حجت الاسلام پناهیان: توکل جایی است که ایمان انسان مورد امتحان قرار می گیرد
وارث: مراسم عزادری شب شهادت امام جواد علیه السلام با سخنرانی حجت الاسلام پناهیان و مداحی حاج محمود تاری، حاج مهدي حيدرزاده در مهدیه تهران برگزار شد.
در ادامه متن سخنان حجت الاسلام پناهیان را می خوانید:
امام جواد علیه السلام محل امتحان بزرگی از شیعیان شدند که در سن کم به امامت رسیدند در مجلسی در بغداد جمعی از مؤمنین جمع شده بودند برای امام رضا علیه السلام سوگواری می کردند یک نفر از میان آنها بلند شد و گفت خب بعد از این سوگواری ها ببینیم که مسئلۀ امامت چگونه می شود؟ آقا جواد الائمه علیه السلام که سنشان کم است و تا ایشان بزرگ بشوند ما مسائل علمی خود را از چه کسی بپرسیم؟ جمعی از اصحاب خاص امام رضا علیه السلام به شدت ناراحت شدند و به آن شخص پرخاش کردند، و در ضمن این مشاجره استدلال هایی را بیان می کردند که اگر فرزند امام رضا صد سالشان بود اما لیاقت امامت را نداشتند امام نبودند وو اگر یکساله باشند و لیاقت امامت را داشته باشند امام هستند.
امام جواد علیه السلام محل امتحان مؤمنین قرار گرفتند که البته مؤمنین غالباً رو سفید بیرون آمدند.
خانمی که در دوران کودکی امام جواد علیه السلام در خدمت ایشان بودند یکبار به حضرت گفتند شما سنی ندارید ولی مثل پیرمردها فکر می کنید و وقتی عمیقاً به فکر می روید مثل یک آدم مسن و کهن سال هستید. امام جواد علیه السلام فرمودند حضرت عیسی بن مریم علیه السلام وقتی بیمار می شدند در طفولیت خودشان به مادرشان می گفتند که چه داروهایی برای من مفید است، بروید و برای من تهیه بکنید و مادرشان می گفتند که من مادر تو هستم اما به فرمان تو گوش می دهم، حضرت عیسی علیه السلام می فرمودند: این حکمت نبوت است که به شما مادر عزیز نسخه را معرفی می کند.
البته ما در معارف دینی مان هست، غیر از نبوت و امامت که در کودکی داده می شود حکمت هم در کودکی به فرزندان عنایت می شود. لذا حکمت مسئله ای است که کودک و بزرگسال و میانسال نمی شناسد.
امام جواد علیه السلام فرمودند: هرکس این دعا را در تعقیبات نماز صبح بخواند، دعایی که بیشتر حاوی آیات قرآن است، بعد از آن هر حاجتی از خدا بخواهد برای او میسر خواهد بود. دعایی که به عنوان تعقیبات نماز صبح در مفاتیح هم آمده است، این دعا را سعی کنید حتما در تعقیبات نماز صبح بخوانید و رفع مشکلات خودتان را از خدا بخواهید. شما مؤمنین نباید مشکلات زیادی در زندگی داشته باشید. این دعا، دعای بسیار پرمغز و پر معنایی است، طبیعی هم هست، نه تنها کلام معصوم است بلکه آیات قرآن هم بسیار در این دعا استفاده شده است. اما اینکه در اول صبح انسان این اذکار را برای خود جاری کند تعلیم دهندۀ یک مفهوم بسیار عالی در دین و معنویت هست و آن مفهوم بسیار با عظمت توکل است. شاید عالی ترین مقامی که یک انسان مؤمن بتواند به آن برسد این است که به توکل برسد و هم چنین به عالی ترین سطح از توکل دسترسی پیدا بکند. اینکه کدام مقام معنوی، کدام حالت معنوی، کدام روحیه، کدام ویژگی عالی ترین برای مؤمن محسوب می شود صفات مختلفی را ذکر کرده اند. در برخی از روایات یا مباحث اهل معرفت هست که مقام رضا عالی ترین مقام است و در روایتی مقام توکل را هم بالاتراز مقام رضا ذکر می کنند. انقدر توکل اهمیت دارد که در این تعقیبات نماز صبح می گویید حسبی من هو حسبی ... حسبی الله لا اله الا هو علیه توکلتُ، خدا برای من کافی است، آدم اول صبح چند مرتبه بگوید خدا برای من کافی است و این را با توجه بگوید انشاالله در طول روز این ذکر یک اثر خوبی در میان برنامه هایش داشته باشد.
توکل به خدا از هر استشهاد و استخاره ای بالاتر است. انسان باید به قدرت خدا مطمئن باشد، خدایی که می تواند همۀ زندگی ما را متحول بکند. همۀ زندگی اطرافیان ما را متحول بکند. خداوند پشت کسی را که به او توکل می کند را خالی نمی گذارد و دست از هدایت او بر نمیدارد. توکل جایی است که ایمان انسان مورد امتحان قرار می گیرد.
امام جواد علیه السلام می فرمایند: کسی به جای اینکه به خدا توکل کند به کس دیگری توکل کند و بگوید کار من به دست فلان کس انجام می شود، خدا هم می گوید باشد برو سمت فلانی ببین چه می شود. آن شخص را شده است فلج هم بکند نمی گذارد کار شما راه بیاندازد. یا بین شما و او فاصله می اندازد و یا او را ناتوان می کند از اینکه بتواند به شما کمک بکند. توکل یک فضیلت بی سر و صدا است.
