گفت‌و‌گوی عاشقانه‌ خدا و پیامبر در سوره ضحی / رشد اسلام در عصر جاهلیت معجزه است

آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی، دوم اردیبهشت‌ماه در ادامه تفسیر سوره مبارکه ضحی با اشاره به آیه ۵ این سوره «وَلَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضَى؛ و بزودى پروردگارت تو را عطا خواهد داد تا خرسند گردى» گفت: یک احتمال در معنای این آیه آن است که ناظر به قیامت است؛ یعنی در قیامت به تو آن‌قدر خواهیم داد که راضی شوی و برخی مفسران هم همین احتمال را طرح کرده‌اند. در واقع آیه قبل هم موید این مطلب است و آیه مذکور، شرح آیه قبلی است.

وی افزود: احتمال دیگر آن است که خداوند به نبی اعظم فرمود که آخرت برای تو بهتر از دنیاست که عرض شد البته برای هر مومنی بهتر است؛ در این جا هم ممکن است «وَلَسَوْفَ يُعْطِيكَ» ناظر به دنیا باشد؛ یعنی ما در دنیا هم به تو آن‌قدر خواهیم داد تا راضی شوی.

آیت‌الله هادوی تهرانی تصریح کرد: اینکه در مکه در متن فرهنگ بسیار منحط حتی نسبت به زمان خود و در سرزمین بی آب و علفی که هیچ قدرت و دولتی با آن کاری نداشت و حاضر به فتح آن نبود و عده‌ای مردم زندگی می‌کردند که بسیار بسیار بدوی بودند؛ در چنین سرزمینی فردی یتیم و بدون امکانات مالی و اجتماعی توانسته به مقام و موقعیت بزرگی مانند نبوت و موقعیت سیاسی و اجتماعی برسد، نشانه فضل و اعطای الهی است.

استاد حوزه علمیه تصریح کرد: حضرت بعد از ماجرای مکه و با تعداد محدودی مسلمان، راهی مدینه شدند و در سال نخستی که در مدینه بودند، دستور فرمودند تا آماری از مسلمین بگیرند؛ در آن دوره اکثریت مسلمین در مدینه بودند و برخی به حبشه یا مناطق دیگر رفته بودند؛ جمعیت مردان براساس برخی منابع تاریخی در این دوره، به هزار نفر هم نمی‌رسید؛ یعنی پیامبر با آن سختی فراوان به این تعداد مسلمان رسیده است.

وی افزود: با این توصیف و با حساب و کتاب مادی به نظر می‌رسید وضعیت اسلام به جایی نمی‌رسد، اما کار به جایی رسید که قرآن فرمود «يَدْخُلُونَ فِي دِينِ اللَّهِ أَفْوَاجًا» یعنی در طول ۱۴ سال ابتدایی بعثت، جمعیت مردان مسلم به هزار نفر نمی‌رسد، ولی در پایان حیات ایشان شاهد ده‌ها هزار نفر مسلمان نه تنها در مدینه، بلکه در نقاط مختلف دنیا هستیم و امروز هم کار اسلام به جایی رسیده که یک پنجم جمعیت دنیا را مسلمانان تشکیل می‌دهند.

آیت‌الله هادوی تهرانی با بیان اینکه توسعه و رشد سریع اسلام در میان اعراب جاهلی و آن سرزمین با مختصات ویژه آن، معجزه بوده است، تصریح کرد: براساس آیات قرآن، در آینده تاریخ هم اسلام بر تمامی ادیان در جهان پیروز خواهد شد. 

وی اضافه کرد: عرض کردم که در این سوره گفت‌و‌گوی عاشقانه‌ای میان خدا و پیامبر برقرار است و خدا به ایشان دلداری داده و فرموده که آخرت برای تو بهتر است، اما این منافاتی با اعطای در دنیا ندارد، همان طور که به حضرت ابراهیم(ع) هم این وعده را داد.

استاد حوزه بیان کرد: وقتی ابراهیم(ع) در بیابان خشک و بی آب و علف اقدام به ساخت کعبه کرد، خداوند به او دستور داد که «وَأَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالًا وَعَلَى كُلِّ ضَامِرٍ يَأْتِينَ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ؛ و در ميان مردم براى [اداى] حج بانگ برآور تا [زايران] پياده و [سوار] بر هر شتر لاغرى كه از هر راه دورى مى‌آيند به سوى تو روى آورند»(حج/۲۷).

وی در پایان تأکید کرد: در روایت بیان شده است که حضرت ابراهیم عرض کرد در این بیابان من و زن و فرزندم تنها هستیم و چه کسی را دعوت کنم، ولی خدا فرمود که غصه نخور، مردم خواهند آمد و امروز شاهد حضور میلیونی زائران بیت‌الله‌الحرام هستیم، لذا شاید «لسوف یعطیک» در آیه ۵ ضحی هم به چنین آینده‌ای برای پیامبر اشاره دارد و صرفاً بعد آخرتی نیست.

منبع: ایکنا