حجت الاسلام عباسیان: "تفقه در دین" یعنی بدانید بنده ی خدا هستید+گزارش تصویری

لزوم داشتن تفقه در دین

پیامبر صلی الله علیه و آله در کلامی بلند فرمودند: «یا علی تو و شیعیان تو رستگاران واقعی هستید». سوال پیش می آید پس چرا ما به امام صادق علیه السلام می گوییم رئیس مذهب تشیع؟ برخی فکر می کنند شیعه از زمان ایشان شکل گرفت اما مذهب شیعه از همان صدر اسلام شکل گرفته؛ شیعه یعنی اسلام ناب محمدی، اسلام بدون انحراف، اسلامی که ثقلین را هر دو را باهم می خواهد، شیعه هم قرآن را را ثقل اکبر می داند و هم اهل بیت علیهم السلام را ثقل کبیر می داند.

پیامبر صلی الله علیه و آله در روز حجةالوداع فرمود: من دو چیز در بین شما به امانت می گذارم، کتاب الله و عترتی؛ عترت یعنی سنت حضرت و ائمه طاهرین علیهم السلام که اوصیا، جانشینان و امامان الهی هستند و از سوی خدا منصوب شده اند. یک روز یک اعرابی بیابان گرد از پیامبر صلی الله علیه و آله پرسید: منظور از آیه "واعتصموا بحبل الله جمیعا" چیست؟ حضرت فرمود: «منظور تمسک به علی بن ابی طالب است». آن مرد آمد وامیرالمومنین علیه السلام را در آغوش گرفت، پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: اگر کسی می خواهد یک فرد بهشتی ببینید باید این مرد را ببیند.

امام صادق علیه السلام مبانی فکری، عقیدتی وبصیرتی شیعه را در مدت 34 سال امامتش تبیین کرد. 70 درصد از روایات فقهی ما قال الصادق است، حضرت شاگردانی از ملیت های مختلف داشت یعنی مدینه تبدیل به یک دانشگاه بین المللی علوم الهی و اسلامی و شیعی شد، از ترکمنستان، گرجستان، مرو، تفلیس، ایران، سیستان، عراق، مدائن، موصل، یمن و حجاز و ... برای حضرت شاگرد می آمد و چهارهزار نفر پای درس ایشان می نشستند با مشاغل های گوناگون.

این مطلب پیامی دارد یعنی فراگیری علوم الهی و اسلامی منحصر در قشر خاص نیست و همه باید دنبال معارف بروند. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: وای به حال مسلمانی که هفته ای یک جلسه برای تفقه در دین وقت نگذارد؛ مهندس است، کارگر است، روحانی است، استاد دانشگاه است یا هر کسی که هست فرقی ندارد باید ساعتی را در هفته پای یک منبر بنشیند نه اینکه پای منبر هم که نشست حرف بزند! سنت هیئات هفتگی برای این است که می خواهیم از دین بشنویم یا روضه بشنویم دلمان زنده شود؛ فرمود: حدیث ما اهل بیت دل ها را زنده می کند.

به گوینده نگاه نکنید بلکه به حرفی که می زنند نگاه کنید. احادیث اهل بیت علیهم السلام آمده تا ما نجات پیدا کنیم، آنچه ارزش دارد کلام اهل بیت علیهم السلام است وگرنه گوینده ارزشی ندارد.

امام صادق علیه السلام می فرماید: اگر من جوانی را بیابم که در دین تفقه نکند با شمشیرش تنبیه اش می کنم؛ تنبیه است واقعا که نمی زند مثل پدری که وقتی فرزندش اشتباهی کرده باشد برای متنبه کردن می گوید: کمربند من کجاست؟! اینها برای نشان دادن عظمت تفقه است. اگر جوانی به دنبال دین نرود و سوالات دینی اش را نپرسد، آن هم در آخرالزمانی که فرموده اند صبح طرف با ایمان است اما شب که به خانه برمی گردد کافر است.

معنای تفقه در دین

"فقه" یعنی فهم دین؛ یعنی تو بفهمی بنده هستی و او خداست. وجود نازنین حضرت زینب سلام الله علیها با وجود سختی هایی که کشیدند فرمودند: ما رایت الا جمیلا؛ مومن نباید دنیا را سخت بگیرد، سختی می کشد اما آزاد زندگی می کند. شخصی از من پرسید: چرا اهل بیت علیهم السلام نباید دست مرا بگیرند؟ پاسخ دادم: امیرالمومنین علیه السلام با آن عظمتش می فرماید: خدایا من بنده ی ضعیف و ذلیل تو هستم. اگر ما هم اینطور شدیم دستمان را می گیرند.

