فضيلت زيارت ثامنالحجج عليبنموسي الرضا(ع)
بنا به قول مشهور، شهادت حضرت ثامنالحجج مولانا علي بن موسي الرضا(ع) در روز آخر ماه صفر واقع شده است.
وارث: رواياتي در فضيلت زيارت امام رضا(ع) وارد شده كه درباره زيارت هيچ يك از معصومين(ع) وارد نشده است و اين دلايل مختلفي دارد كه يكي از آنها اينكه فقط شيعيان خالص اثناعشري به زيارت مرقدش ميشتابند و از بركات تربتش بهره ميگيرند و به پيروي از مكتبش افتخار ميكنند.
از رسول گرامي(ص) نقل شده كه فرمود: «بزودي پارهاي از تن من در زمين خراسان مدفون گردد و هيچ مؤمني او را زيارت نكند مگر آن كه خداوند متعال بهشت را بر او واجب و بدنش را بر آتش جهنّم حرام كند».
در حديث ديگري از آن حضرت(ص) آمده است: «پارهاي از بدن من در خراسان مدفون خواهد شد، هر غم زدهاي كه او را زيارت كند خداي متعال غمش را زايل گرداند و هر گناهكاري كه به زيارتش رود خداوند گناهانش را بيامرزد».
از خود حضرت رضا(ع) روايت شده: «بقعهاي در خراسان است كه زماني بر آن ميگذرد كه محلّ رفت و آمد فرشتگان ميشود، پيوسته فوجي از فرشتگان از آسمان فرود ميآيند و فوجي بالا ميروند تا صور اسرافيل بدمد». پرسيدند: اي پسر رسول خدا! آن، كدام بقعه است؟ فرمود: «بقعهاي است در زمين طوس و آن به خدا قسم، باغي از باغهاي بهشت است، هر كس مرا در آن بقعه زيارت كند گويا رسول خدا را زيارت كرده است».
به دو سند معتبر نقل شده كه آن حضرت فرمود: هر كس مرا با توجّه به دوري قبرم زيارت كند روز قيامت در سه جايگاه نزد او بيايم، تا او را از صحنههاي هولناك آن روز خلاصي بخشم، اوّل زماني كه نامه اعمال به دست انسانها داده ميشود، دوم نزد پُل صراط و سوم نزد ميزان و ترازوي اعمال.
از حضرت جواد(عليه السلام) نيز روايت شده كه فرمود: «من از جانب خداوند متعال ضمانت بهشت ميكنم براي كسي كه قبر پدرم را در طوس زيارت كند در حالي كه به حقّ آن حضرت معرفت داشته باشد».
كيفيّت زيارت حضرت رضا(ع)
در منابع ديني ما زيارات متعدّدي براي آن حضرت نقل شده است:
زيارت اوّل: زيارت مشهور آن جناب است كه در كتب معتبري مانند «كامل الزيارات» و «عيون اخبارالرضا» و «مصباح الزائر» نقل شده و از عبارت «كامل الزيارات» به دست ميآيد كه اين زيارت از يكي از ائمّه(عليهم السلام) روايت شده است.
در كتابهاي فوق، اين زيارت با اندكي اختلاف نسبت به يكديگر نقل شده است و ما اين زيارت را بر اساس نسخه متداول نقل ميكنيم:
پيش از آن كه از منزل خارج شوي غسل ميكني و در هنگام غسل چنين ميگويي:
اَللّهُمَّ طَهِّرْني وَطَهِّرْ لي قَلْبي، وَاشْرَحْ لي صَدْري، وَاَجْرِ عَلي لِساني مِدْحَتَكَ، وَالثَّنآءَ عَلَيْكَ،
خدايا پاكم كن و پاك كن دلم را و بگشا سينهام را و مدح و ثناي خود را بر زبانم جاري كن
فَاِنَّهُ لا قُوَّةَ اِلاَّ بِكَ، اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ لي طَهُوراً وَشِفآءً
زيرا كه نيرويي نيست جز بوسيله تو خدايا اين غسل را برايم پاك كننده و درمان (دردهايم) قرار ده
و به هنگام بيرون رفتن ميگويي:
بِسْمِ اللهِ وَبِاللهِ وَاِلَي اللهِ، وَاِلَي ابْنِ رَسُولِ اللهِ، حَسْبِيَ اللهُ، تَوَكَّلْتُ عَلَي اللهِ،
به نام خدا و به (ياري) خدا و بسوي خدا و بسوي فرزند رسول خدا بس است مرا خدا و توكل كردم بر خدا،
اَللّهُمَّ اِلَيْكَ تَوَجَّهْتُ، وَاِلَيْكَ قَصَدْتُ، وَما عِنْدَكَ اَرَدْتُ
خدايا به درگاه تو رو كنم و به سوي تو آهنگ دارم و آنچه در پيش تو است (از فضل و احسان) ميخواهم
هنگامي كه از خانه بيرون ميروي بر در خانه خود بايست و بگو:
اَللّهُمَّ اِلَيْكَ وَجَّهْتُ وَجْهي، وَعَلَيْكَ خَلَّفْتُ اَهْلي وَمالي وَما خَوَّلْتَني،
خدايا رويم را بدرگاه تو كردم و به اميد تو جا گذاشتم خانواده و داراييم و نيز آنچه را تو به من ارزاني داشتي
وَ بِكَ وَثِقْتُ، فَلا تُخَيِّبْني، يا مَنْ لا يُخَيِّبُ مَنْ اَرادَهُ، وَلا يُضَيِّعُ مَنْ حَفِظَهُ،
و به تو اعتماد كردم پس نوميدم مكن اي كه نوميد نكند هر كه او را قصد كند و تباه نسازد هر كه را نگهداري كند
صَلِّ عَلي مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاحْفَظْني بِحِفْظِكَ، فَاِنَّهُ لا يَضيعُ مَنْ حَفِظْتَ
درود فرست بر محمّد و آل محمّد و نگهداريم كن به نگهداري خود كه براستي تو ضايع نكني هر كه را نگهداري كني
سپس هنگامي كه به سلامت به مقصد رسيدي و خواستي به زيارت بروي، مجدّداً غسل ميكني و ميگويي:
اَللّهُمَّ طَهِّرْني وَطَهِّرْ لي قَلْبي، وَاشْرَحْ لي صَدْري،
خدايا پاكم كن و پاك كن دلم را و بگشا سينهام را
وَاَجْرِ عَلي لِساني مِدْحَتَكَ وَمَحَبَّتَكَ وَالثَّنآءَ عَلَيْكَ، فَاِنَّهُ لا قُوَّةَ اِلاَّ بِكَ،
و مدح و دوستي و ثناي خود را بر زبانم جاري كن كه براستي نيرويي نيست جز به تو
وَقَدْ عَلِمْتُ اَنَّ قِوامَ دينيِ اَلتَّسْليمُ لاَِمْرِكَ، وَالاِْتِّباعُ لِسُنَّةِ نَبِيِّكَ، وَالشَّهاَدَةُ عَلي جَميعِ خَلْقِكَ،
و اين را بخوبي دانسته ام كه آنچه موجب ماندن و قوام دين من است همان تسليم در برابر فرمان تو و متابعت از سنّت پيامبرت و گواهي دادن به اين مطلب براي همه خلق توست
اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ لي شِفآءً وَنُوراً، اِنَّكَ عَلي كُلِّ شَيْء قَديرٌ.
