پاسخ به شبهه‌ای بر مستند «معبر» و «پیاده‌روی اربعین»
و فرد دیگری نیز در بخشی از یک تحلیل طولانی اینطور نوشته: «پیاده‌روی اربعین بوی گند می‌دهد، چون پیاده‌روی اربعین «اسلام زیارتی» است و بوی اسلام آمریکایی می‌دهد، و باعث کنار رفتن «اسلام جهادی» می‌شود که همان اسلام ناب است... پیاده‌روی اربعین بدعتی است که تقویت گفتمان اسلام آمریکایی و به حاشیه راندن اسلام ناب و ضداستکباری اولین نتیجه آن است... عاشورا سالروز جهاد و شهادت است و اربعین، سالروز اولین زیارت!... برجسته‌تر شدن اربعین از عاشورا یعنی چربیدن «اسلام زیارتی» بر «اسلام جهادی» چرا پیاده روی عزاداران را در عاشورا با این عرض و طول نداریم ولی در اربعین داریم؟ عاشورا که هم حس و حال و فضا آماده تر است و هم تعطیلات بیشتری داریم؟ مضافاً بر اینکه اگر زیارت اربعین اهمیت و جایگاه ویژه ای داشت، چطور رهبر انقلاب هیچ اشاره ای به آن نکرده اند؟!»
به جهت انتشار برخی از این سخنان در فضای مجازی و غیر مجازی، در پاسخ نکاتی تقدیم می‌شود:
- هدف دفاع مقدس، حفظ اسلام ناب و نجات بشر از ظلم و مقدمه‌سازی برای ظهور بود، هدف از زیارت امام حسین(ع) و کربلا رفتن نیز همین است. پس تناسب «دفاع مقدس» و «پیاده‌روی اربعین» در مستند معبر، صرفاً در ظواهر و کلمات نیست، بلکه در عمیق‌ترین اهداف استراتژیک هم در کمال تناسبند. باز شدن راه کربلا، باز کردن راه نجات بشریت است. شهدا با روضه‌ها و زیارت عاشورها عاشق حسین(ع) و شهادت و آمادۀ جهاد شدند و آنگاه که تکلیف جهاد آمد، همین‌ها بودند که جهادی شدند و به فرمودۀ امام حتی جبهه‌ها را هم حسین(ع) و زیارت عاشوراهایش گرم می‌کرد. امروز هم باز همین زیارت‌هاست که حسینی‌های آینده و آمادۀ شهادت را ساخته و خواهد ساخت.
نباید ساده‌انگاری کنیم و زیارت و عزاداری امام حسین(ع) را صرفاً یک مسئلۀ فردی، عبادی و عرفانی بدانیم، بلکه زیارت یک مسئلۀ سیاسی و انقلابی و جهادی است که بشر را می‌تواند بیدار کند و نجات دهد. کلمات امام خمینی در اینباره در صحیفۀ امام به قدر یک کتاب است:
- «انگیزه این گریه و این اجتماع در مجالس روضه را خیال نکنید که فقط این است که ما گریه کنیم برای سیدالشهدا....این مجلسها مردم را همچو مجتمع میکنند... این جنبۀ سیاسی این مجالس بالاتر از همۀ جنبه‌‌های دیگری که هست. بیخود نمیگویند ائمۀ ما به اینکه هر کس که بگرید، بگریاند یا صورت گریه، گریه کردن به خودش بگیرد اجرش فلان فلان است. مسئله، مسئلۀ گریه نیست. مسئله، مسئلۀ تباکی نیست. مسئله، مسئلۀ سیاسی است که ائمۀ ما با همان دید الهی که داشتند، می‌خواستند که این ملت‌ها را با هم بسیج کنند و یکپارچه کنند از راه‌‌های مختلف. اینها را یکپارچه کنند تا آسیبپذیر نباشند.»(صحیفه امام، ج13، ص323) «همین گریه‌هاست که کارها را پیش برده، همین اجتماعات است که مردم را بیدار میکند.»(همان، ص328)
- «این هماهنگی که در تمام ملت ما در قصۀ کربلا هست، این بزرگترین امر سیاسی است در دنیا. و بزرگترین امر روانی است در دنیا. تمام قلوب با هم متحد میشوند. اگر خوب راهش ببریم، ما برای این هماهنگی پیروز هستیم. و قدر این را باید بدانیم. و جوان‌های ما توجه به این مسائل داشته باشند.»(صحیفه امام،ج11،ص99-پخش شده در مستند معبر)
- «و هیچ قدرتی نمیتواند این ملتی که از همه جوانب به او هجوم شده است و از همۀ قدرت‌های بزرگ برای او توطئه چیده‌اند، این توطئه‌ها را خنثی کند، الاّ همین مجالس عزا ... اینطور ساخته جوانانی را که میروند در جبهه‌ها و شهادت را میخواهند و افتخار به شهادت میکنند.»(صحیفه امام، ج16، ص346)
آیا دفاع مقدس با زیارت سیدالشهداء قابل مقایسه نیست، و فقط با هم تناسب ظاهری دارند؟! آیا زیارت سیدالشهداء، اسلام آمریکایی و تضعیف اسلام ناب است؟!
