چرا عالم «ذر» را به یاد نمی‌آوریم؟
مفسر قرآن کریم با بیان اینکه عقل نه تنها امکان معاد بلکه ضرورت آن را اثبات می‌کند، تاکید کرد: اگر معاد نباشد مسلمان و کافر و متقی و مومن یکی می‌شوند و هر دو معدوم که این با عقل انسان سازگار نیست.
وارث: آیت‌الله‌العظمی عبدالله جوادی آملی در ادامه تفسیر سوره واقعه در مسجد اعظم قم گفت: اگر خداوند لحظه‌ای فیض خود را از عالم آفرینش بردارد آفرینش دچار نابودی می‌شود.
وی با بیان اینکه این فیض در بهشت به صورت ویژه نصیب بهشتیان می‌شود، افزود: مورد اتفاق کل مفسران است که بهشتیان در بهشت، خالد و جاودانه هستند؛ خداوند ازلی بالذات است و فیض او نیز دائمی است؛ بنابراین وقتی کسی وارد بهشت می‌شود در آنجا «تا» و «حتی» نداریم و جاودانه می‌ماند.
این مفسر قرآن با بیان اینکه قرآن کریم بر ابدی بودن نعمت بهشت، اصرار دارد، تصریح کرد: قرآن استدلال کرده که انسان اگر خلقت اول خود را بنگرد؛ بحث معاد نیز برای او روشن خواهد شد و در آن تردید نمی‌کند؛ در اینجا امکان معاد مورد بحث نیست بلکه معاد بالضروره واجب می‌شود.
آیت‌الله جوادی آملی اظهار کرد: اگر معاد نباشد مسلمان و کافر و متقی و مومن یکی می‌شوند و هر دو معدوم که این با عقل انسان سازگار نیست؛ بنابراین اگر کسی دنیا و نشئه اولی را متذکر شود نه تنها امکان معاد بلکه ضرورت آن را نیز لازم خواهد شمرد.
وی بیان کرد: خیلی از ما انسان‌ها در دنیا متناسی هستیم و خود را به فراموشی می‌زنیم؛ مگر می‌شود چنین عالمی وجود داشته باشد و سرانجام آن تباهی و نیستی باشد؟ بنابراین اگر انسان خود را به فراموشی نزند صحنه عالم «ذر» را با برهان حصولی و ... به یاد خواهد آورد؛ زیرا فطرت هیچ انسانی نمی‌میرد بلکه به تعبیر قرآن، تدسیس می‌شود.
این مفسر قرآن با بیان اینکه در درون هر انسانی نقطه امیدی است، بیان کرد: انسان در دنیا مبتلا به شرایطی است؛ برخی مبتلا به فقر و ثروت و برخی مبتلا به بیماری و صحت هستند؛ انسان سالم مبتلا و ممتحن به سلامتی و ثروتمند نیز ممتحن به مال است و باید زکات این نعمات را بدهد؛ به همین دلیل در روایت فرموده‌اند که عفت و حجاب، زکات زیبارویی است.
وی تاکید کرد: البته این دستورات برای همه است؛ ولی برخی درجات حجاب برای انسان‌های با جمال واجب است که ممکن است برای برخی دیگر واجب نباشد.
صاحب تفسیر تسنیم در پاسخ به سؤالی در مورد تجسم اعمال عنوان کرد: در دنیا مسخی صورت می‌گیرد و فردی به صورت حیوان در می‌آید؛ ولی اگر در قیامت کسی به صورت حیوانی در آید؛ تجسم اعمال اوست؛ بوزینه بودن عذاب نیست، ولی اگر انسانی بوزینه شد، وقتی می‌فهمد جایگاه او انسانی بوده و بوزینه شده دچار عذاب می شود.
این مفسر تاکید کرد: حکمت متعالیه انسان را نوع متوسط می‌داند و می‌گوید در عالم، عده‌ای به صورت انسان هستند و عده‌ای شیطان؛ کسانی که مکار و سیاست باز هستند و جامعه را دچار تشنج می کنند، شیطانی هستند.