خدايا اين غسل را براي من شفا و نوري قرار ده كه تو بر هر چيز توانايي
آنگاه پاكيزهترين لباسهاي خود را ميپوشي و به آرامي و وقار و با گامهاي كوتاه در حال گفتن
اَللهُ اَكْبَرُ و لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ و سُبْحانَ اللهِ و الْحَمْدُللهِِ
خدا بزرگتر است معبودي جز خدا نيست، منزه است خدا، ستايش خاص خداست
به سوي حرم حركت ميكني، و هنگام ورود به آن روضه مقدس ميگويي:
بِسْمِ اللهِ وَبِاللهِ، وَعَلي مِلَّةِ رَسُولِ اللهِ صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ،
به نام خدا و به (ياري) خدا و بر كيش رسول خدا صلي الله عليه و آله
اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ، وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ، وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، وَاَنَّ عَلِيّاً وَلِيُّ اللهِ
گواهي دهم كه معبودي نيست جز خداي يگانهاي كه شريك ندارد و گواهي دهم كه همانا محمّد بنده و رسول او است و علي ولي (و نماينده) خداست
سپس در مقابل قبر آن حضرت پشت به قبله ميايستي و چنين ميگويي:
اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ، وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ، وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ،
گواهي دهم كه معبودي جز خداي يگانه نيست كه شريك ندارد و گواهي دهم كه همانا محمّد بنده و رسول اوست
وَاَنَّهُ سَيِّدُ الاَْوَّلينَ وَالاْخِرينَ، وَاَنَّهُ سَيِّدُ الاَْنْبِيآءِ وَالْمُرْسَلينَ،
و او آقاي اوّلين و آخرين است و اوست آقاي پيمبران و رسولان
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّد عَبْدِكَ وَرَسُولِكَ وَنَبِيِّكَ، وَسَيِّدِ خَلْقِكَ اَجْمَعينَ، صَلاةً لا يَقْوي عَلي اِحْصآئِها غَيْرُكَ،
خدايا درود فرست بر محمّد بنده تو و رسول و پيامبر تو و بزرگ و آقاي آفريدگانت همگي درودي كه نيروي شماره آن را كسي جز تو نداشته باشد.
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي اَميرِ الْمُؤمِنينَ عَلِيِّ بْنِ اَبيطالِب، عَبْدِكَ وَاَخي رَسُولِكَ،
خدايا درود فرست بر اميرمؤمنان علي بن ابي طالب بنده تو و برادر رسولت
اَلَّذِي انْتَجَبْتَهُ بِعِلْمِكَ، وَجَعَلْتَهُ هادِياً لِمَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِكَ،
آن بزرگواري كه او را برگزيدي به علم خود و راهنماييش كردي براي هر كه خواستي از خلق خود
وَالدَّليلَ عَلي مَنْ بَعَثْتَهُ بِرِسالاتِكَ، وَدَيّانَ الدّينِ بِعَدْلِكَ، وَفَصْلَ قَضآئِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ،
و دليلش ساختي بر آن كس كه برانگيختي او را به رسالتهاي خود و داور دين قرارش دادي از روي عدالت و فيصله دهنده حكم خود گرداندي او را در ميان خلقت
وَالْمُهَيْمِنَ عَلي ذلِكَ كُلِّهِ، وَالسَّلامُ عَلَيْهِ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ،
و مسلطش كردي بر همه اينها و سلام باد بر او و رحمت خدا و بركاتش
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي فاطِمَةَ بِنْتِ نَبِيِّكَ، وَزَوْجَةِ وَلِيِّكَ، وَاُمِّ السِّبْطَيْنِ الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ، سَيِّدَيْ شَبابِ اَهْلِ الْجَنَّةِ،
خدايا درود فرست بر فاطمه دختر پيامبرت و همسر ولي و نماينده ات و مادر دو سبط (اين امّت) حسن و حسين دو آقاي جوانان اهل بهشت
اَلطُّهْرَةِ الطّاهِرَةِ الْمُطَهَّرَةِ، اَلتَّقِيَّةِ النَّقِيَّةِ، اَلرَّضِيَّةِ الزَّكِيَّةِ، سَيِّدَةِ نِسآءِ اَهْلِ الْجَنَّةِ اَجْمَعينَ،
آن بانوي پاك پاكيزه طاهره پرهيزكار زبده پسنديده تزكيه شده بانوي زنان اهل بهشت همهشان
صَلاةً لا يَقْوي عَلي اِحْصآئِها غَيْرُكَ،
درودي بر او فرست كه كسي
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ سِبْطَيْ نَبِيِّكَ، وَسَيِّدَيْ شَبابِ اَهْلِ الْجَنَّةِ،
نيروي شمارهاش را جز تو نداشته باشد خدايا درود فرست بر حسن و حسين دو نوه پيغمبرت و دو آقاي جوانان اهل بهشت
اَلْقآئِمَيْنِ في خَلْقِكَ، وَالدَّليلَيْنِ عَلي مَنْ بَعَثْتَ بِرِسالاتِكَ،
كه بپا خواستند در ميان خلقت و دو نشانه بر آن كس كه او را به رسالات خود مبعوث داشتي
وَدَيّانَيِ الدّينِ بِعَدْلِكَ، وَفَصْلَيْ قَضآئِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ،
و دو داور در دينت از روي عدل تو و دو فيصله دهنده حكم تو در ميان خلقت
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ، عَبْدِكَ الْقآئِمِ في خَلْقِكَ،
خدايا درود فرست بر علي بن الحسين بنده ات كه قيام كرد در ميان خلق تو
وَالدَّليلِ عَلي مَنْ بَعَثْتَ بِرِسالاتِكَ، وَدَيّانِ الدّينِ بِعَدْلِكَ،
و دليل بود بر آن كس كه به رسالت مبعوثش داشتي و داور در دين بود به عدل و داد تو
وَفَصْلِ قَضآئِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ، سَيِّدِ الْعابِدينَ،
و فيصله دهنده حكم تو بود در ميان خلقت آقاي عبادت كنندگان
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ، عَبْدِكَ وَخَليفَتِكَ في اَرْضِكَ، باقِرِ عِلْمِ النَّبِيّينَ،
خدايا درود فرست بر محمّد بن علي بنده ات و جانشينت در روي زمين شكافنده علم پيمبران
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّد الصّادِقِ، عَبْدِكَ وَوَلِيِّ دينِكَ، وَحُجَّتِكَ عَلي خَلْقِكَ اَجْمَعينَ، اَلصّادِقِ الْبآرِّ،
خدايا درود فرست بر جعفر بن محمّد صادق بنده و سرپرست دينت و حجّت تو بر همه خلقت آن امام راستگوي نيكوكار
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي مُوسَي بْنِ جَعْفَر، عَبْدِكَ الصّالِحِ، وَلِسانِكَ في خَلْقِكَ، وَالنّاطِقِ بِحُكْمِكَ، وَالْحُجَّةِ عَلي بَرِيَّتِكَ،
خدايا درود فرست بر موسي بن جعفر بنده شايستهات و زبان گوياي تو در ميان خلقت آن كه به حكم تو گويا بود و حجّتي بر خلق تو بود
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي عَليِّ بْنِ مُوسَي الرِّضَا الْمُرْتَضي، عَبْدِكَ وَوَلِيِّ دينِكَ،
