ماه خوب خدا | اعمالی برای سبک شدن بار گناهان
رسول خدا صلی الله علیه و آله ضمن توصیههایی دربارۀ مراقبت ماه مبارک رمضان فرمود «أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ أَنْفُسَکُمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِکُمْ فَفُکُّوهَا بِاسْتِغْفَارِکُمْ وَ ظُهُورَکُمْ ثَقِیلَةٌ مِنْ أَوْزَارِکُمْ فَخَفِّفُوا عَنْهَا بِطُولِ سُجُودِکُمْ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ أَقْسَمَ بِعِزَّتِهِ أَنْ لَا یُعَذِّبَ الْمُصَلِّینَ وَ السَّاجِدِینَ وَ أَنْ لَا یُرَوِّعَهُمْ بِالنَّارِ یَوْمَ یَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعَالَمِینَ.» یعنی «ای مردم، جانهایتان در گروی اعمال شماست، پس با طلب استغفارتان آنها را از گرو خارج کنید. پشت شما از بار گناهان سنگین است، پس با طولانی کردن سجدهها، آن را سبک کنید و بدانید که حق تعالی به عزت خود سوگند یاد کرده است که نمازگزاران و سجده کنندگان در این ماه را عذاب نکند و در روز قیامت آنها را از آتش دوزخ در امان دارد.»
در این فراز از حدیث، آنجا که پیامبر اسلام فرمود نفستان در گرو و رهن اعمالتان است، اشاره به آیۀ38 سورۀ مدثر دارد، آنجا که خداوند فرمود «کُلُّ نَفْسٍ بِما کَسَبَتْ رَهینَةٌ»؛ یعنی هر کسى در بند و گروی دستاوردها و کسبیات خویش است. رهینة به طور استعاره براى حبس و نگهدارى هر چیزى بکار میرود، پس «بِما کَسَبَتْ رَهِینَةٌ». یعنى هر کسى در حبسى و ضبط چیزى است که کسب کرده است. (مفردات، ص367) ظاهر امر نشان میدهد آیه، وجه منفی دارد و خداوند طبق آیۀ بعد، اصحاب یمین را که طبق احادیث، شیعیان عترتاند، از این امر مستثنی کرده، میفرماید «إِلَّا أَصْحابَ الْیَمِین». همچنین به استناد اینکه پیامبر صلی الله علیه و آله میفرماید با استغفار از این رهن خارج شوی.در واقع اعمال منفی مانند طوقی بر گردن انسانها آویزان است و آثار منفی خود را در زندگی دنیوی و اخروی افراد نمایان میکند. در اینجا ارزش استغفار نمایان میشود. در واقع استغفار سبب اصلاح و ترمیم گناهان و خطاهای افراد میشود و عقوبت عمل را از انسان دور میکند. در حدیث داریم که رسول خدا صلی الله علیه و آله روزی هفتاد مرتبه (نسبت به گناهان امت) استغفار میکردند و این عدد 70 برای استغفار در آیهای از قرآن نیز آمده است. خداوند در آیۀ80 توبه خطاب به پیامبر خویش دربارۀ کافران میفرماید «اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعینَ مَرَّةً فَلَنْ یَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ ذلِکَ بِأَنَّهُمْ کَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ اللَّهُ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الْفاسِقینَ»؛ یعنی براى آنان [که عیب جویان مسخره کنندهاند] چه آمرزش بخواهى چه نخواهى [ یکسان است ] اگر براى آنان هفتاد بار هم آمرزش بخواهى، خدا هرگز آنان را نخواهد آمرزید؛ زیرا آنان به خدا و پیامبرش کفر ورزیدند و خدا گروه بدکار نافرمان را هدایت نمىکند.
افزودن دیدگاه جدید