زیارت پیاده، قدمتی به درازای تاریخ + عکس

اینکه تاریخها و زیارتنامه ها همه بهانه ای است برای توجه به اصل دین یعنی وجود امام، بحثی است که هنوز هم جای نوشتن دارد، اما در این بین زیارت با پای پیاده و سختی سفر در این حالت نیز نکته هایی دارد. شاید برخی که کمتر به تاریخ توجه داشته اند و با تبلیغات رسانه ای امروزه با اربعین و زیارت پیاده آشنا شده اند، این حرکت را رفتار و یک میتینگ سیاسی بدانند که حاکمان امروز درصدد تبلیغ آن هستند. اما کمی دقت در تاریخ نشان میدهد که هم پیاده رفتن و هم زیارت اربعین عمری طولانی تر از رسانه ها و حاکمان دارد و حکمتهای بسیار در آن نهفته است، که برخی گفتنی، برخی ناگفتنی بلکه چشیدنی است.

◀️تاریخ زیارت پیاده به ابتدای زندگی نسل آدم میرسد. زیارت با پای پیاده، بزرگداشتی است که از گذشته بوده و اختصاص به زمان خاصی ندارد، همان‌گونه که نقل شده، حضرت آدم بارها به زیارت خانه خدا رفت؛ در حالی که این مسیر را به وسیله قدم‌هایش پیمود. البته این شیوه، اختصاص به دین و فرهنگ خاصی ندارد، همان گونه که قیصر، پادشاه روم با خدا پیمان بسته بود که هرگاه در نبرد با امپراتوری ایران پیروز شود، به شکرانه این پیروزى بزرگ، از مقر حکومت خود (قسطنطنیه)، پیاده به زیارت بیت‌المقدس برود. او پس از پیروزى، به نذر خود عمل کرد و پاى پیاده رهسپار بیت‌المقدس شد. لذا پیاده زیارت رفتن سنتی بسیار قدیمی است.

◀️ در شیعیان نیز زیارت با پای پیاده، سنتی حسنه شمرده شده و سفارش بسیاری بر آن شده است. امام صادق (ع)، محبوب‌ترین وسیله تقرب بنده به خداوند را زیارت خانه او با پای پیاده دانسته و می‌فرمایند: یک حج با پای پیاده، برابر با هفتاد حج است. تشرف با پای پیاده به بارگاه ائمه اطهار (ع) نیز مورد تأکید بسیاری در روایات قرار گرفته است.

◀️ این سنت بر طبق روایات از همان ابتدا در بین شیعیان رواج داشت هرچند برخی زمانها به دلایلی کمرنگ میشد. علما و بزرگان نیز، به تأسی از ائمه اطهار (ع)، اهتمام بسیار زیادی به این سنت حسنه داشته‌اند و نقل شده که زیارت کربلا با پای پیاده، تا زمان مرحوم شیخ انصاری مرسوم بوده و حتی نقل شده است که ایشان طبق نذری که داشته، با پای پیاده به زیارت امام علی بن موسی‌الرضا (ع) رفته‌اند و مرحوم آخوند خراسانی نیز به همراه اصحابشان با پای پیاده به زیارت کربلا مشرف می‌شدند. میرزا حسین نوری اهتمام بسیاری به این امر مهم داشته و هر سال در روز عید قربان به همراه جمعی از زائرین امام حسین (ع) به پیاده‌روی از نجف تا کربلا اقدام می‌کردند و این سفر، سه روز به طول می‌انجامید.

◀️ نویسنده کتاب ادب الطف در گزارشی از مراسم اربعین در کربلا، اجتماع در این مراسم را به اجتماع مسلمانان در مکه تشبیه و به حضور هیئت‌های عزاداری در آن اشاره کرده که برخی به ترکی، عربی، فارسی و اردو مرثیه می‌خوانده‌اند. ادب الطف در سال ۱۳۸۸ق/۱۹۶۷م منتشر شده و نویسنده آن، جمعیت راهپیمایان اربعین را بیش از یک میلیون نفر تخمین زده‌است. البته در اواخر قرن ۱۴ قمری حزب بعث عراق، با برگزاری مراسم راهپیمایی اربعین مخالفت کرد و گاه با راهپیمایی‌کنندگان با خشونت رفتار می‌شد که موجب کم‌رونق شدن این مراسم گردید.

◀️ و امروزه شاهد احیای جهانی این سنت قدیمی در اربعین هستیم هرچند هر رسانه و گروهی بخواهند که برداشتهای خود را داشته باشند. لذا سنت زیارت پیاده قدمتی به درازای تاریخ دارد و از این به بعد باید بیشتر از حکمتهای این زیارت نوشت.

منبع: کانال علامه جعفری