خدايا درود فرست بر علي بن موسي الرضا آن آقاي پسنديده و بنده تو و سرپرست دينت
اَلْقآئِمِ بِعَدْلِكَ، وَالدّاعي اِلي دينِكَ وَدينِ آبائِهِ الصّادِقينَ، صَلاةً لا يَقْوي عَلي اِحْصائِها غَيْرُكَ،
و قيام كننده به عدل و داد تو و دعوت كننده به آيين تو و آيين پدران راستگويش درودي فرست كه نيروي شمارهاش را كسي جز تو نداشته باشد
اللّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدِ بْنِ عَليٍّ، عَبْدِكَ وَوَلِيِّكَ الْقآئِمِ بِاَمْرِكَ، وَالدّاعي اِلي سَبيلِكَ،
خدايا درود فرست بر محمّد بن علي بنده و نمايندهات كه قيام كرد به فرمان تو و دعوت كرد به راه تو
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي عَليِّ بْنِ مُحَمَّد، عَبْدِكَ وَوَلِيِّ دينِكَ،
خدايا درود فرست بر علي بن محمّد بنده تو و سرپرست آيين تو
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلَي الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ، اَلْعامِلِ بِاَمْرِكَ، اَلْقآئِمِ في خَلْقِكَ،
خدايا درود فرست بر حسن بن علي آن بزرگواري كه به دستورت عمل كرد و در ميان خلقت بهپاخاست
وَحُجَّتِكَ الْمُؤَدّي عَنْ نَبِيِّكَ، وَشاهِدِكَ عَلي خَلْقِكَ، اَلْمَخْصُوصِ بِكَرامَتِكَ،
و آن حجّت عالي مقام تو كه پرداخت (آنچه را بعهده داشت) از طرف پيامبرت و گواه تو بر خلقت آن كه مخصوص گشت به كرامتت
اَلدّاعي اِلي طاعَتِكَ، وَطاعَةِ رَسُولِكَ، صَلَواتُكَ عَلَيْهِمْ اَجْمَعينَ،
و دعوت كننده بود بسوي فرمانبرداري تو و فرمانبرداري رسول تو و درودهاي تو بر همگي ايشان باد
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي حُجَّتِكَ وَوَلِيِّكَ الْقآئِمِ في خَلْقِكَ، صَلاةً تآمَّةً نامِيَةً باقِيَةً،
خدايا درود فرست بر حجّتت و نمايندهات كه قيام كننده است در ميان خلق تو درودي كامل و روينده و ماندني
تُعَجِّلُ بِها فَرَجَهُ، وَتَنْصُرُهُ بِها، وَتَجْعَلُنا مَعَهُ فِي الدُّنْيا وَالاْخِرَةِ،
كه شتاب كني بدان وسيله در فرج او و بدان ياريش كني و قرار دهي ما را با آن حضرت در دنيا و آخرت
اَللّهُمَّ اِنّي اَتَقَرَّبُ اِلَيْكَ بِحُبِّهِمْ، وَاُوالي وَلِيَّهُمْ، وَاُعادي عَدُوَّهُمْ،
خدايا من تقرّب جويم به درگاه تو بوسيله دوستي ايشان و دوست دارم دوستشان را و دشمن دارم دشمنشان را
فَارْزُقْني بِهِمْ خَيْرَ الدُّنْيا وَالاْخِرَةِ، وَاصْرِفْ عَنّي بِهِمْ شَرَّ الدُّنْيا والاْخِرَةِ، وَاَهْوالَ يَوْمِ الْقِيامَةِ
پس روزي من گردان بوسيله ايشان خوبي دنيا و آخرت را و بگردان از من به بركت ايشان شرّ دنيا و آخرت و دهشتهاي قيامت را
آنگاه نزد سر مبارك آن حضرت مينشيني و ميگويي:
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وَلِيَّ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا حُجَّةَ اللهِ،
سلام بر تو اي ولي خدا سلام بر تو اي حجّت خدا
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا نُورَ اللهِ في ظُلُماتِ الاَْرْضِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا عَمُودَ الدّينِ،
سلام بر تو اي نور خدا در تاريكيهاي زمين سلام بر تو اي استوانه دين
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ آدَمَ صَفْوَةِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ نُوح نَبِيِّ اللهِ،
سلام بر تو اي وارث حضرت آدم برگزيده خدا سلام بر تو اي وارث نوح پيغمبر خدا
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ اِبْراهيمَ خَليلِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ اِسْماعيلَ ذَبيحِ اللهِ،
سلام بر تو اي وارث ابراهيم خليل خدا سلام برتو اي وارث اسماعيل قرباني خدا
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ مُوسي كَليمِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ عيسي رُوحِ اللهِ،
سلام بر تو اي وارث موسي هم سخن خدا سلام بر تو اي وارث عيسي روح خدا
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ مُحَمَّد رَسُولِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ اَميرِ الْمُؤْمِنينَ عَلِيٍّ وَلِيِّ اللهِ، وَوَصِيِّ رَسُولِ رَبِّ الْعالَمينَ،
سلام بر تو اي وارث محمّد رسول خدا سلام بر تو اي وارث امير مؤمنان علي(ع) ولي خدا و وصيّ رسول پروردگار جهانيان
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ فاطِمَةَ الزَّهْرآءِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ، سَيِّدَيْ شَبابِ اَهْلِ الجَنَّةِ،
سلام بر تو اي وارث فاطمه زهرا سلام بر تو اي وارث حسن و حسين دو آقاي جوانان اهل بهشت
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ عَليِّ بْنِ الْحُسَيْنِ زَيْنِ الْعابِدينَ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ باقِرِ عِلْمِ الاَْوَّلينَ وَالاْخِرينَ،
سلام بر تو اي وارث علي بن الحسين سيّد و زينت عبادت كنندگان سلام بر تو اي وارث محمّد بن علي شكافنده علم اوّلين و آخرين
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّد الصّادِقِ الْبآرِّ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ مُوسَي بْنِ جَعْفَر،
سلام بر تو اي وارث جعفر بن محمّد آن راستگوي نيكوكار سلام بر تو اي وارث موسي بن جعفر
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا الصِّدّيقُ الشَّهيدُ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا الْوَصِيُّ الْبآرُّ التَّقِيُّ،
سلام بر تو اي راستي پيشه شهيد سلام بر تو اي وصي نيك رفتار با تقوا
اَشْهَدُ اَنَّكَ قَدْ اَقَمْتَ الصَّلاةَ وَآتَيْتَ الزَّكاةَ، وَاَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ، وَنَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ،
گواهي دهم كه براستي تو برپا داشتي نماز را و بدادي زكات را و امر كردي به معروف (كار نيك) و نهي كردي از كار زشت