- وقتی رسول خدا(ص) می‌فرماید: فَوْقَ کُلِّ ذِی بِرٍّ بَرٌّ، حَتَّى یُقْتَلَ الرَّجُلُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ، اولا نه هر مجاهدی شهید می‌شود، و نه شهادت اختصاص به جهاد رزمی دارد. کما اینکه زائر امام حسین(ع) هم اگر کشته شود، اجر شهید و قتل فی سبیل الله را دارد. (کامل الزیارت،ص124) بلکه ائمه از این بالاتر را فرموده‌اند: امام صادق می‌فرماید: زائر امام حسین(ع) وقتی از زیارت برمی‌گردد، به درجاتی می‌رسد که کسی که در راه خدا به خونش آغشته شده است، نمی‌رسد. و در روایت دیگری می‌فرمایند: «زائر حسین(ع) با هر قدمی که برمی‌دارد و می‌گذارد، اجر کسی که در راه خدا به خونش آغشته شده است را می‌برد.» (أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع: ... فَیَنْصَرِفُ وَ مَا عَلَیْهِ ذَنْبٌ وَ قَدْ رُفِعَ لَهُ مِنَ الدَّرَجَاتِ مَا لَا یَنَالُهُ الْمُتَشَحِّطُ بِدَمِهِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ؛ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لِلْمُفَضَّلِ: .. فَلَکَ بِکُلِّ قَدَمٍ رَفَعْتَهَا أَوْ وَضَعْتَهَا کَثَوَابِ الْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ؛ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ زِیَارَةَ الْحُسَیْنِ ع أَفْضَلُ مَا یَکُونُ مِنَ الْأَعْمَالِ؛ کامل الزیارات/298 و 206 و 146)
برافراشتن پرچم حسین(ع) که پرچم مبارزه با ظالم است، بیش از هر جهادی در حفظ اسلام ناب و نجات بشر موثر است. البته در این هم تردیدی نیست که اگر برخی جریانات بخواهند به زیارت اکتفا کنند و از مقاومت مقابل استکبار استکناف کنند، بی‌تردید شرمندۀ حسین(ع) هستند. کسی که وظیفه جهاد به دوش دارد، اگر تکلیفش را ترک کند و به زیارت برود، معصیت بزرگ انجام داده و ثواب زیارت هم نبرده است. اما ما نباید دچار توهم شویم و هر دعوت به زیارتی را دعوت به زیارت منهای جهاد و شهادت بدانیم. زیرا بی‌تردید مهمترین آثار زیارت و پیاده‌روی اربعین-همانطور که امروز دیده می‌شود-توسعه فرهنگ جهاد و شهادت و تقویت جریان مقاومت است. و همانطور که ائمه فرموده‌اند، زیارت امام حسین(ع) برای کسانی که تکلیف جهاد ندارند، اجری همانند شهید و مجاهد دارد و بلکه بالاتر!
