آوای دلنشینی که مرگ را تداعی می‌کند
در ایران آنجا که قریب به اتفاق آنها مسلمان هستند این آداب و رسوم که در بیشتر موارد مطابق با شریعت اسلامی یا برگرفته از آن است، به گونه‌ای رنگ و بوی الهی دارد.
نکته بسیار جالب و قابل توجه اینکه در بیشتر مراسم‌ها و برنامه‌هایی که پس از مرگ یک فرد اجرا می‌شود از زمان مرگ تا دفن میت و پس از آن قرآن کریم حضوری ویژه و پررنگ دارد. قرائت قرآن بالای سر میت پیش از دفن، هنگام دفن و پس از دفن از دستورات پرتاکید دین شریف اسلام است.
یکی از مراسم‌هایی که پس از دفن میت در همان روزهای اول و نیز روزهای هفتم، چهلم و مانند آن برگزار می‌شود، به مجلس ترحیم یا ختم شهرت دارد. در این گونه مجالس علاوه بر سخنرانی مذهبی و مداحی و ذکر فضایل و مناقب اهل‌بیت پیامبر(ع) به قرائت قرآن کریم پرداخته می‌شود که می‌توان گفت مهم‌ترین بخش این مراسم و در حقیقت سبب برپایی آن است.
در این مجلس علاوه بر قرائت سوره فاتحه و توحید از سوی همه شرکت‌کنندگان، قرآنهایی با حجم اندک در میان حاضران توزیع می‌شود تا علاقمندان ضمن قرائت آیات آن ثوابش را به روح فرد از دنیا رفته هدیه کنند، همچنین از قاریان خوش صوت دعوت می‌شود تا آیاتی را با صدای خوش قرائت نمایند. قاریان به مناسبت، آیات مناسب با مجالس ترحیم و مناسب با موضوع مرگ و یادآورنده معاد را قرائت می‌کنند.پایان بخش قرائت قاریان قرائت سوره مبارک «الرحمن» است که با آداب ویژهای اجرا می‌شود.
فرهنگ‌سازی؛ عامل رشد فعالیت‌های قرآنی
علی‌اصغر شعاعی، داور بین‌المللی قرآن در همین رابطه در خصوص عوامل تأثیرگذار در رشد فعالیت‌های قرآنی، با بیان اینکه مهم‌ترین مسئله در رشد فعالیت‌های قرآنی فرهنگ‌سازی است، گفت: امروزه بسیاری از جوانان زمانی که صدای قرآن را می‌شنود به یاد مراسم‌های ختم می‌افتند و یا اینکه سوره الرحمن که در برخی کشورها از جمله پاکستان در مراسم عروسی قرائت می‌شود در کشور ما ویژه مراسم عزاداری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وی اظهار کرد: معمولاً در فیلم‌هایی که از صدا و سیما پخش می‌شود پس از شنیدن صدای قرآن خبر مرگ داده می‌شود و کمتر دیده شده که از عظمت قرآن و لذت انس با این امانت الهی گفته شود؛ لذا تا زمانی که علاقه و انگیزه لازم در جوانان برای خواندن قرآن ایجاد نشود رشد فرهنگ قرآنی از سرعت لازم برخوردار نمی‌شود.
قاری بین‌المللی قرآن افزود: در این خصوص ارگان‌های فرهنگ‌ساز کشور از جمله آموزش و پرورش، صدا و سیما، دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه می‌بایست تلاش بیشتری داشته باشند.
وی تصریح کرد: نکته دیگری که باید به صورت ویژه به آن توجه شود نقش محوری مساجد به عنوان مرکزیت آموزش دین است؛ چراکه در کشوری مانند سودان تمام جوانان هر محل هر روز در مسجد به حفظ چند آیه از قرآن پرداخته و زمانی که دیپلم می‌گیرد حافظ کل قرآن هستند؛ در حالی که در ایران مساجد جز ساعات محدودی در روز تعطیل بوده و حتی خواندن نماز در غیر اوقات شرعی در مساجد ممکن نیست و به جای 70 هزار مسجد فعال، 3 هزار مؤسسه قرآنی به کار آموزش قرآن می‌پردازند.
معاون قرآن و عترت دانشگاه علوم و معارف قرآن در پایان، اظهار کرد: در ماه‌های محرم و صفر که ماه‌های پیوند قرآن و عترت است، فعالیت‌های قرآنی تعطیل و یا کمرنگ می‌شود، در حالی که این موضوع برخلاف سیره امام حسین(ع) است؛ چراکه ایشان به خاطر تلاوت قرآن و نماز یک شب از دشمن مهلت گرفت و حتی از سر بریده اشان نیز صدای قرآن شنیده شد؛ لذا جامه عمل پوشاندن به فرمایش نبی اکرم(ص) در حدیث ثقلین یکی از عوامل رشد فرهنگ قرآنی در جامعه است.
/س.ب215