وَعَبَدْتَ اللهَ مُخْلِصاً حَتّي اَتيكَ الْيَقينُ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا اَبَا الْحَسَنِ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ
و پرستش كردي خدا را از روي اخلاص تا مرگت فرا رسيد سلام بر تو اي ابا الحسن و رحمت خدا و بركاتش
سپس ميگويي:
اَللّهُمَّ اِلَيْكَ صَمَدْتُ مِنْ اَرْضي، وَقَطَعْتُ الْبِلادَ رَجاءَ رَحْمَتِكَ فَلا تُخَيِّبْني،
خدايا به آهنگ دربار تو كوچ كردم از سرزمينم به اميد رحمت تو شهرها را درنورديدم پس نوميدم مكن
وَلا تَرُدَّني بِغَيْرِ قَضآءِ حاجَتي، وَارْحَمْ تَقَلُّبي عَلي قَبْرِ ابْنِ اَخي رَسُولِكَ، صَلَواتُكَ عَلَيْهِ وَآلِهِ،
و بازم مگردان بدون برآوردن حاجتم و رحم كن به اين رفت و آمد و روي آوردنم بر سَرِ قبر برادرزاده پيغمبرت كه درودهاي تو بر او و آلش باد
بِاَبي اَنْتَ وَاُمّي يا مَوْلايَ، اَتَيْتُكَ زآئِراً وافِداً عآئِذاً مِمّا جَنَيْتُ عَلي نَفْسي، وَاحْتَطَبْتُ عَلي ظَهْري،
پدر و مادرم به فدايت اي سرور من آمدهام براي زيارتت و واردم بر تو و پناهندهام به تو از آن جناياتي كه بر خود كردم و بار گناهي كه بر دوش كشيدم
فَكُنْ لي شافِعاً اِلَي اللهِ يَوْمَ فَقْري وَفاقَتي،فَلَكَ عِنْدَاللهِ مَقامٌ مَحْمُودٌ، وَاَنْتَ عِنْدَهُ وَجيهٌ
پس تو شفيع من باش در پيشگاه خداوند در روز نياز و نداريم زيرا كه تو در پيشگاه خداوند مقامي شايسته داري و در نزد او آبرومندي
آنگاه دست راست را بلند ميكني و ميگويي:
اَللّهُمَّ اِنّي اَتَقَرَّبُ اِلَيْكَ بِحُبِّهِمْ وَبِوِلايَتِهِمْ، اَتَوَلّي آخِرَهُمْ بِما تَوَلَّيْتُ بِهِ اَوَّلَهُمْ، وَاَبْرَءُ مِنْ كُلِّ وَليجَة دُونَهُمْ،
خدايا من به تو تقرّب جويم بوسيله دوستي و ولايت اين خاندان دوست دارم آخرين آنها را به همان نحو كه دوست داشتم اوّلين نفرشان را و بيزاري جويم از هر همدمي غير از ايشان
اَللّهُمَّ الْعَنِ الَّذينَ بَدَّلُوا نِعْمَتَكَ، وَاتَّهَمُوا نَبيَّكَ، وَجَحَدُوا بِآياتِكَ،
خدايا لعنت كن كساني كه دگرگون كردند نعمت تو را و متّهم كردند (در امر خلافت) پيامبرت را و منكر شدند آيات تو را
وَ سَخِرُوا بِاِمامِكَ، وَحَمَلُوا النّاسَ عَلي اَكْتافِ آلِ مُحَمَّد،
و به مسخره گرفتند امام تو را و سوار كردند مردم را بر دوش آل محمّد (و بر عليه آنان تحريكشان كردند)
اَللّهُمَّ اِنّي اَتَقَرَّبُ اِلَيْكَ بِاللَّعْنَةِ عَلَيْهِمْ، وَالْبَرآئَةِ مِنْهُمْ فِي الدُّنْيا وَالاْخِرَةِ يا رَحْمنُ
خدايا من به تو تقرّب جويم بوسيله لعنت كردن بر ايشان و بيزاري جستن از آنها در دنيا و آخرت اي خداي بخشاينده
سپس به پايين پاي آن حضرت برميگردي و ميگويي:
صَلَّي اللهُ عَلَيْكَ يا اَبَا الْحَسَنِ، صَلَّي اللهُ عَلي رُوحِكَ وَبَدَنِكَ،
درود خدا بر تو اي ابا الحسن، درود خدا بر روان تو و بر پيكرت باد
صَبَرْتَ وَاَنْتَ الصّادِقُ الْمُصَدَّقُ، قَتَلَ اللهُ مَنْ قَتَلَكَ بِالاَْيْدي وَالاَْلْسُنِ.
بردباري كردي با اين كه تو راستگويي بودي تصديق شده خدا بكشد كساني كه تو را كشتند بدست و زبان.
آنگاه بر قاتلان اميرمؤمنان و حسن و حسين و جميع اهل بيت رسول خدا(عليهم السلام) لعن ميكني، سپس به بالاي سر حضرت برميگردي و دو ركعت نماز ميخواني، در ركعت اوّل پس از حمد، سوره «يس» و در ركعت دوم سوره «الرحمن» را تلاوت ميكني و در دعا و تضرّع، تلاش و همّت به خرج ميدهي و براي پدر و مادر و برادران ديني، زياد دعا ميكني. (البتّه انجام اين امور در مواقعي است كه ازدحام جمعيّت نباشد و گرنه ميتوان در گوشهاي ايستاد و تمام زيارت را خواند).
«شيخ مفيد» در «مقنعه» زيارت ديگري را به شرح زير نقل كرده است:
پس از غسل زيارت و پوشيدن پاكيزهترين لباسهاي خود، نزد قبر آن حضرت ميايستي و ميگويي:
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وَلِيَّ اللهِ وَابْنَ وَلِيِّهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا حُجَّةَ اللهِ وَابْنَ حُجَّتِهِ،
سلام بر تو اي ولي (و نماينده) خدا و فرزند ولي او سلام بر تو اي حجّت خدا و فرزند حجّت او
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا اِمامَ الْهُدي وَالْعُرْوَةَ الْوُثْقي، وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ،
سلام بر تو اي پيشواي هدايت و رشته محكم حق، و رحمت خدا و بركاتش نيز بر تو باد
اَشْهَدُاَنَّكَ مَضَيْتَ عَلي مامَضي عَلَيْهِ آبآؤُكَ الطّاهِرُونَ، صَلَواتُ اللهِ عَلَيْهِمْ،
گواهي دهم كه تو به همان راهي رفتي كه پدران پاكت بدان راه رفتند درودهاي خدا بر ايشان باد
لَمْ تُؤْثِرْ عَميً عَلي هُديً، وَلَمْ تَمِلْ مِنْ حَقٍّ اِلي باطِل،
اختيار نكردي كوري (گمراهي) را بر هدايت و تمايل نگشتي از حق بسوي باطل
وَاَنَّكَ نَصَحْتَ للهِِ وَلِرَسُولِهِ، وَاَدَّيْتَ الاَْمانَةَ، فَجَزاكَ اللهُ عَنِ الاِْسْلامِ وَاَهْلِهِ خَيْرَ الْجَزآءِ،
و تو براستي خيرخواهي كردي براي خدا و پيامبرش و پرداختي امانت را پس خداوند پاداشت دهد از دين اسلام و مسلمانان به بهترين پاداش،
اَتَيْتُكَ بِاَبي اَنْتَ وَاُمّي زآئراً عارِفاً بِحَقِّكَ، مُوالِياً لاَِوْلِيآئِكَ، مُعادِياً لاَِعْدآئِكَ، فَاشْفَعْ لي عِنْدَ رَبِّكَ
آمده ام پدرم و مادرم به فدايت به درگاه تو براي زيارت با معرفت به حق تو و دوستدارم دوستانت را و دشمنم با دشمنانت پس شفاعت كن از من در نزد پروردگارت
آنگاه به جانب بالاي سربرگرد و بگو:
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا مَوْلايَ يَا بْنَ رَسُولِ اللهِ، وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ،
سلام بر تو اي مولا و سرور من اي فرزند رسول خدا و رحمت خدا و بركاتش بر تو باد
اَشْهَدُ اَنَّكَ الاِْمامُ الْهادي، وَالْوَلِيُّ الْمُرْشِدُ، اَبْرَءُ اِلَي اللهِ مِنْ اَعْدآئِكَ،
گواهي دهم كه تويي امام راهنما و سرپرست با رشد و هدايت بيزاري جويم بدرگاه خداوند از دشمنانت
وَاَتَقَرَّبُ اِلَي اللهِ بِوِلايَتِكَ، صَلَّي اللهُ عَلَيْكَ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ.