کسانی که زیارت و مجلس سیدالشهداء را کم می‌شمارند و از اجر و ثواب‌های نقل شده در روایات تعجب میکنند، ابعاد زیارت و علت این اجرها را متوجه نشده‌اند. امام خمینی(ره) در پاسخ به اینگونه تعجب‌ها می‌فرمایند: «و شاید خودیها نمیتوانند تحمل کنند که یک قطره اشک مقابل چقدر ثواب است. یک مجلس عزا چقدر ثواب دارد...مهم، آن جنبه سیاسی است که ائمۀ ما در صدر اسلام نقشه اش را کشیده‌اند که تا آخر باشد و آن، این اجتماع تحت یک بیرق، اجتماع تحت یک ایده و هیچ چیز نمیتواند این کار را به مقداری که عزای حضرت سیدالشهدا در او تأثیر دارد، تأثیر بکند» (صحیفه امام،ج16، ص345-346)
- در مستند معبر، پیوند قوی محبت امام حسین(ع)، پیاده‌روی اربعین و جهاد مقدس به تصویر کشیده شده است. کما اینکه در اوج مستند معبر، امام خمینی(ره) می‌فرماید: «الآن هم مىبینید که در جبهه‌ها وقتى که نشان مىدهند آنها را، همه با عشق امام حسین است که دارند جبهه‌ها را گرم نگه مىدارند.» زیارت و محبت امام حسین(ع) عقبه و ستون جهاد و مبارزه با طاغوت است، نه در عرض آن یا عامل تضعیف آن! بیدلیل نیست که کمتر مفهومی به اندازۀ بزرگداشت امام حسین(ع) در روایات مورد تاکید قرار گرفته است. همچنین طواغیت از صدر اسلام تاکنون با هیچ عنصر دینی به اندازۀ زیارت سیدالشهداء(س) مقابله شدید نکرده‌اند. در بزرگداشت اسلام ناب و اسلام جهاد در مستند معبر، همین بس که نشان داده شده که چگونه بر اساس آیۀ شریفۀ «وَ الَّذینَ قُتِلُوا فی سَبیلِ اللَّهِ فَلَنْ یُضِلَّ أَعْمالَهُمْ» خون شهیدانی که با عشق حسین(ع) در راه حسین(ع) جهاد کردند و با آرزوی جهانی شدن محبت و راه حسین(ع) به شهادت رسیدند، خداوند به خونشان برکت داد و آرزویشان را مستجاب کرد و امروزه کوهستانی از محبین حسین(ع) سر بلند کرده است و راه حسین(ع) جهانگیر شده؛ و طبیعی است که هیچ کوهستانی بدون دامنه بالا نمی‌رود و اوج نمی‌گیرد. جهانگیر شدن محبت حسینی، هم نتیجۀ خون شهداست و هم ادامۀ راه آنها و هم مقدمه‌ساز ظهور.
- کسانی که که توفیق حضور در حداقل سه روز پیاده‌روی اربعین را نداشته‌اند، طبیعتاً میزان تجلی و تقویت اسلام ناب، اسلام مبارزه با ظلم و استکبار، و اسلام جهاد در آنجا را درک نکرده‌اند؛ خصوصاً اگر این پیاده‌روی را صرفاً از دریچۀ شبکه‌های لندنی دیده باشند. در مستند معبر پس از پخش قسمتی از سخنان سیدحسن نصرالله-مجاهد بزرگ- در تقدیر از تجلی اسلام مقاومت در پیاده‌روی اربعین، نشان داده شده که با وجود خطرات و بمب‌گزاری‌ها، چگونه محبین اباعبدالله الحسین(ع) از سراسر جهان با روحیۀ شهادت‌طلبی در این مکان جمع میشوند و روحیۀ مقاومت را در مصاحبه‌های متعدد که درصد اندکی از آنها در «معبر» دیده شد، به نمایش می‌گذارند. این روحیۀ شهادت‌طلبی در پیاده‌روی اربعین که برخواسته از محبت حسینی است، همان وصفی است که حضرت امام هروقت می‌خواست از دفاع مقدس تقدیر کند، با این وصف تفدیر می‌فرمودند؛ و در پیاده‌روی اربعین همین وصف دیده و تقویت می‌شود، وگرنه جنگجو و جهادگر در عالم بسیار است.
