کلاس آموزش مداحی در بیت استاد سازگار برگزار شد + گزارش تصویری

حرف ما این است کسی که می گوید می خواهد مداحی یاد بگیرد باید ریشه ای یاد بگیرد و ریشه ای کار کنیم و باید بتواند بخواند چه در مجلس جوان ها یا افراد مسن تر. در هر وادی هم باید بتواند بخواند مثلا ولادت امام عسکری علیه السلام یا شهادت امام باقر علیه السلام یا روضه وهب یا زهیر است ... باید بتواند بخواند و اما اینکه از کجا بخواند، کتابهای شعری موجود هست آنچه به درد کار مداحی می خورد و حتی حرفه ای ها استفاده می کنند کتاب استاد سازگار است حتما تهیه کنید. واقعا فکر می کنم برای مداح کافی باشد. اینکه مقتل چه بخوانید یا کتاب معتبر چه بخوانید معرفی می کنم. مداح باید با شعر مأنوس باشد و هم با تاریخ زندگانی اهل بیت علیهم السلام مأنوس باشد. اگر ندانیم مثلا امام حسین علیه السلام را در گودال قتلگاه سینه اش را مجروح کردند یا ندانیم حضرت زهرا سلام الله بین در و دیوار ماندند، اگر اینها را ندانیم نمی توانیم به کربلا گریز بزنیم پس دانستن اینها خیلی واجب است. پس شعر و مقتل برای مداح از نان شب واجب تر است.

کتاب ها را معرفی می کنیم که بخرند، دوستانی که نتوانستند بخرند، نرم افزارهایش در بازار زیاد است و که اشعار و کتب در آنها موجود است.

سوم اینکه چطور بخوانیم، غزل، قصیده یا روضه را چطور بخوانیم. بعضی ها روضه می خوانند اما نمی توانند گریه بگیرند، روضه خواندن چه فوت و فن هایی دارد؟ باید چکار کرد که وقتی روضه می خوانند گریه کنند؟ آیا فقط به خاطر سوز صداست؟ درباره غزل خوانی و روضه خوانی همه ی مطالب را در جلسات بعد می گوییم اما اینطور نیست که فقط صدایمان خوب باشد. واقعا کسانی بوده اند که صدای خوب نداشته اند اما به نحو احسن روضه می خوانند و پیشرفت کرده اند.

تمرین غزل خوانی، قصیده خوانی و روضه خوانی در هر هفته

این نکاتی که گفتیم را کار خواهیم کرد، در یک ماه 4 جلسه داریم، یک هفته غزل خوانی، یک هفته قصیده خوانی و یک هفته روضه خوانی کار می کنیم، و یک هفته را به خودتان واگذار می کنیم. اینطور نیست که هر هفته من به شما شعر بدهم، روش من اینگونه است یک غزلی را انتخاب می کنم و در بین شما پخش می کنیم یکبار برایتان می خوانم تا درک کنید و بار دوم به صورت بیت بیت برایتان می خوانم و بار سوم شما آن غزل را می خوانید و من ایراد خواندن و لحن را می گیرم. وقتی 4 یا 5 جلسه از غزل خوانی بگذرد شما غزل خوان خوبی می شوید و هر غزلی به شما بدهند می توانید بخوانید و متکی به من نباشید، فرمول خواندن دستتان می آید.

روضه خوانی و قصیده خوانی است همینطور می گذرد، هفته چهارم می گوییم یک منبر چند دقیقه ای مثلا از حضرت علی اکبر بخوانید. اگر می خواهید واقعا مداح بشوید باید بیایید و یک سال تمام اولویت های زندگی تان مداحی شود. شرط خواندن در کلاس این است که شعر هفته پیش را حفظ کرده باشید، یعنی اگر حفظ نکرده باشید نمی توانید در کلاس بخوانید.مثلا اگر غزل ده بیت است باید 5 بیت از آن را حفظ باشید. بعد که 40 هفته از کلاس گذشت، می بینید حداقل 40 شعر حفظ کرده اید و 40 مجلس آماده کرده اید طریقه خواندن غزل، قصیده و روضه خواندن را یاد گرفته اید. لحن های هرز و وصداهای هرز را می توانید حذف کنید.

مطمئن باشید بعد از ده ماه اگر از شما بخواهند در منبری بخوانید بلد هستید بخوانید و می دانید چه مطلبی آماده کنید. امکان دارد همه ی اینها را بدانید اما پخته نشده باشید و خواننده درجه یک نشوید دلیل ندارد حتما شخص در یک سال خواننده درجه یک شود. بستگی به هوش و استعدادتان، صدا و تلاش، تمرین و سابقه خواندنتان دارد. کسی که سابقه دارد و مجلس اداره می کند فرق دارد با کسی که تازه شروع کرده است.

لزوم تمرین مکرر برای پخته شدن صدا در تُن بالا

نکته بعدی این است که در هفته حداقل باید دو سه بار بخوانید. مثلا کسی که به بدنسازی رفته و فقط نشسته نگاه کرده در حالی که همه تمرین ها را بلد است بدنش رو نمی آید، شما هم اگر بدانید غزل، قصیده و روضه را اینچنین می خوانند اما نخوانید و تمرین نکنید مطمئن باشید ترمز کرده اید و همان جا مانده اید و فقط از لحاظ علمی پیشرفت کرده اید. بعضی ها می گویند: در مسجد محل خوانده ایم و به ذوقمان زده اند، اشکال ندارد در اول راه باید سیلی خورد و زده و ناامید نشد، باید به مجالس رفت و خواند، دعای کمیل یا هیات های محل یا حتی جایی که نمی شناسند باید رفت و گفت: می شود من کمی بخوانم؟

برای اینکه صدا در تن بالا پخته شود لازم است زیاد تمرین کنید و بخوانید اما اینکه کجا تمرین کنید با خودتان است و ما نمیتوانیم بگوییم حتما در خانه، خیابان یا کوه تمرین کنید.

تفاوت مداحی و خوانندگی

مداحی با خوانندگی فرق دارد، در خوانندگی شما باید دستگاه را یاد بگیرید و از اول تا آخر در آن دستگاه بخوانید. مثلا استاد شجریان اینجا درباره امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بخواند، خیلی خوب هم بخواند و واقعا لذت هم می برید اما اینکه آیا واقعا دل شما به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف وصل شد و یاد ایشان افتادید یا نه؟ مداح مضمون شعر را به مستمع انتقال می دهد اما خواننده صدایش و دستنگاهی که در آن می خواند را به مستمع می رساند، یک جا معنای شعر سوزناک است یا استفهامی است اما خواننده در دستگاهی می خواند که شاد است و نمی تواند سوز آن بیت را انتقال دهد. حال و هوای دستگاه خوانندگی با مداحی فرق می کند. دستگاه هایی که به درد مداحی می خورد آموزش خواهیم داد، انواع دشتی ها. آنچه واقعا به روز باشد و به درد بخورد.

به تناسب مجالس باید خواند فرق کند، بعضی جاها باید سنتی خواند و یک جا هم هست که هیئت جوان هاست باید طور دیگری بخوانید. هر جایی خواندنش متناسب با مکان آن است.