و تقرّب جويم بدرگاه خدا بوسيله دوستي تو درود خدا و رحمت خدا و بركاتش بر تو باد.
سپس دو ركعت نماز زيارت بجاي آور و اگر ميخواهي نمازهاي ديگري هم بخوان و به طرف پايين پا برگرد و حاجات خود را از خداوند طلب كن.
از رسول گرامي(ص) نقل شده كه فرمود: «بزودي پارهاي از تن من در زمين خراسان مدفون گردد و هيچ مؤمني او را زيارت نكند مگر آن كه خداوند متعال بهشت را بر او واجب و بدنش را بر آتش جهنّم حرام كند».
در حديث ديگري از آن حضرت(ص) آمده است: «پارهاي از بدن من در خراسان مدفون خواهد شد، هر غم زدهاي كه او را زيارت كند خداي متعال غمش را زايل گرداند و هر گناهكاري كه به زيارتش رود خداوند گناهانش را بيامرزد».
از خود حضرت رضا(ع) روايت شده: «بقعهاي در خراسان است كه زماني بر آن ميگذرد كه محلّ رفت و آمد فرشتگان ميشود، پيوسته فوجي از فرشتگان از آسمان فرود ميآيند و فوجي بالا ميروند تا صور اسرافيل بدمد». پرسيدند: اي پسر رسول خدا! آن، كدام بقعه است؟ فرمود: «بقعهاي است در زمين طوس و آن به خدا قسم، باغي از باغهاي بهشت است، هر كس مرا در آن بقعه زيارت كند گويا رسول خدا را زيارت كرده است».
به دو سند معتبر نقل شده كه آن حضرت فرمود: هر كس مرا با توجّه به دوري قبرم زيارت كند روز قيامت در سه جايگاه نزد او بيايم، تا او را از صحنههاي هولناك آن روز خلاصي بخشم، اوّل زماني كه نامه اعمال به دست انسانها داده ميشود، دوم نزد پُل صراط و سوم نزد ميزان و ترازوي اعمال.
از حضرت جواد(عليه السلام) نيز روايت شده كه فرمود: «من از جانب خداوند متعال ضمانت بهشت ميكنم براي كسي كه قبر پدرم را در طوس زيارت كند در حالي كه به حقّ آن حضرت معرفت داشته باشد».
كيفيّت زيارت حضرت رضا(ع)
در منابع ديني ما زيارات متعدّدي براي آن حضرت نقل شده است:
زيارت اوّل: زيارت مشهور آن جناب است كه در كتب معتبري مانند «كامل الزيارات» و «عيون اخبارالرضا» و «مصباح الزائر» نقل شده و از عبارت «كامل الزيارات» به دست ميآيد كه اين زيارت از يكي از ائمّه(عليهم السلام) روايت شده است.
در كتابهاي فوق، اين زيارت با اندكي اختلاف نسبت به يكديگر نقل شده است و ما اين زيارت را بر اساس نسخه متداول نقل ميكنيم:
پيش از آن كه از منزل خارج شوي غسل ميكني و در هنگام غسل چنين ميگويي:
اَللّهُمَّ طَهِّرْني وَطَهِّرْ لي قَلْبي، وَاشْرَحْ لي صَدْري، وَاَجْرِ عَلي لِساني مِدْحَتَكَ، وَالثَّنآءَ عَلَيْكَ،
خدايا پاكم كن و پاك كن دلم را و بگشا سينهام را و مدح و ثناي خود را بر زبانم جاري كن
فَاِنَّهُ لا قُوَّةَ اِلاَّ بِكَ، اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ لي طَهُوراً وَشِفآءً
زيرا كه نيرويي نيست جز بوسيله تو خدايا اين غسل را برايم پاك كننده و درمان (دردهايم) قرار ده
و به هنگام بيرون رفتن ميگويي:
بِسْمِ اللهِ وَبِاللهِ وَاِلَي اللهِ، وَاِلَي ابْنِ رَسُولِ اللهِ، حَسْبِيَ اللهُ، تَوَكَّلْتُ عَلَي اللهِ،
به نام خدا و به (ياري) خدا و بسوي خدا و بسوي فرزند رسول خدا بس است مرا خدا و توكل كردم بر خدا،
اَللّهُمَّ اِلَيْكَ تَوَجَّهْتُ، وَاِلَيْكَ قَصَدْتُ، وَما عِنْدَكَ اَرَدْتُ
خدايا به درگاه تو رو كنم و به سوي تو آهنگ دارم و آنچه در پيش تو است (از فضل و احسان) ميخواهم
هنگامي كه از خانه بيرون ميروي بر در خانه خود بايست و بگو:
اَللّهُمَّ اِلَيْكَ وَجَّهْتُ وَجْهي، وَعَلَيْكَ خَلَّفْتُ اَهْلي وَمالي وَما خَوَّلْتَني،
خدايا رويم را بدرگاه تو كردم و به اميد تو جا گذاشتم خانواده و داراييم و نيز آنچه را تو به من ارزاني داشتي
وَ بِكَ وَثِقْتُ، فَلا تُخَيِّبْني، يا مَنْ لا يُخَيِّبُ مَنْ اَرادَهُ، وَلا يُضَيِّعُ مَنْ حَفِظَهُ،
و به تو اعتماد كردم پس نوميدم مكن اي كه نوميد نكند هر كه او را قصد كند و تباه نسازد هر كه را نگهداري كند
صَلِّ عَلي مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاحْفَظْني بِحِفْظِكَ، فَاِنَّهُ لا يَضيعُ مَنْ حَفِظْتَ
درود فرست بر محمّد و آل محمّد و نگهداريم كن به نگهداري خود كه براستي تو ضايع نكني هر كه را نگهداري كني
سپس هنگامي كه به سلامت به مقصد رسيدي و خواستي به زيارت بروي، مجدّداً غسل ميكني و ميگويي:
اَللّهُمَّ طَهِّرْني وَطَهِّرْ لي قَلْبي، وَاشْرَحْ لي صَدْري،
خدايا پاكم كن و پاك كن دلم را و بگشا سينهام را
وَاَجْرِ عَلي لِساني مِدْحَتَكَ وَمَحَبَّتَكَ وَالثَّنآءَ عَلَيْكَ، فَاِنَّهُ لا قُوَّةَ اِلاَّ بِكَ،
و مدح و دوستي و ثناي خود را بر زبانم جاري كن كه براستي نيرويي نيست جز به تو
وَقَدْ عَلِمْتُ اَنَّ قِوامَ دينيِ اَلتَّسْليمُ لاَِمْرِكَ، وَالاِْتِّباعُ لِسُنَّةِ نَبِيِّكَ، وَالشَّهاَدَةُ عَلي جَميعِ خَلْقِكَ،
و اين را بخوبي دانسته ام كه آنچه موجب ماندن و قوام دين من است همان تسليم در برابر فرمان تو و متابعت از سنّت پيامبرت و گواهي دادن به اين مطلب براي همه خلق توست
اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ لي شِفآءً وَنُوراً، اِنَّكَ عَلي كُلِّ شَيْء قَديرٌ.
