چه صفتی را قرآن فقط در وصف پیامبر(ص) بیان کرده است؟

وی اظهار کرد: هر چند که مخاطبان مستقیم آیات بسیاری از قرآن که مرتبط با پیامبر اکرم(ص) هستند، خود ایشان است؛ اما یک دیدگاه عمومی وجود دارد مبنی بر اینکه دستوراتی که در این آیات وجود دارد، اختصاص به پیامبر(ص) ندارد و به این دلیل که حضرت محمد(ص) اسوه و الگوی امت هستند و قرآن کریم نیز ایشان را به عنوان اسوه و سرمد جامعه اسلامی معرفی کرده است، در این آیات مخاطب مستقیم پیامبر(ص) معرفی شده است.

این کارشناس قرآنی ادامه داد: آیاتی از قرآن کریم که مخاطب آنها پیامبر اکرم(ص) است از نظر مفهوم و احکام شامل غیر پیامبر می‌شود، به این معنی که تمامی امت اسلامی موظف هستند به این آیات عمل کنند.

پیامبر(ص) در آیات قرآن به عنوان «خلق عظیم» معرفی شده‌اند

حجت‌الاسلام یوسفی‌مقدم اظهار کرد: برخی از آیات قرآن کریم نیز که در مقام بیان اختصاصات پیامبر(ص) است، برای عموم مردم نیست و در برخی از آیات قرآن، ایشان به عنوان «خلق عظیم» معرفی شده‌اند.

وی با اشاره به آیه «وَإِنَّکَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِیمٍ» اظهار کرد: قرآن کریم در این آیه می‌فرماید که پیامبر اکرم(ص) از نظر خلق و خو و ویژگی‌های اخلاقی در اوج و قله‌ قرار دارند و هیچ فردی نمی‌تواند به این جایگاه و مقام دست پیدا کرده و مانند ایشان باشد.

رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن ادامه داد: صفت «خلق عظیم» که در قرآن برای پیامبر(ص) آمده، برای هیچ یک از پیامبران در قرآن نیامده است و علیرغم اینکه می‌توانیم بسیاری از آیات قرآن، احکام و دستوراتی که خطاب به پیامبر اکرم(ص) است را برای عموم بدانیم، این ویژگی اختصاص به شخص پیامبر(ص) دارد.

ویژگی «خلق عظیم» پیامبر(ص) یک ویژگی الهی است

وی در بیان مفهوم «خلق عظیم» گفت: یکی از روایاتی که در این زمینه داریم این گونه تفسیر می‌کند که پیامبر اکرم(ص) فرمودند که «ادبی که آموخته‌ام از جانب خداوند بوده است» و این ویژگی «خلق عظیم پیامبر(ص)» یک ویژگی الهی است.

حجت‌الاسلام یوسفی‌مقدم ادامه داد: همچنین در برخی از آیات قرآن کریم آمده است که خداوند، پیامبر اکرم(ص) را به عنوان «رسول رحمت» معرفی کرده است و این «رحمت» از اختصاصات پیامبر اکرم(ص) است تا جایی که هیچ یک از پیامبران دیگر در این ویژگی شریک ایشان نیستند؛ چه برسد به امت پیامبر(ص) و این از ویژگی‌های پیامبر اسلام(ص) است.

وی با بیان اینکه پیامبر رحمت(ص) برای تمام عالم است، اظهار کرد: با تفسیری ساده می‌توان رحمت بودن پیامبر(ص) را برای امت‌های گذشته هم دانست و این ویژگی نه تنها امت زمان پیامبر(ص)، بلکه برای امت‌های بعد از پیامبر(ص) نیز خواهد بود و همچنین امت‌هایی که در زمان پیامبران دیگر بوده‌اند نیز از رحمت پیامبر گرامی اسلام(ص) برخوردار می‌شوند و این ویژگی، ویژگی مختص به پیامبر اکرم(ص) است و همچنین آیات دیگری در قرآن وجود دارد که نشانگر اختصاص داشتن به شخص پیامبر(ص) هستند.

پیامبر(ص) در قرآن به عنوان سرمشق و الگو معرفی می‌شوند

این کارشناس قرآنی یادآور شد: پس نتیجه می‌گیریم که هر چند که در برخی از آیات قرآن کریم پیامبر(ص) مخاطب قرار داده شده، اما احکام دستورات و عقاید در آن آیه ممکن است اختصاص به شخص پیامبر(ص) نداشته باشد و پیامبر(ص) در این آیات به عنوان سرمشق تلقی شود تا همگان به این دستورات الهی عمل کنند.

حجت‌الاسلام یوسفی‌مقدم با تأکید بر لزوم تأمل در شخصیت پیامبر اکرم(ص) افزود: در قرآن کریم و احادیث و روایاتی که درباره حضرت محمد(ص) وارد شده است، بیشترین تأکید بر ویژگی‌های مثبت رفتاری ایشان بوده است که بُعد انسانی و بُعد رحمانی از جمله این ویژگی‌ها است و ما باید همچنان که بُعد رحمانیت پیامبر اکرم(ص) تقویت شده و سیره و رفتار ایشان جلوه بیشتری داشته است، به این ویژگی توجه بیشتری داشته باشیم.

رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن یادآور شد: بسیاری از افرادی که به اسلام روی آوردند، به دلیل خلق و خوی پیامبر اکرم(ص) و ویژگی‌های رفتاری ایشان بوده است و ما به عنوان امت مسلمان باید از این ویژگی‌ها الگوبرداری کنیم و نباید از کنار این ویژگی‌های مثبت به راحتی عبور کنیم.

/د115