حیف است که در روز قیامت خداوند متعال بگوید من خیلی از توفیقات را به تو نداده ام برای اینکه به من توکل نکردی و به اسباب و علل نگاه کردی، این به ظاهر یک جرم کوچک قلبی است اما در واقع فاجعه ای در زندگی انسان موجب خواهدشد. اینجا ظرایف ایمان مشخص میشود، خداوند متعال در قرآن می فرماید: از مشرکان هم بپرسید خالق شما کیست؟ می گویند: خدا، اینکه کسی معتقد باشد خالقش خداست ایمان دقیق و قلبی نیست، ایمان را خواستید بسنجید در توکل بسنجید. یکی آثار بسیار زیبای توکل این است که دنیا و آخرت را با هم درست می کند.
کسی که به خدا توکل بکند خدا روزی او را خواهد رساند و گرفتاری هایش را برطرف می کند. دعای بسیار برجستۀ توکل همین تعقیباتی است که امام جواد علیه السلام برای نماز صبح به ما توصیه کرده اند. کسی که به خدا توکل کند خداوند غم او را بر طرف می کند و بهترین تصمیم ها را در ذهنش می آورد. دل به ابزار نبند و اتکا و امید به هیچ کس نداشته باش، هیچ کس حق ندارد در این دنیا اتکا و امید به کسی داشته باشد. این دل فقط جای خدا است، حیف است که کسی دیگر را در آن راه می دهید. موضوع توکل را جدی بگیرید.
بعضی ها آنقدر از خدا بریده هستند و به دنیا پیوسته هستند که نباید به آنها گفت مبادا یک لحظه توکلت را از خدا قطع بکنی و به کس دیگری توکل بکنی که سقوط خواهی کرد، آنها خودشان نهایت سقوط هستند و هیچ خطری تهدیدشان نمی کند.
توکل دنیای آدم را آباد می کند و آخرت آدم را هم آباد می کند. کسی که توکل به خدا دارد مال حرام نمی خورد، کسی که به روزی برای خدا توکل دارد در خرید و فروش دروغ نمی گوید. هرکسی حرامی مرتکب شد شما یقین بدارید که او به خدا توکل ندارد. توکل دایرۀ بسیار گسترده ای دارد. البته توکل معنایش این نیست که آدم وظایفش را انجام ندهد. توکل بیشتر یک عمل قلبی است، گاهی از اوقات یک عمل ظاهری هم نیاز دارد شما خلاف توکل بر خدا حرام انجام ندهید اما کارهای مباح را اگر انجام دادید دلتان خلاف توکل عمل نکند. تا وقتی که انسان متوکلانه زندگی می کند این انسان به عبد نزدیک می شود. خدا می خواهد ما عبد او بشویم.
ما به این دنیا آمده ایم تا ارتباطمان با خداوند متعال برقرار بشود، با خدا آشنا بشویم. همۀ گناهان را یکی از ریشه هایش را توکل نکردن به خدا بدانید. خداوند متعال زندگی هیچ کسی را طوری قرار نداده است که بتواند زندگی اش را بی توکل به خدا پیش ببرد. هیچ کس نمی تواند ابزار زندگی اش را طوری فراهم بکند که نیازی به توکل به خدا نداشته باشد. هرکسی فکر می کند تمام ابزارش جور است و نیازی به توکل به خدا ندارد باطنش کور است. خداوند لحظه ای اراده بکند تمام این ابزارها بر سرش خراب خواهد شد.
اگر توکل به خدا بکنیم همیشه آرامش خواهیم داشت و دلمان شاد خواهد بود.
در ابتدای این مراسم؛ ذاکر اهل بیت علیه السلام حاج محمود تاری به مداحی پرداختند.
شعر خوانده شده توسط حاج محمود تاری:
الا نور داور جوادالائمه
فروغ پیمبر جوادالائمه
نسیم دل انگیز گلزار جنت
گل باغ حیدر جوادالائمه
رضا را تویی جان و نور دو دیده
به زهرای اطهر جوادالائمه
تو را هرچه خوانم چه مهر و ماهت
تو نوری سراسر جوادالائمه
ندارد کسی مثل تو در دو عالم
چنین روی انور جوادالائمه
ز دستان تو می وزد بوی رحمت
تو ای عطر کوثر جوادالائمه
چو نام تو را می برم می شکوفد
لبانم معطر جوادالائمه
به زیر قدم های تو آسمان هم
بگسترده شهپر جوادالائمه
گل آفرینش تو و خانۀ تو
بهشت مصور جوادالائمه
نهم آیه از سورۀ آل عصمت
نسیم مکرر جوادالائمه
کرم جود و احسان همه خوب خوبن
از آنها تو بهتر جوادالائمه
توئی دُر دریای ایمان و مهرت
فراتر ز گوهر جوادالائمه
دلی دارم از مهر رویت لبالب
و جانی منور جوادالائمه
منه خسته محتاج لطف تو هستم
به سویم تو بنگر جوادالائمه
دل و جان دلدادگان حریمت
ز داغت مکدر جوادالائمه
بهشتی و هرکه تو را گشته دشمن
بسوزد در آذر جوادالائمه
تو را زهر کینه به گلزار هستی
چو گل کرده پرپر جوادالائمه
ز بیگانه بیند جفا هرکه اما
تو از دست همسر جوادالائمه
نوای غم و غربتت آید ای گل
ز خشکیده حنجر جوادالائمه
زمین و زمان هم ز داغ تو می داشت
دو دیده ز خون تر جوادالائمه
در ادامه این مراسم؛ ذاکر اهل بیت علیه السلام حاج مهدي حيدرزاده به مداحی پرداختند.
