حجت الاسلام حسینی : شکر عملی این است که انسان قدر نعمتها را بداند

وارث: جلسه هفتگی حسینیه فاطمه الزهرا سلام الله علیها با سخنرانی حجت الاسلام حسینی و مداحی ذاکران اهل بیت علیهم السلام حاج سعید حدادیان ،کربلایی محمدحسین حدادیان و کربلایی اکبر عبادی برگزار شد.

در ادامۀ خبر متن سخنان حجت الاسلام حسینی را می خوانید:

دعا و عمل صالح باید بالا برود و از هفت آسمان عبور کند. در دعای تعقیبات نماز عصر می خوانیم: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ نَفْسٍ لا تَشْبَعُ وَ مِنْ قَلْبٍ لا يَخْشَعُ وَ مِنْ عِلْمٍ لا يَنْفَعُ، وَ مِنْ صَلاةٍ لا تُرْفَعُ وَ مِنْ دُعَاءٍ لا يُسْمَعُ» پناه می برم به تو از نمازی که بالا نمی رود و دعایی که شنیده نمی شود.

مگر می شود ما دعایی کنیم و خدا نشنود؟ یک وقتی کسی با ما حرف می زند چون بنای اجابت نداریم طوری به حرفهایش گوش می دهیم که انگار نشنیده ایم. این فرصت ماه ذی القعده را مغتنم بشماریم. خداوند متعال یک ابزارهایی را برای دعای حبس شده در نظر گرفته است. بعضی ظرف های مکانی را برای شکستن قفل دعا در نظر گرفته است. در زیارت ناحیه مقدسه حضرت حجت خطاب به سالار شهیدان می فرمایند: «السلام على من الاجابة تحت قبته» قبه امام حسین علیه السلام را خداوند فیلتر قرار داده است. در آنجا دعایت مستجاب می شود. بعضی اوقات شب هایی این قدرت را دارند مانند شب قدر. بعضی ماه ها هم این ویژگی را دارند. ماه ذی القعده جزء همین ماه هاست.

در روایات می فرماید: ماه ذی القعده محل استجابت دعاست. کسی که اهل دعا شود قالب دعا را هم می شناسد. اسلوب دعا را شناخته است. در زیارات ما بخش مهمی را در بحث دعاها داریم. دعاهایی که در زیارات خوانده می شود. حضرت امام رضا علیه السلام می فرمایند در زیارت حضرت معصومه سلام الله علیها چنین بخوانید: « اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ أَنْ تَخْتِمَ لِي بِالسَّعَادَةِ» خدایا از تو طلب می کنیم که عاقبت امر ما را به سعادت برسانی. امیرالمومنین علیه السلام به امام حسن علیه السلام فرمودند: اگر آدم بدی را دیدی، حکم نکن که عاقبت کارش هم بد است. « کم من شقي ختم له بالسعادة و کم من سعید خُتِمَ له بشقاوه »1

یکی از ویژگی های مومن این است که هیچ لحظه ای نیست مگر اینکه از عاقبتش نگران است. در ادامه دعا در زیارت حضرت معصومه سلام الله علیها می گوییم:« فلا تسلب منی ما انا فیه» خدایا از ما آنچه که در آن هستیم را نگیر. ما برای صعود باید دو کار انجام دهیم: هم نگهداری داشته ها و هم اضافه کردن آنچه که موجود است. ما می گوییم خدایا برای چه آنچه که در آن نعمت قرار داده ای را از ما می گیری؟ خداوند می فرمایند: « إِنَّ اللَّهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَومٍ حَتّىٰ يُغَيِّروا ما بِأَنفُسِهِم»2خدا نعمت را تغییر نمی دهد، مگر اینکه خودت تغییر کنی. نعمت تبدیل به نقمت می شود. در آیه 28 سوره ابراهیم می فرماید: « أَلَم تَرَ إِلَى الَّذينَ بَدَّلوا نِعمَتَ اللَّهِ كُفرًا» آیا ندیدید کسانی را که نعمت برایشان تبدیل به نقمت شد؟ اگر بخواهیم بحث مفصلی کنیم که عوامل تبدیل شدن نعمت به نقمت را بررسی کنیم در دعای کمیل می گوییم خدایا ما را ببخش « اللهم اغفر لی الذنوب التی تغیر النعم» خدایا آن گناهانی که سبب می شود نعمت تغییر کند را ببخش.