خدايا اين غسل را براي من شفا و نوري قرار ده كه تو بر هر چيز توانايي
آنگاه پاكيزهترين لباسهاي خود را ميپوشي و به آرامي و وقار و با گامهاي كوتاه در حال گفتن
اَللهُ اَكْبَرُ و لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ و سُبْحانَ اللهِ و الْحَمْدُللهِِ
خدا بزرگتر است معبودي جز خدا نيست، منزه است خدا، ستايش خاص خداست
به سوي حرم حركت ميكني، و هنگام ورود به آن روضه مقدس ميگويي:
بِسْمِ اللهِ وَبِاللهِ، وَعَلي مِلَّةِ رَسُولِ اللهِ صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ،
به نام خدا و به (ياري) خدا و بر كيش رسول خدا صلي الله عليه و آله
اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ، وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ، وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، وَاَنَّ عَلِيّاً وَلِيُّ اللهِ
گواهي دهم كه معبودي نيست جز خداي يگانهاي كه شريك ندارد و گواهي دهم كه همانا محمّد بنده و رسول او است و علي ولي (و نماينده) خداست
سپس در مقابل قبر آن حضرت پشت به قبله ميايستي و چنين ميگويي:
اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ، وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ، وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ،
گواهي دهم كه معبودي جز خداي يگانه نيست كه شريك ندارد و گواهي دهم كه همانا محمّد بنده و رسول اوست
وَاَنَّهُ سَيِّدُ الاَْوَّلينَ وَالاْخِرينَ، وَاَنَّهُ سَيِّدُ الاَْنْبِيآءِ وَالْمُرْسَلينَ،
و او آقاي اوّلين و آخرين است و اوست آقاي پيمبران و رسولان
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّد عَبْدِكَ وَرَسُولِكَ وَنَبِيِّكَ، وَسَيِّدِ خَلْقِكَ اَجْمَعينَ، صَلاةً لا يَقْوي عَلي اِحْصآئِها غَيْرُكَ،
خدايا درود فرست بر محمّد بنده تو و رسول و پيامبر تو و بزرگ و آقاي آفريدگانت همگي درودي كه نيروي شماره آن را كسي جز تو نداشته باشد.
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي اَميرِ الْمُؤمِنينَ عَلِيِّ بْنِ اَبيطالِب، عَبْدِكَ وَاَخي رَسُولِكَ،
خدايا درود فرست بر اميرمؤمنان علي بن ابي طالب بنده تو و برادر رسولت
اَلَّذِي انْتَجَبْتَهُ بِعِلْمِكَ، وَجَعَلْتَهُ هادِياً لِمَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِكَ،
آن بزرگواري كه او را برگزيدي به علم خود و راهنماييش كردي براي هر كه خواستي از خلق خود
وَالدَّليلَ عَلي مَنْ بَعَثْتَهُ بِرِسالاتِكَ، وَدَيّانَ الدّينِ بِعَدْلِكَ، وَفَصْلَ قَضآئِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ،
و دليلش ساختي بر آن كس كه برانگيختي او را به رسالتهاي خود و داور دين قرارش دادي از روي عدالت و فيصله دهنده حكم خود گرداندي او را در ميان خلقت
وَالْمُهَيْمِنَ عَلي ذلِكَ كُلِّهِ، وَالسَّلامُ عَلَيْهِ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ،
و مسلطش كردي بر همه اينها و سلام باد بر او و رحمت خدا و بركاتش
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي فاطِمَةَ بِنْتِ نَبِيِّكَ، وَزَوْجَةِ وَلِيِّكَ، وَاُمِّ السِّبْطَيْنِ الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ، سَيِّدَيْ شَبابِ اَهْلِ الْجَنَّةِ،
خدايا درود فرست بر فاطمه دختر پيامبرت و همسر ولي و نماينده ات و مادر دو سبط (اين امّت) حسن و حسين دو آقاي جوانان اهل بهشت
اَلطُّهْرَةِ الطّاهِرَةِ الْمُطَهَّرَةِ، اَلتَّقِيَّةِ النَّقِيَّةِ، اَلرَّضِيَّةِ الزَّكِيَّةِ، سَيِّدَةِ نِسآءِ اَهْلِ الْجَنَّةِ اَجْمَعينَ،
آن بانوي پاك پاكيزه طاهره پرهيزكار زبده پسنديده تزكيه شده بانوي زنان اهل بهشت همهشان
صَلاةً لا يَقْوي عَلي اِحْصآئِها غَيْرُكَ،
درودي بر او فرست كه كسي
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ سِبْطَيْ نَبِيِّكَ، وَسَيِّدَيْ شَبابِ اَهْلِ الْجَنَّةِ،
نيروي شمارهاش را جز تو نداشته باشد خدايا درود فرست بر حسن و حسين دو نوه پيغمبرت و دو آقاي جوانان اهل بهشت
اَلْقآئِمَيْنِ في خَلْقِكَ، وَالدَّليلَيْنِ عَلي مَنْ بَعَثْتَ بِرِسالاتِكَ،
كه بپا خواستند در ميان خلقت و دو نشانه بر آن كس كه او را به رسالات خود مبعوث داشتي
وَدَيّانَيِ الدّينِ بِعَدْلِكَ، وَفَصْلَيْ قَضآئِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ،
و دو داور در دينت از روي عدل تو و دو فيصله دهنده حكم تو در ميان خلقت
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ، عَبْدِكَ الْقآئِمِ في خَلْقِكَ،
خدايا درود فرست بر علي بن الحسين بنده ات كه قيام كرد در ميان خلق تو
وَالدَّليلِ عَلي مَنْ بَعَثْتَ بِرِسالاتِكَ، وَدَيّانِ الدّينِ بِعَدْلِكَ،
و دليل بود بر آن كس كه به رسالت مبعوثش داشتي و داور در دين بود به عدل و داد تو
وَفَصْلِ قَضآئِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ، سَيِّدِ الْعابِدينَ،
و فيصله دهنده حكم تو بود در ميان خلقت آقاي عبادت كنندگان
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ، عَبْدِكَ وَخَليفَتِكَ في اَرْضِكَ، باقِرِ عِلْمِ النَّبِيّينَ،
خدايا درود فرست بر محمّد بن علي بنده ات و جانشينت در روي زمين شكافنده علم پيمبران
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّد الصّادِقِ، عَبْدِكَ وَوَلِيِّ دينِكَ، وَحُجَّتِكَ عَلي خَلْقِكَ اَجْمَعينَ، اَلصّادِقِ الْبآرِّ،
خدايا درود فرست بر جعفر بن محمّد صادق بنده و سرپرست دينت و حجّت تو بر همه خلقت آن امام راستگوي نيكوكار
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي مُوسَي بْنِ جَعْفَر، عَبْدِكَ الصّالِحِ، وَلِسانِكَ في خَلْقِكَ، وَالنّاطِقِ بِحُكْمِكَ، وَالْحُجَّةِ عَلي بَرِيَّتِكَ،
خدايا درود فرست بر موسي بن جعفر بنده شايستهات و زبان گوياي تو در ميان خلقت آن كه به حكم تو گويا بود و حجّتي بر خلق تو بود
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي عَليِّ بْنِ مُوسَي الرِّضَا الْمُرْتَضي، عَبْدِكَ وَوَلِيِّ دينِكَ،
