گر توبه شکستی باز آی

وارث: اگر شخصى توبه كرد ولى باز شيطان و يا هواى نفس بر او غلبه كرد و او فريب خورد و گناهى را مرتكب شد و آن عهدى را كه با خدا بسته بود شكست توبه سابقش باطل نمى شود بلكه واجبست بر او از گناه تازه اش توبه كند و از خدا طلب آمرزش نمايد و از رحمت بى پايان حق نبايد ماءيوس شود نگويد حالا من ديگر بار گناه كردم خدا مرا نمى بخشد، خير، ياءس و نا اءميدى خود از گناهان كبيره است و خدا هم غفار است و از گناه هان مى گذرد.

محمّد بن مسلم از حضرت باقر (ع ) روايت كرده كه حضرت فرمود:اى محمّد بن مسلم گناهان بنده مؤ من كه از آن توبه كرده آمرزيده شده است و بايد براى آينده ، پس از توبه و آمرزش كار نيك و خوب و پسنديده اى انجام دهد به خدا اين فضيلت نيست مگر براى آنها كه ايمان دارند.

من گفتم اگر پس از توبه و استغفار از گناهان ، باز گناه كرد و باز توبه نمود آنوقت چه بايد كرد آيا قبول است يا نه ؟

حضرت فرمود: اى محمد بن مسلم تو گمان ميكنى كه بنده مؤ من از گناه خود پيشمان گردد و از آن آمرزش خواهد و توبه كند خدا توبه اش را نمى پذيرد؟!

گفتم : كسى كه چند بار اينكار را كرده است ، يعنى گناه مى كند و بعد از خدا طلب آمرزش مى خواهد، آيا بخشيده مى شود؟!

حضرت فرمود: آنچه مؤمن با آمرزش خواهى و توبه بازگردد خدا هم به آمرزش او بر مى گردد. و براستى كه خداوند زياد آمرزنده و مهربانست توبه را ميپذيرد و از بدكردارى ها ميگذرد. مبادا تو مؤ منين را از رحمت خدا نوميد سازى .(1)

جوانى در بنى اسرائيل بود كه بيست سال خدا را عبادت و طاعت كرده ، بيست سال سر تعظيم و ادب در برابر حق فرود مى آورد تا اينكه همنشين هاى بد، هواى نفس ، شيطان او را فريب داد و به گناه آلوده شد و بيست سال در معصيت بسر مى برد، روزى در آينه نگاه كرد ديد موهايش سفيد شده خيلى ناراحت شد، بدش آمد و از كرده خود پيشمان شد، گفت خدايا بيست سال بندگى و عبادت كردم و حال بيست سال است كه نفهميدم به گناه افتادم آيا اگر برگردم بسوى تو و توبه كنم آيا مرا قبول مى كنى ؟ صدائى شنيد كه يكى مى گفت :اَحْبَبْتَنا فَاَحْبَبْناكَ، تَرَكْتَنا، فَتَرَكْناكْ، وَعَصَيْتَنا، فَاَمْهَلْناكْ وَاِنْ رَجَعْتَ اِلَيْنا قَبِلْناك .يعنى ما را دوست داشتى پس ما هم ترا دوست داشتيم ، و ما را ترك كردى پس ما هم تو را ترك كرديم ، معصيت ما كردى تو را مهلت داديم پس اگر برگردى بطرف ما تو را قبول مى كنيم .(2)

از اين مرحمتها از خدا نسبت به تمام امم بوده و در اين امت هزار برابر است .

بازآ، بازآ، هر آنچه هستى باز آى

گر كافر و گبر و بت پرستى باز آى

اين درگه ما در گه نوميدى نيست

صدبار اگر توبه شكستى بازآى

در هر حالتى شخص بايد اميدش به خدا باشد. حضرت لقمان به فرزندش وصيت فرمود: اى فرزندم ، اگر گناه جن وانس را داشته باشى ، چنان اميدوار به خدا باش كه تو را رحم مى كند و اگر عبادت ثقلين را هم داشته باشى بترس از اينكه مبادا تو را عذاب كنند، يعنى به عبادت خودت ننازى كه عجب تو را بگيرد.ابوبصير مى گويد: به حضرت صادق (ع ) عرض كردم : آقا! معنى توبه نصوح چيست كه خداوند به آن امر فرموده است ؟حضرت فرمود: آن توبه از گناهى است كه انسان هرگز به آن باز نگردد.گفتم : آقا جان ! كداميك از ماست كه به گناه باز نمى گردد؟!حضرت فرمود: اى ابامحمد به درستى كه خدا بندگانى را دوست دارد كه بعد از فريب خوردن زياد، توبه زياد كند.در حقايق الاسر دارد، حضرت رسول خدا (ص ) فرمود:اگر آنقدر گناه كرديد كه تا آسمان برسد و بعد پشيمان شويد و توبه كنيد هرآينه خدا قبول مى كند توبه شما را.

بار الَّها بارها بر گشته ام

توبه ها و عذرها بشكسته ام

كرده ام آنها، كه از من مى سزيد

تا چنين سيل سياهى در رسيد

 

 

پی نوشت ها:

1- اصول كافى : باب توبه ، حديث 6 .

2- ثمرات الحيوة : جلد 3، صفحه 377 از انوار نعمانيه .

 

قصص التوابین؛داستان توبه کنندگان،علی میر خلف زاده