- میوۀ جهاد مقدس را غیر از سفرۀ محبت حسین(ع) از کجا می‌توان و باید چید؟ مگر نه اینکه جهادی که برخواسته از حسین(ع) نباشد، جهاد خوارج و داعش خواهد شد؟ راستی آنهایی که حسین را کشتند، با جهاد مشکل داشتند یا با حسین(ع)؟ جهادی نبودند یا حسینی نبودند؟ زیارت امام حسین(ع) قابل مقایسه با جهاد نیست؟! زیارت امام حسین(ع) است که جهادگر می‌سازد. و البته همانطور که خوارج و داعش قرآن و جهاد را منحرف میکنند، استکبار هم برای تحریف مکتب حسین(ع) زبونانه تقلا میکنند و تقلایشان با حضور هرچه بیشتر عاشقان شهادت‌طلب حسین(ع) بیش از پیش بی‌اثر شده و می‌شود.
- آیا بهترین راه ترویج جهاد، غیر از تعظیم بهترین اسوه و الگوی جهاد است؟ آیا راهی موثرتر از تعظیم حسین(ع) برای تقویت اسلام جهادی و اسلام مبارزه با ظلم وجود دارد؟ و آیا امروز، برای بزرگداشت و تعظیم امام حسین(ع) واقعیتی تأثیرگذارتر از راهپیمایی عظیم اربعین وجود دارد؟
- جهاد و اسلام ناب از دل همین جوش و خروش حسینی برمی‌خیزد. در اوائل انقلاب نیز عده‌ای با شعار مبارزه و انقلابی‌گری -و شاید برخی هم با حسن نیت -می‌خواستند دستجات عزاداری را به راهپیمایی‌های انقلابی تبدیل کنند که حضرت امام در سخنرانی مشهور خود فرمودند: «این دستجاتى که در ایام عاشورا راه مىافتند خیال نکنند که ما این را تبدیل کنیم به راهپیمایى. راهپیمایى است خودش. اما راهپیمایى با یک محتواى سیاسى. همانطورى که سابق بود بلکه بالاتر. همان سینه زنى، همان نوحه خوانى، همانها رمز پیروزى ماست. در سرتاسر کشور مجلس روضه باشد. همه روضه بخوانند. و همه گریه بکنند. از این هماهنگتر چى؟ شما در کجا سراغ دارید که ملتى اینطور هماهنگ بشود؟ کى اینها را هماهنگ کرده؟ اینها را سیدالشهدا هماهنگ کرده است...این هماهنگى را از دست ندهید. این جوانها را اغفال مىکنند. این جوانهاى صاف دل ما، عزیز ما، توجه به شیطنت اینهایى که تزریق مىکنند، ندارند.»(صحیفه امام/ج11/ص99)
- به همان اندازه که تحلیل آقای حجاریان در مقایسۀ عاشورا و اربعین سطحی بود، مقایسۀ صورت گرفتۀ فوق در مورد عاشورا با اربعین نیز سطحی است. در عاشورا بیش از 200 میلیون نفر شیعه و بیش از دهها میلیون از اهل سنت محب اهل بیت برای امام حسین(ع) مراسم برگزار میکنند و عزاداری میکنند. و در اربعین حدود 20 میلیون نفر. اربعین و عاشورا در یک امتدادند؛ عاشورا گسترده‌تر و اربعین بلندتر. همانطور که نماز جماعت مساجد جهان و حج در یک امتدادند. عاشورا تعظیم امام حسین(ع) در نقطۀ نقطۀ جهان است و اربعین میعادگاه این نقطه‌ها. و اما کسی که دنبال تحریف و سوءاستفاده باشد، برایش قرآن و جهاد و زیارت در روز عاشورا یا اربعین فرقی نمی کند. عاشورا و اربعین هر دو سالروز مبارزه با ظلم و استکبار و مجاهدت برای حفظ اسلام ناب و نجات بشریت هستند. عاشورا سالروز جهاد است و اربعین سالروز تعظیم اسوۀ جهاد و زنده کردن تفکر جهاد است. زیارت اربعین احیاگر تفکر عاشورایی در مقیاس جهانی است.
