منطق قرآن نگاه داشتن انسانها با بهانههای مختلف در جرگه موحدان است
استاد دانشگاه مفید با اشاره به اعتقاد مسیحیت به تثلیث گفت: اگرچه قرآن این عقیده را زیر سؤال برده است اما در جایی دیگر بر تعامل میان مسلمین و مسیحیت در کلمه «سواء» که همان توحید است تاکید فرموده است.
وارث:حجتالاسلام والمسلمین عبدالرحیم سلیمانی، عضو هیئت علمی دانشگاه مفید با اشاره به برخی نگاههای منفی به اعلامیه جهانی حقوق بشر گفت: معتقدین به این نظریه که شاید در راس آنان آیتالله العظمی جوادی آملی باشند میگویند کسانی که میخواهند نظامنامه حقوق بشر را بنویسد ابتدا باید نظام باورهای آنان نسبت به هستی سالم باشد.
وی افزود: تاکید ایشان بر نظام باورها نیز بر دو موضوع، یعنی جهانبینی و انسانشناسی استوار است؛ یعنی فرد ابتدا باید مبدا هستی را درست بشناسد و در مرحله بعد نیز درک درستی از انسان داشته باشد وگرنه نظام حقوق بشر عادلانهای نمیتواند بنویسد.
استاد دانشگاه مفید دیگر ویژگی نویسنده نظام حقوق بشر جهانی از دیدگاه آیتالله جوادی آملی را داشتن منبع درست برشمرد و بیان کرد: در اینجا این سؤال مطرح میشود که آیا عرف و آداب و رسوم، عقل و خرد بهتنهایی میتواند نظام حقوقی جهانی را ایجاد کند یا حتما باید متکی به وحی باشد، همچنین نویسنده این قانون از دید ایشان باید هدف درستی هم داشته باشد یعنی هدفش کمال و تعالی انسان باشد و هدفش ولنگاری و ترویج آن نباشد.
سلیمانی تصریح کرد: از دید معتقدان این نظریه، کسانی که اعلامیه جهانی حقوق بشر را نوشتهاند واجد هیچکدام از این ویژگیها نیستند؛ لذا این نوع نظام حقوق بشر سازنده جامعه انسانی نیست و باید این اعلامیه را کنار بگذاریم.
وی با اشاره به اشکالات این گروه بر اعلامیه حقوق بشر گفت: اولین ایراد آنان این است که نویسندگان این اعلامیه مبدا و انسان را درست نشناختهاند و چون درست نشناختهاند نمیتوانند قانون وضع کنند و وارد علوم انسانی شوند.
استاد دانشگاه مفید در نقد این دیدگاه بیان کرد: این سؤال در بحث هستیشناسی و جهانبینی مطرح است که آیا علمای شیعه خودشان در بحث خداشناسی دیدگاه یکسانی دارند؟ برخی که مسلک عرفانی دارند قائل به وحدت وجود هستند، اما در مقابل کسانی از علمای شیعه هستند که میگویند هر کسی که قائل به وحدت وجود باشد باید تکفیر شود، همان طور که در مورد امام(ره) با توجه به عارف بودن ایشان این موضوع وجود داشت و برخی میگفتند ظرفی که امام از آن آب خورده است را باید بشوئید.
سلیمانی با بیان اینکه این گروه، مسیحیت را فاقد وجاهت لازم برای اعلامیه حقوق بشر میدانند، زیرا ایشان قائل به تثلیث هستند و شناخت درستی از جهانبینی ندارند عنوان کرد: ما باید برای اعتقاد درست در مورد خدا، ملاک بدهیم، زیرا کسانی بودهاند که خدا را قبول داشتهاند و خالقیت او را پذیرفته، ولی معتقدند که خدا بعد از خلقت، آفرینش را رها کرده و در آن دخالتی ندارد؛ یعنی وحی و قانون به بشر نمیدهد و از طریق عقل با بشر سخن گفته است.
عضو هیئت علمی دانشگاه مفید اظهار کرد: معتقدان به این نظر همچنین معتقدند که شناخت انسان هم برای وضع قانون لازم است و تنها راه برای شناخت انسان نیز، سخن انسانآفرین است، اما باز این سؤال رخ میدهد که ما برای شناخت انسان سراغ کدام کتاب از میان مجموعه کتب الهی باید برویم تا به دیدگاه انسانآفرین پی ببریم.
سلیمانی عنوان کرد: آیتالله جوادی آملی فرموده است که غرب به جای اینکه سراغ تکلیف انسان در زندگی بروند صرفا سراغ حق او رفتهاند؛ زیرا در سنت میگفتند که انسان مکلف است، ولی در وضعیت مدرن بر حق تکیه میکنند؛ ایشان معتقد است که این حرفها به علت آن است که مبنایشان از مسیحیت محرف گرفته شده است که با اسلام قابل تطبیق و قیاس نیست، زیرا متن قرآن در دسترس مسلمین است، بنابراین صرف اطلاق دین بر اسلام و مسیحیت نمیتواند در همه موارد این دو را نزدیک کند البته مسیحیت غیرمحرف وضع متفاوتی دارد.
وی افزود: قرآن در ۱۴ آیه به صورت مستقیم و در آیات دیگر به صورت غیرمستقیم با واژه «تصدیق» سخن از تورات و انجیل به میان آورده است که ناظر به توراتی است که در صدر اسلام بوده و امروز هم وجود دارد و بررسیها نشان داده نسخههای این آثار در دو سه قرن قبل از اسلام که موجود است، تفاوتی با نسخههای امروزی ندارد؛ لذا تصدیق قرآن در این مورد باید تبیین شود که علامه طباطبایی معتقد است که کلیات و اجمال این کتب تایید شده و یا رشیدرضا گفته که تصدیق قرآن ناظر به اصول و کلیات این کتب است.
سلیمانی بیان کرد: درست است که قرآن، تثلیث را رد کرده، ولی همین قرآن فرموده که «قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْا إِلَى کَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَا نُشْرِکَ بِهِ شَیْئًا» (آل عمران/۶۴)؛ این کلمه مشترک، توحید است یعنی اصل اول آنان خدای یگانه است و به زعم خود معتقدند که باور به تثلیث هم به توحیدشان ضرر نمیرساند اگرچه البته قرآن، آن را کفر میداند.
استاد دانشگاه مفید تصریح کرد: منطق قرآن این است که به بهانههای مختلف افراد را در جرگه موحدان وارد کند نه اینکه بخواهد با بهانه، خارج کند.