امام زین العابدین علیه السلام در شرح همین دعای کمیل اینکه چه گناهانی سبب می شود نعمت تبدیل به نقمت شود را ذکر کرده اند. یکی از موارد این است که می فرمایند: «الزوال عن العاده فی الخیر»3 کسانی که عادت خوبی دارند و عادت خوبشان را ترک می کنند.

یک کسی عادت دارد صبح ها دعای عهد بخواند، یا عادت دارد از خواب که بلند می شود به ابا عبدالله علیه السلام سلام می دهد.

امام جواد علیه السلام می فرمایند: «الْمُؤْمِنُ یَحْتَاجُ إِلَى ثَلَاثِ خِصَالٍ تَوْفِیقٍ مِنَ اللَّهِ وَ وَاعِظٍ مِنْ نَفْسِهِ وَ قَبُولٍ مِمَّنْ یَنْصَحُهُ.»4در دل هر توفیقی توفیق بعدی به دستمان می آید و در دل توفیق بعدی هم توفیقات بعدی به دست می آید. رشد انسان در همین است. اگر در این وسط یک عمل را ترک کردیم بقیه هم به هم می ریزد. همه چیزها به هم وصل بودند و ما وسط زنجیره را قیچی کردیم و نعمت های زیادی از ما گرفته شد. سعی کنیم در کارهای خوب اصرار و مقاومت کنیم.

مورد بعدی از عوامل تبدیل شدن نعمت به نقمت است، کفران نعمت است. در آیه 112 سوره نحل می فرماید: « فکفرت بانعم الله فاذاقها الله لباس الجوع و الخوف بما کانوا یصنعون » کفران نعمت کردند و نتیجه اش این شد که خداوند لباس جوع و خوف را بر تن آنها کرد.

انگیزه های کفران نعمت چیست؟

اولین مورد این است که خود را سزاوار نعمت بداند. طلبکارانه با خدا صحبت می کند و اگر چیزی را که می خواهد به او ندهند شروع به کفران نعمت می کند. دومین انگیزه فراوانی نعمت است. راه درمانش این است که نعمت ها را بشماریم و به حرف امام حسین علیه السلام می رسیم که خدایا اگر بخواهم نعمت ها را بشمارم، اصلا نمی توانم بشمارم. سومین انگیزه کفران نعمت مقایسه های باطل است. خودمان را با دیگران مقایسه می کنیم و از خدا طلبکار می شویم. ما هر چه از خدا گرفته ایم تفضل و لطف خدا بوده است. سومین مورد از عوامل سلب نعمت از ما ترک شکر است. عادت کنیم به حمد و شکر زبانی و شکر عملی.

شکر عملی این است که انسان قدر نعمتها را بداند.«من لم یشکر المخلوق لم یشکر الخالق»5شکر رفتاری در اینجا است که اگر از واسط تشکر نکردی و فقط گفتی الحمدلله رب العالمین، استفاده درست از نعمت ها نکرده ای و شکر نیست. روایت داریم خدا دوست دارد بنده اش را در نعمتی که به او داده است ببیند.

امام سجاد علیه السلام فرمودند یکی دیگر از عوامل تبدیل نعمت به نقمت که خیلی خطرناک است ظلم به مردم است. ظلم به مردم نعمت ها را از ما سلب می کند.

یکی از اولیای خدا اهل نیمه شب و اشک بود ولی نمی توانست دیگر سحر بلند شود و توفیق از او گرفته شده بود. خداوند حال خوش و اشک او را از او گرفته بود. از خداوند پرسید چرا این توفیق از من گرفته شده است؟ جواب دادند: یک گنجشک از تو شکایت کرده است و توفیق از تو گرفته شده است و او می فهمد وقتی گنجشکی به اتاقش آمد و او دیر آزادش کرد آن گنجشک ترسیده بود. وای به حال کسی که مادرش از او ناراحت باشد.

نعمت های زیادی داریم که باید قدرشان را بدانیم.

 /1102101304

پی نوشت :

 1. تحرير المواعظ العددية، ص 332

2. آیه 11 سوره رعد

3. وسائل الشیعه، ج ۱۱، ص ۵۱۹، ح ۸.

4. بحارالأنوار، ج 72، ص 65، ح 3

5. تفصيل وسائل الشيعة إلى تحصيل مسائل الشريعة،محدث عاملى‏،ناشرآل البيت‏ ،چاپ قم‏،سال1409 ق‏،نوبت اول‏،ج16ص313، حديث 21637.