- اجتماع زیارتی اربعین با جهاد و اسلام ناب در اوج تناسب است. اربعین که محل اجتماع محبین اباعبدالله الحسین(ع) است، با نمایش قدرت اسلام ناب به ظالمان و قوت قلبی که در دل هر مومن و مجاهدی ایجاد میکند، بیشترین تاثیرش در تقویت اسلام ناب و اسلام مبارزه با ظالم است. اربعین فقط سالروز یک زیارت ساده و توخالی نیست، بلکه سالروز پی‌ریزی یک میعادگاه برای ادامۀ خط سرخ عاشورا و نقشۀ ائمه برای نجات بشریت است.
امام خامنه‌ای تکلیف اربعین و نسبتش با اسلام ناب را اینچنین تبیین فرموده‌اند:
- «آمدن بر سر مزار سیدالشهداء(ع) در حقیقت امتداد حرکت عاشورا بود... به شیعیان یاد دادند اینجا محل اجتماع شماست؛ اینجا میعاد بزرگی است که با جمع شدن در این میعاد، هدف جامعۀ شیعی و هدف بزرگ اسلامی جامعۀ مسلمین را باید به یاد هم بیاورید. تشکیل نظام اسلامی و تلاش در راه آن حتی در حد شهادت، آن هم با آن وضع! این چیزی است که باید از یاد مسلمانان نمی‌رفت و خاطرۀ آن برای همیشه زنده می‌ماند. آمدن خاندان پیغمبر، امام سجاد(ع) و زینب کبری(س) به کربلا در اربعین به این مقصود بود.»(خطبه‌های نمازجمعه تهران، 1366/07/24)
- «اهمیت اربعین در کجاست؟...خصوصیت اربعین به این است که در اربعین حسینی، یاد شهادت حسین(ع) زنده شد و این بسیار مهم است... اربعین آن روزی است که برافراشته شدن پرچم پیام شهادت کربلا در آن آغاز شد.»(22/8/63) شروع جاذبه ى مغناطیس حسینى، در روز اربعین است.(1385/01/01 و مستند یا اهل العالم)
- «رفتن جابربن‌عبدالله و عطیه به زیارت امام حسین(ع) در روز اربعین، سرآغاز حرکت پربرکتی بود که در طول قرن‌ها تا امروز، پیوسته و پی‌در‌پی این حرکت پرشکوه‌تر، پرجاذبه‌تر و پرشورتر شده است و نام و یاد عاشورا را روزبه‌روز در دنیا زنده‌تر کرده است.»(1385/01/01)
- اربعین در حادثه ى کربلا یک شروع بود؛ یک آغاز بود... در کوفه، در شام، در بین راه، خیلىها از زبان زینب کبرى (سلاماللهعلیها) یا امام سجّاد (علیه الصّلاة و السّلام) یا از دیدن وضع اسرا، خیلى چیزها را فهمیدند، ولى کى جرئت مىکرد، کى توانائى این را داشت که در مقابل آن دستگاه ظلم و استکبار و استبداد و اختناق، آنچه را که فهمیده است، بروز دهد؟ مثل یک عقدهاى در گلوى مؤمنین باقى بود. این عقده روز اربعین اولین نِشتر را خورد؛ اولین جوشش در روز اربعین در کربلا اتفاق افتاد...در اربعین افشاگرى هم هست، عمل هم هست، تحقق هدفهاى آن افشاگرى هم در اربعین وجود دارد.(1387/11/28)
* تمام بیانات فوق در کتاب آفتاب در مصاف(درسهای عاشورا)-منتشر شده توسط دفتر تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی خامنه ای وجود دارد.
منبع: بیان معنوی
/ف.م214