نام «زینب» را مادرش بر او نهاد به یاد دختر بزرگ پیامبر(ص)

وی تصریح کرد: پیامبر گرامی اسلام از حضرت خدیجه سلام الله علیها شش فرزند داشت، شامل 2 پسر که زنده نماندند و 4 دختر که بزرگترین آنها زینب و کوچکترین آنها فاطمه سلام الله علیها بود. زینب دختر پیامبر صل الله علیه و آله، همسر «ابوالعاص بن ربیع عبشمی» از خانواده های عبد شمس از قبایل 25 گانه قریش مکه و منتسب به عبد شمس بود.

درباره او از زبان پیامبر گرامی اسلام تعاریفی وارد شده است. از جمله اینکه فرموده اند: ابوالعاص در حالی که هنوز مسلمان نشده بود خاله اش (حضرت خدیجه) در زمانی که مسلمانان در شعب ابیطالب در محاصره بودند، ارزاق اصلی مورد نیاز آنها را، شب ها بار شتر می کرد و توسط این فرد (دو نفر بودند که یکی از ایشان این فرد است) برای مسلمانان محاصره شده در شعب می فرستاد و ارزاق بنی هاشم در این سه سال حصر به این شکل تامین می شد.

حجت الاسلام یوسفی غروی خاطرنشان کرد: «ابوالعاص بن ربیع» بعدها داماد خاله اش حضرت خدیجه سلام الله علیها شد و با دخنر بزرگ پیامبر (زینب) ازدواج کرد.  در تعابیر رسول خدا صل الله علیه و آله در همین رابطه نسبت به او آمده است که فرمودند: «داماد ما شد و حق دامادی را ادا کرد.»

وی افزود: «ابوالعاص بن ربیع» تا سال فتح خیبر، همچنان با زینب دختر پیامبر زندگی می کرد که زینب در این سال فوت کرد. تنها فرزند پسر آنها «علی» نام داشت که به نشانه محبت نسبت امیرالمومنین علیه السلام تنها فرزند پسرشان را «علی» نام نهاده بودند. دختر آنها نیز امامه نام داشت. همان بانویی که حضرت زهرا سلام الله به امیرالمومنین علیه السلام وصیت کرد که پس از او، «امامه» دختر خواهرش را به همسری بپذیرد و فرمود: او جایگزین خوبی بعد از من برای فرزندانم است از نظر لطف و عطوفت و مهربانی.

این کارشناس تاریخ اسلام یادآور شد: بنابراین حضرت زهرا سلام الله علیها برای زنده نگاه داشتن یاد و نام خواهرش، نام او را بر دخترش نهاد. چرا در آن روزگار در بسیاری از خانواده های محترم و محتشم قریش به خصوص بنی هاشم حق نامگذاری فرزند در درجه اول با مادران بود و پدران نیز حق امضا یا نقض نام را داشتند. یعنی یا همان نام را می پذیرفتند و یا نام فرزند را تغییر می دادند.

حجت الاسلام یوسفی غروی تصریح کرد: نامگذاری فرزندان توسط مادران، در بسیاری از موارد تاریخی ذکر شده است. همچنان که در قرآن کریم آمده است که مادر حضرت مریم درباره او فرمود: «وَ إِنِّي سَمَّيْتُهَا مَرْيَمَ ...»(من نام او را مریم نهادم) و در شعری از امیرالمومنین علی علیه السلام در جنگ خیبر آمده است که فرمود: « اَنَا الَّذی سَمَّتْنی اُمّی حَیدَرَة ؛» مادرم مرا حیدر نام نهاد؛ که البته پدرش حضرت ابوطالب نام ایشان را بعد از 40 روز به «علی» تغییر داد.

وی در ادامه بیان نمونه هایی از این جریان گفت: در ماجرای کربلا نیز نمونه هایی از این مسئله دیده می شود. چنانکه که امام حسین علیه السلام به حر فرمود: مادرت به خطا تو را حر (آزاده) ننامیده است. این نشانه ها و شواهدی است که نشان می دهد در آن روزگار مادران نام فرزندان را انتخاب می کردند که در رابطه با حضرت زینب سلام الله علیها نیز مادر بزرگوارش زهرای اطهر نام خواهرش زینب یعنی دختر بزرگ پیامبر را بر او نهاد.

این استاد و صاحب نظر در تاریخ اسلام درباره شواهد تاریخی مربوط به دوران کودکی حضرت زینب سلام الله علیها تصریح کرد: از دوران کودکی آن حضرت تفصیلی در دست نمانده است. اما نکته ای که یادآوری آن را لازم می دانم این است که امروز متاسفانه در مجالس و محافل ما مرسوم شده که غالبا نام حضرت زینب سلام الله علیها را ابتدا و سپس نام حضرت ام کلثوم را بر آن عطف می کنند؛ در صورتی که با مراجعه به کتاب تراجم صحابیات (کتاب هایی درباره بیوگرافی و شرح حال صحابه پیامبر از جمله زنان صحابی) می بینیم که ام کلثوم دختر حضرت امیرالمومنین علیه السلام یکی دو سال از حضرت زینب سلام الله علیها بزرگ تر است، حضرت زینب قریب به سال هفتم هجری یعنی 2-3 سال زودتر از وفات پیامبر و مادرش به دنیا آمد و در وقت شهادت مادرش قریب به سه سال داشت در حالی که ام کلثوم در آن زمان 5 ساله بوده است.

/1102101305