تفقه در دین یعنی ما بفهمیم بنده ی خدا هستیم و بفهمیم همه کاره ی عالم خداست. امیرالمومنین علیه السلام در مناجات شعبانیه می فرماید: إِلَهِی إِنْ حَرَمْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَرْزُقُنِی وَ إِنْ خَذَلْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَنْصُرُنِی؛ اگر تو مرا تحریم کنی چه کسی به من رزوی می دهد؟ اگر تو مرا رها کنی چه کسی به من کمک می کند؟

ندبه ی امام صادق(ع) برای امام زمان(عج)

سُدَیر صیرفی می گوید: همراه با اَبان و چند تن از اصحاب امام صادق علیه السلام محضر ایشان رسیدیم، دیدیم حضرت روی خاک نشسته است و روی پایش می زند و گریه می کند در فراق حضرت مهدی علیه السلام و فرمودند: اصحاب آخرالزمانی دچار فتنه های زیادی می شوند و خیلی ها منحرف می شوند و از مسیر بیرون می آیند.

در آخرالزمان هستیم و دجال ها آمدند جوان های ما، خودمان، زندگی و عقایدمان را ببرند هر روز شبهه ی جدیدی مطرح می شود و اگر افکار جوانان آماده نشوند قطعاً منحرف می شوند، باید به دامن چه کسی چنگ زد؟ چه باید کرد؟

امام زمان علیه السلام به برادر مرحوم کلینی فرمود: أمَّا الْحَوادِثُ الْواقِعَهُ فَارْجِعُوا فیها إلى رُواهِ حَدیثِنا (أحادیثِنا)، فَإنَّهُمْ حُجَّتی عَلَیْکُمْ وَ أنَا حُجَّهُ اللهِ عَلَیْکُمْ¹؛ مراجع حجت امام زمان علیه السلام هستند و امام هم حجت خداست. باید دست به دامان مراجع شویم، در امور سیاسی دست به دامن رهبر شویم.

فرار مردم از علما در آخرالزمان

پیغمبر صلی الله علیه وآله فرمود: در آخرالزمان مردم مثل میش هایی که از گرگ فرار می کنند از علما فرار می کنند که مبادا حرف حقی بزنند و بارشان سنگین شود؛ در چنین زمانه ای هستیم. شخصی خراسانی نزد امام صادق علیه السلام آمد وگفت: آقا چهار هزار شاگرد دارید چرا قیام نمی کنید؟ آقا تنور را روشن کرد و فرمود: داخل تنور شو. آن مرد امتناع کرد. بعد از آن هارون مکی وارد شد و حضرت به او دستور داد وارد تنور شو او هم وارد تنور شد. حضرت مشغول گفتگو با مرد خراسانی شد و آن مرد هم نگران هارون بود، پس از مدتی درب تنور را برداشتند و دیدند هارون در تنور نشسته است؛ حضرت فرمود: پنج تن یار این چنینی داشتم قیام می کردم.

سلمان به خاطر اینکه هوای نفسش را فدای هوای علی علیه السلام کرده بود صاحب مقام "منّا" شد. سلمان کسی بود که خواسته اش را فدای خواسته ی علی علیه السلام می کرد.

آیت الله حق شناس می فرمود: «در کوچه پشت سر شیر حرکت کن اما پشت سر یک خانم نامحرم حرکت نکن، شیراگر برگردد جانت را می گیرد اما اگر آن خانم برگردد و شیطان باشد دینت را می گیرد، دینت مهم تر از جانت است».

نسخه هایی برای حفظ دین در آخرالزمان

دینداری در آخرالزمان مثل نگه داشتن آتش در کف دست است. نسخه برای حفظ دینداری بدهم: اول مراجعه به قرآن، انس با قرآن. دوم توسل به اهل بیت علیهم السلام؛ همین روضه ها ما را نجات می دهد و همین گریه ها یک کار است که ما را از مشکلات نجات می دهد، هر چه بخواهید نزد اهل بیت علیهم السلام است. در اخرالزمان ارتباط تان را با قرآن و امام زمان علیه السلام قطع نکنید و دعای غریق و دعای اَللّهُمَّ عَرِّفْنى نَفْسَكَ فَاِنَّكَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى نَفْسَكَ بخوانید که امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس امام زمانش را نشناسد و از دنیا برود کافر از دنیا رفته است.

پی نوشت:

1- بحارالأنوار: ح ۲، ص ۹۰، ح ۱۳، و۵۳، ص ۱۸۱، س ۳، وج ۷۵، ص ۳۸۰، ح ۱.