خدايا درود فرست بر علي بن موسي الرضا آن آقاي پسنديده و بنده تو و سرپرست دينت
اَلْقآئِمِ بِعَدْلِكَ، وَالدّاعي اِلي دينِكَ وَدينِ آبائِهِ الصّادِقينَ، صَلاةً لا يَقْوي عَلي اِحْصائِها غَيْرُكَ،
و قيام كننده به عدل و داد تو و دعوت كننده به آيين تو و آيين پدران راستگويش درودي فرست كه نيروي شمارهاش را كسي جز تو نداشته باشد
اللّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدِ بْنِ عَليٍّ، عَبْدِكَ وَوَلِيِّكَ الْقآئِمِ بِاَمْرِكَ، وَالدّاعي اِلي سَبيلِكَ،
خدايا درود فرست بر محمّد بن علي بنده و نمايندهات كه قيام كرد به فرمان تو و دعوت كرد به راه تو
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي عَليِّ بْنِ مُحَمَّد، عَبْدِكَ وَوَلِيِّ دينِكَ،
خدايا درود فرست بر علي بن محمّد بنده تو و سرپرست آيين تو
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلَي الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ، اَلْعامِلِ بِاَمْرِكَ، اَلْقآئِمِ في خَلْقِكَ،
خدايا درود فرست بر حسن بن علي آن بزرگواري كه به دستورت عمل كرد و در ميان خلقت بهپاخاست
وَحُجَّتِكَ الْمُؤَدّي عَنْ نَبِيِّكَ، وَشاهِدِكَ عَلي خَلْقِكَ، اَلْمَخْصُوصِ بِكَرامَتِكَ،
و آن حجّت عالي مقام تو كه پرداخت (آنچه را بعهده داشت) از طرف پيامبرت و گواه تو بر خلقت آن كه مخصوص گشت به كرامتت
اَلدّاعي اِلي طاعَتِكَ، وَطاعَةِ رَسُولِكَ، صَلَواتُكَ عَلَيْهِمْ اَجْمَعينَ،
و دعوت كننده بود بسوي فرمانبرداري تو و فرمانبرداري رسول تو و درودهاي تو بر همگي ايشان باد
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي حُجَّتِكَ وَوَلِيِّكَ الْقآئِمِ في خَلْقِكَ، صَلاةً تآمَّةً نامِيَةً باقِيَةً،
خدايا درود فرست بر حجّتت و نمايندهات كه قيام كننده است در ميان خلق تو درودي كامل و روينده و ماندني
تُعَجِّلُ بِها فَرَجَهُ، وَتَنْصُرُهُ بِها، وَتَجْعَلُنا مَعَهُ فِي الدُّنْيا وَالاْخِرَةِ،
كه شتاب كني بدان وسيله در فرج او و بدان ياريش كني و قرار دهي ما را با آن حضرت در دنيا و آخرت
اَللّهُمَّ اِنّي اَتَقَرَّبُ اِلَيْكَ بِحُبِّهِمْ، وَاُوالي وَلِيَّهُمْ، وَاُعادي عَدُوَّهُمْ،
خدايا من تقرّب جويم به درگاه تو بوسيله دوستي ايشان و دوست دارم دوستشان را و دشمن دارم دشمنشان را
فَارْزُقْني بِهِمْ خَيْرَ الدُّنْيا وَالاْخِرَةِ، وَاصْرِفْ عَنّي بِهِمْ شَرَّ الدُّنْيا والاْخِرَةِ، وَاَهْوالَ يَوْمِ الْقِيامَةِ
پس روزي من گردان بوسيله ايشان خوبي دنيا و آخرت را و بگردان از من به بركت ايشان شرّ دنيا و آخرت و دهشتهاي قيامت را
آنگاه نزد سر مبارك آن حضرت مينشيني و ميگويي:
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وَلِيَّ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا حُجَّةَ اللهِ،
سلام بر تو اي ولي خدا سلام بر تو اي حجّت خدا
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا نُورَ اللهِ في ظُلُماتِ الاَْرْضِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا عَمُودَ الدّينِ،
سلام بر تو اي نور خدا در تاريكيهاي زمين سلام بر تو اي استوانه دين
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ آدَمَ صَفْوَةِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ نُوح نَبِيِّ اللهِ،
سلام بر تو اي وارث حضرت آدم برگزيده خدا سلام بر تو اي وارث نوح پيغمبر خدا
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ اِبْراهيمَ خَليلِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ اِسْماعيلَ ذَبيحِ اللهِ،
سلام بر تو اي وارث ابراهيم خليل خدا سلام برتو اي وارث اسماعيل قرباني خدا
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ مُوسي كَليمِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ عيسي رُوحِ اللهِ،
سلام بر تو اي وارث موسي هم سخن خدا سلام بر تو اي وارث عيسي روح خدا
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ مُحَمَّد رَسُولِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ اَميرِ الْمُؤْمِنينَ عَلِيٍّ وَلِيِّ اللهِ، وَوَصِيِّ رَسُولِ رَبِّ الْعالَمينَ،
سلام بر تو اي وارث محمّد رسول خدا سلام بر تو اي وارث امير مؤمنان علي(ع) ولي خدا و وصيّ رسول پروردگار جهانيان
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ فاطِمَةَ الزَّهْرآءِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ، سَيِّدَيْ شَبابِ اَهْلِ الجَنَّةِ،
سلام بر تو اي وارث فاطمه زهرا سلام بر تو اي وارث حسن و حسين دو آقاي جوانان اهل بهشت
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ عَليِّ بْنِ الْحُسَيْنِ زَيْنِ الْعابِدينَ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ باقِرِ عِلْمِ الاَْوَّلينَ وَالاْخِرينَ،
سلام بر تو اي وارث علي بن الحسين سيّد و زينت عبادت كنندگان سلام بر تو اي وارث محمّد بن علي شكافنده علم اوّلين و آخرين
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّد الصّادِقِ الْبآرِّ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ مُوسَي بْنِ جَعْفَر،
سلام بر تو اي وارث جعفر بن محمّد آن راستگوي نيكوكار سلام بر تو اي وارث موسي بن جعفر
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا الصِّدّيقُ الشَّهيدُ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا الْوَصِيُّ الْبآرُّ التَّقِيُّ،
سلام بر تو اي راستي پيشه شهيد سلام بر تو اي وصي نيك رفتار با تقوا
اَشْهَدُ اَنَّكَ قَدْ اَقَمْتَ الصَّلاةَ وَآتَيْتَ الزَّكاةَ، وَاَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ، وَنَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ،
گواهي دهم كه براستي تو برپا داشتي نماز را و بدادي زكات را و امر كردي به معروف (كار نيك) و نهي كردي از كار زشت
وَعَبَدْتَ اللهَ مُخْلِصاً حَتّي اَتيكَ الْيَقينُ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا اَبَا الْحَسَنِ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ
