شاد کردن چه کسانی در اسلام اولویت دارد

 وارث: زیبایی نوروز، تنها به زنده شدن طبیعت نیست؛ بلکه به شاد کردن دلهای ناشاد و رفع نگرانی از آشنایان است.

با فرارسیدن نوروز، خاطرات قدیمی لذّت‌های دور هم بودن، زنده می‌شود؛ همچنانکه طبیعت نیز زنده می‌شود! وقتی به عقب بر می‌گردیم، درمی‌یابیم که بهترین لحظات نوروزی ما، زمان‌هایی بودند که بزرگترها ما را با مهر و محبّت مثال زدنی‌شان شاد می‌کردند.

با یادآوری آن لحظات خاطره‌انگیز، باید توجّه داشت که الآن نوبت ماست که سبدی از مهر و محبّت‌ها را همچون نُقل‌های شادی بر سر گرفتاران، نیازمندان و همه اقوام و خویشان خود بریزیم تا نوروزی دلچسب و شیرین را رقم بزنیم. در این نوشتار، به اهمیّت شاد کردن دل‌ها و یکی از راه‌های آن، از منظر دین اسلام می‌پردازیم.

سنت شاد کردن

شاد کردن دل مؤمنان در روایات اسلامی، از ارزش والایی برخوردار است. پیامبر گرامی اسلام در مورد ارزش شاد کردن دل کودکان می‌فرمایند:

«إنَّ فِی الجَنَّةِ داراً یُقالُ لَهَا الفَرَحُ، لا یَدخُلُها إلاّ مَن فَرَّحَ الصِّبیانَ»؛ خانه‌اى در بهشت است که به آن، [خانه] شادى گفته مى شود. جز کسى که کودکان را شاد کرده باشد، وارد آن نمى شود.

گرچه وقتی دلی را شاد می‌کنیم، لذّتی که خودمان می‌بریم بسیار بیشتر و عمیق‌تر از کسی است که شاد شده است. بیشترین جایی که شاد کردن دیگران سفارش شده است در مورد شاد کردن یتیمان است. امام علی(ع) با کوله‌باری از غذا وارد خانه‌‌ای از یتیمان شد.

نقل شده است که: «فَلَمَّا فَرَغَ مِنْ نَضْجِهِ‏ غَرَفَ‏ لِلصِّغَارِ وَ أَمَرَهُمْ بِأَکْلِهِ فَلَمَّا شَبِعُوا أَخَذَ یَطُوفُ فِی الْبَیْتِ وَ یُبَعْبِعُ لَهُمْ فَأَخَذُوا فِی الضَّحِک‏؛ وقتى یتیمان سیر شدند، حضرت امیر(ع) شروع کرد به چرخیدن دور اتاق و صداى «بَع بَع» در آوردن، و آن‌ها مى خندیدند.»

ایشان در جواب قنبر، غلام امیرالمؤمنین در مورد این کار فرمودند: «یا قَنبَرُ، إنّی دَخَلتُ عَلى هؤُلاءِ الأَطفالِ و هُم یَبکونَ مِن شِدَّةِ الجوعِ، فَأَحبَبتُ أن أخرُجَ عَنهُم وهُم یَضحَکونَ مَعَ الشِّبعِ، فَلَم أجِد سَبَباً سِوى ما فَعَلتُ؛ اى قنبر! من بر این کودکان، وارد شدم، در حالى که از شدّت گرسنگى گریه مى‌کردند. دوست داشتم از نزد آنان خارج شوم، در حالى که با شکم سیر مى‌خندند و راهى[براى خنداندن کودکان ]جز آنچه انجام دادم، نیافتم».

این روایت، به طرز شگفت‌انگیزی، اهمیّت شاد کردن دل‌ها را یادآور می‌شود. بنابراین دو نکته در این روایت مورد توجّه است. نخست؛ رفع گرفتاری و مشکل دیگران. دوم؛ شاد کردن دل‌ها!

هدیه دادن

هدیه دادن باعث ایجاد و تقویت ارتباط‌های صمیمانه، به خصوص در بین اقوام و نزدیکان، می‌شود. پیامبر گرامی اسلام می‌فرمایند: «تَهادَوا؛ فَإِنَّ الهَدِیَّةَ تُضَعِّفُ الحُبَّ، و تَذهَبُ بِغَوائِلِ الصَّدرِ؛ به یکدیگر هدیه بدهید؛ زیرا هدیه، دوستى را دو برابر مى‌کند و کینه‌هاى درون سینه‌ها را مى‌زداید.»

امام علی(ع) نیز می‌فرمایند: «الهَدِیَّةُ تَجلِبُ المَحَبَّةَ؛ هدیه دادن، دوستى را به دنبال مى‌آورد.» از این رو هدایای خود را می‌توانیم بر اساس نیاز بستگانمان و توانایی خود انتخاب کنیم. نگران نباشیم که وسعت مالی کمی داریم یا توان کمی! زیرا اگر با اخلاص تمام و تنها برای خدا، به دنبال راهی برای کمک به دیگران باشیم قطعاً خداوند نیز ما را در آن یاری خواهد کرد.

یکی از راه‌ها، کمک‌گرفتن از دیگران است. گاهی رفع یک مشکلی از عهده یک نفر به تنهایی بر نمی‌آید؛ امّا می‌توان دیگران را در این امر همراه کرد. این کار مصداقی عملی از امر به معروف است. چرا که؛ به دیگران نیز یاد داده‌ایم، چگونه به شکل گروهی به کمک دیگران بشتابیم. با این کار، به نوعی، فرهنگ کار گروهی نیز نهادینه خواهد شد.

بنابراین، نوروز فرصتی برای رفع گرفتاری‌های دیگرانی است که شاید در طول سال، از آنها غافل بوده‌ایم. اقوام و نزدیکانی که نگرانی و ناراحتی‌هایی دارند و ما می‌توانیم قدمی برای حل مشکل و شاد کردن آنها برداریم.