رسد، آیا شرعاً اشکال دارد؟

جواب: اگر مفسده ای نداشته باشد فی نفسه اشکال ندارد.

مدّاحی مرد در مراسم عزاداری بانوان

سؤال ۳: مدّاحی مرد در مراسم عزاداری بانوان چه حکمی دارد؟ آیا هم نوایی زنان با مداح مرد اشکال دارد؟

جواب: اگر خوف مفسده باشد، باید از آن اجتناب شود.

روضه خوانی توسط زن

سؤال ۴. آیا روضه و نوحه خواندن توسط زن در مجالس زنانه در صورتی که نامحرم صدای او را می شنود، جایز است؟

جواب: اگر زن می داند نامحرم صدای او را می شنود، در صورتی که موجب جلب توجه و تهییج نامحرم، یا مستلزم مفسده دیگری باشد، جایز نیست.

بر پا کردن مجالس عزاداری بدون اجازه و رضایت شوهر

سؤال ۵: بر پا کردن مجالس عزاداری در منزل، بدون اجازه و رضایت شوهر چه حکمی دارد؟

جواب: به طور کلی استفاده از منزل و آنچه در آن است اگر ملک شوهر باشد، باید با اجازه و رضایت او باشد، و در غیر اینصورت اگر منافاتی با وظیفه زن در قبال شوهر نداشته باشد اشکال ندارد.

آرایشگری در ایام عزاداری

سؤال ۶: آیا آرایشگر می تواند در ایام عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) مغازه اش را باز کرده و آرایشگری کند؟

جواب: فی نفسه حرام نیست.

آرایش کردن بانوان در ایام عزاداری

سؤال ۷: آیا آرایش کردن و ابرو برداشتن خانم ها و یا کوتاه کردن موی سر و صورت آقایان در ایام عزاداری و سوگواری اهل بیت علیهم السلام اشکال دارد؟

جواب: اگر به گونه ای باشد که هتک حرمت ایام عزاداری محسوب شود جایز نیست و در غیر این صورت، فی نفسه اشکال ندارد.

تباکی در مراسم عزاداری

سؤال ۸: کسی که در مراسم عزاداری اهل بیت(علیهم السلام) نمی تواند گریه کند و اشکش هم جاری نمی شود ولی خود را به حالت گریه در می آورد (تباکی)، آیا این حالت از مصادیق دروغ و دورویی محسوب می شود؟

جواب: تباکی نسبت به کسی که محزون و ناراحت می باشد، دروغ و دورویی محسوب نمی شود.

شرکت زنان در مراسم عزاداری و زیارت عاشورا در زمان عادت ماهیانه

سؤال ۹: حکم شرکت زنان در مراسم عزاداری و سینه زنی و یا خواندن دعاها و زیارت عاشورا در زمان عادت ماهیانه چیست؟

جواب: اشکال ندارد، ولی اگر مراسم در مسجد برگزار می شود توقف در مسجد جایز نیست و موقع خواندن دعا از تماس دست و بدن با اسماء متبرکه خودداری کنند.

جلسات هفتگی عزاداری اهل بیت (علیهم السلام)

سؤال ۱۰. عزاداری برای اهل بیت (علیهم السلام) که به صورت جلسات هفتگی برگزار می‌­شود، چه حکمی دارد؟

جواب: به طور کلی عزاداری برای اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام)، امری مطلوب و مورد تأکید ائمه(علیهم السلام) است.

جشن عروسی در ایام فاطمیه

سؤال ۱۱.

الف. برگزاری مراسم عروسی در ایام فاطمیه جایز است؟

ب: در صورت عدم جواز، آیا نسبت به مراسمی که برگزار می شود، تکلیفی داریم؟

جواب:

الف. به طور کلی برگزاری مجالس شادی در ایام عزای اهل بیت(علیهم السلام)، به طوری که هتک حرمت اهل بیت(علیهم السلام) محسوب شود، جایز نیست.

ب. با وجود شرایط امر به معروف و نهی از منکر، وظیفه ای جز نهی از منکر زبانی ندارید، و در صورت عدم تأثیر، باید به مسؤولین مربوطه اطلاع دهید.

پوشیدن لباس های شاد در ایام سوگواری

سؤال ۱۲: پوشیدن لباس با رنگ روشن و شاد در ایام سوگواری و عزاداری اهل بیت(علیهم السلام) چه حکمی دارد؟

جواب: اگر به قصد توهین و بی احترامی نباشد و عرفا هم توهین و سبک دانستن محسوب نشود، اشکال ندارد.

لباس مشکی در ایام فاطمیه

سؤال ۱۳. آیا پوشیدن لباس مشکی در ایام فاطمیّه مکروه است؟

جواب: پوشیدن لباس مشکی در ایام عزای خاندان عصمت و طهارت(علیهم السلام) به منظور تعظیم شعائر الهی و اظهار حزن و اندوه، دارای اجر و ثواب است.

نماز خواندن با لباس سیاه

سؤال ۱۴: آیا نماز خواندن با لباس سیاهی که در ایام سوگواری و شهادت اهل بیت(علیهم السلام) پوشیده می شود، مکروه است؟

جواب: نماز با لباس سیاه مکروه است و در غیر نماز کراهتش ثابت نیست و پوشیدن لباس سیاه جهت اظهار حزن در ایام سوگواری اهل بیت علیهم السلام مستحسن است.

گوش دادن به موسیقی در ایام فاطمیه

سؤال ۱۵. آیا گوش دادن به آهنگهای حلال و غمگین در ایام فاطمیه جایز است؟

جواب: اگر خلاف شأن و حرمت ایام عزای اهل بیت(علیهم السلام) باشد، جایز نیست.

گوش دادن به موسیقی غیر مبتذل در ایام عزاداری

سؤال ۱۶: آیا هر نوع شادی کردن هر چند با گوش دادن به سرود های شاد و موسیقی غیر مبتذل در ایام عزاداری اهل بیت معصومین (علیهم السلام) حرام است؟

جواب: شایسته نیست مؤمنان در ایام عزای اهل بیت علیهم السلام به شادی بپردازند و اگر به گونه‌ای باشد که عرفاً توهین به حضرات معصومین علیهم السلام محسوب شود باید از آن اجتناب شود.
منبع: شبستان