و پرستش كردي خدا را از روي اخلاص تا مرگت فرا رسيد سلام بر تو اي ابا الحسن و رحمت خدا و بركاتش
سپس ميگويي:
اَللّهُمَّ اِلَيْكَ صَمَدْتُ مِنْ اَرْضي، وَقَطَعْتُ الْبِلادَ رَجاءَ رَحْمَتِكَ فَلا تُخَيِّبْني،
خدايا به آهنگ دربار تو كوچ كردم از سرزمينم به اميد رحمت تو شهرها را درنورديدم پس نوميدم مكن
وَلا تَرُدَّني بِغَيْرِ قَضآءِ حاجَتي، وَارْحَمْ تَقَلُّبي عَلي قَبْرِ ابْنِ اَخي رَسُولِكَ، صَلَواتُكَ عَلَيْهِ وَآلِهِ،
و بازم مگردان بدون برآوردن حاجتم و رحم كن به اين رفت و آمد و روي آوردنم بر سَرِ قبر برادرزاده پيغمبرت كه درودهاي تو بر او و آلش باد
بِاَبي اَنْتَ وَاُمّي يا مَوْلايَ، اَتَيْتُكَ زآئِراً وافِداً عآئِذاً مِمّا جَنَيْتُ عَلي نَفْسي، وَاحْتَطَبْتُ عَلي ظَهْري،
پدر و مادرم به فدايت اي سرور من آمدهام براي زيارتت و واردم بر تو و پناهندهام به تو از آن جناياتي كه بر خود كردم و بار گناهي كه بر دوش كشيدم
فَكُنْ لي شافِعاً اِلَي اللهِ يَوْمَ فَقْري وَفاقَتي،فَلَكَ عِنْدَاللهِ مَقامٌ مَحْمُودٌ، وَاَنْتَ عِنْدَهُ وَجيهٌ
پس تو شفيع من باش در پيشگاه خداوند در روز نياز و نداريم زيرا كه تو در پيشگاه خداوند مقامي شايسته داري و در نزد او آبرومندي
آنگاه دست راست را بلند ميكني و ميگويي:
اَللّهُمَّ اِنّي اَتَقَرَّبُ اِلَيْكَ بِحُبِّهِمْ وَبِوِلايَتِهِمْ، اَتَوَلّي آخِرَهُمْ بِما تَوَلَّيْتُ بِهِ اَوَّلَهُمْ، وَاَبْرَءُ مِنْ كُلِّ وَليجَة دُونَهُمْ،
خدايا من به تو تقرّب جويم بوسيله دوستي و ولايت اين خاندان دوست دارم آخرين آنها را به همان نحو كه دوست داشتم اوّلين نفرشان را و بيزاري جويم از هر همدمي غير از ايشان
اَللّهُمَّ الْعَنِ الَّذينَ بَدَّلُوا نِعْمَتَكَ، وَاتَّهَمُوا نَبيَّكَ، وَجَحَدُوا بِآياتِكَ،
خدايا لعنت كن كساني كه دگرگون كردند نعمت تو را و متّهم كردند (در امر خلافت) پيامبرت را و منكر شدند آيات تو را
وَ سَخِرُوا بِاِمامِكَ، وَحَمَلُوا النّاسَ عَلي اَكْتافِ آلِ مُحَمَّد،
و به مسخره گرفتند امام تو را و سوار كردند مردم را بر دوش آل محمّد (و بر عليه آنان تحريكشان كردند)
اَللّهُمَّ اِنّي اَتَقَرَّبُ اِلَيْكَ بِاللَّعْنَةِ عَلَيْهِمْ، وَالْبَرآئَةِ مِنْهُمْ فِي الدُّنْيا وَالاْخِرَةِ يا رَحْمنُ
خدايا من به تو تقرّب جويم بوسيله لعنت كردن بر ايشان و بيزاري جستن از آنها در دنيا و آخرت اي خداي بخشاينده
سپس به پايين پاي آن حضرت برميگردي و ميگويي:
صَلَّي اللهُ عَلَيْكَ يا اَبَا الْحَسَنِ، صَلَّي اللهُ عَلي رُوحِكَ وَبَدَنِكَ،
درود خدا بر تو اي ابا الحسن، درود خدا بر روان تو و بر پيكرت باد
صَبَرْتَ وَاَنْتَ الصّادِقُ الْمُصَدَّقُ، قَتَلَ اللهُ مَنْ قَتَلَكَ بِالاَْيْدي وَالاَْلْسُنِ.
بردباري كردي با اين كه تو راستگويي بودي تصديق شده خدا بكشد كساني كه تو را كشتند بدست و زبان.
آنگاه بر قاتلان اميرمؤمنان و حسن و حسين و جميع اهل بيت رسول خدا(عليهم السلام) لعن ميكني، سپس به بالاي سر حضرت برميگردي و دو ركعت نماز ميخواني، در ركعت اوّل پس از حمد، سوره «يس» و در ركعت دوم سوره «الرحمن» را تلاوت ميكني و در دعا و تضرّع، تلاش و همّت به خرج ميدهي و براي پدر و مادر و برادران ديني، زياد دعا ميكني. (البتّه انجام اين امور در مواقعي است كه ازدحام جمعيّت نباشد و گرنه ميتوان در گوشهاي ايستاد و تمام زيارت را خواند).
«شيخ مفيد» در «مقنعه» زيارت ديگري را به شرح زير نقل كرده است:
پس از غسل زيارت و پوشيدن پاكيزهترين لباسهاي خود، نزد قبر آن حضرت ميايستي و ميگويي:
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وَلِيَّ اللهِ وَابْنَ وَلِيِّهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا حُجَّةَ اللهِ وَابْنَ حُجَّتِهِ،
سلام بر تو اي ولي (و نماينده) خدا و فرزند ولي او سلام بر تو اي حجّت خدا و فرزند حجّت او
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا اِمامَ الْهُدي وَالْعُرْوَةَ الْوُثْقي، وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ،
سلام بر تو اي پيشواي هدايت و رشته محكم حق، و رحمت خدا و بركاتش نيز بر تو باد
اَشْهَدُاَنَّكَ مَضَيْتَ عَلي مامَضي عَلَيْهِ آبآؤُكَ الطّاهِرُونَ، صَلَواتُ اللهِ عَلَيْهِمْ،
گواهي دهم كه تو به همان راهي رفتي كه پدران پاكت بدان راه رفتند درودهاي خدا بر ايشان باد
لَمْ تُؤْثِرْ عَميً عَلي هُديً، وَلَمْ تَمِلْ مِنْ حَقٍّ اِلي باطِل،
اختيار نكردي كوري (گمراهي) را بر هدايت و تمايل نگشتي از حق بسوي باطل
وَاَنَّكَ نَصَحْتَ للهِِ وَلِرَسُولِهِ، وَاَدَّيْتَ الاَْمانَةَ، فَجَزاكَ اللهُ عَنِ الاِْسْلامِ وَاَهْلِهِ خَيْرَ الْجَزآءِ،
و تو براستي خيرخواهي كردي براي خدا و پيامبرش و پرداختي امانت را پس خداوند پاداشت دهد از دين اسلام و مسلمانان به بهترين پاداش،
اَتَيْتُكَ بِاَبي اَنْتَ وَاُمّي زآئراً عارِفاً بِحَقِّكَ، مُوالِياً لاَِوْلِيآئِكَ، مُعادِياً لاَِعْدآئِكَ، فَاشْفَعْ لي عِنْدَ رَبِّكَ
آمده ام پدرم و مادرم به فدايت به درگاه تو براي زيارت با معرفت به حق تو و دوستدارم دوستانت را و دشمنم با دشمنانت پس شفاعت كن از من در نزد پروردگارت
آنگاه به جانب بالاي سربرگرد و بگو:
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا مَوْلايَ يَا بْنَ رَسُولِ اللهِ، وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ،
سلام بر تو اي مولا و سرور من اي فرزند رسول خدا و رحمت خدا و بركاتش بر تو باد
اَشْهَدُ اَنَّكَ الاِْمامُ الْهادي، وَالْوَلِيُّ الْمُرْشِدُ، اَبْرَءُ اِلَي اللهِ مِنْ اَعْدآئِكَ،
گواهي دهم كه تويي امام راهنما و سرپرست با رشد و هدايت بيزاري جويم بدرگاه خداوند از دشمنانت
وَاَتَقَرَّبُ اِلَي اللهِ بِوِلايَتِكَ، صَلَّي اللهُ عَلَيْكَ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ.
و تقرّب جويم بدرگاه خدا بوسيله دوستي تو درود خدا و رحمت خدا و بركاتش بر تو باد.
سپس دو ركعت نماز زيارت بجاي آور و اگر ميخواهي نمازهاي ديگري هم بخوان و به طرف پايين پا برگرد و حاجات خود را از خداوند طلب كن.