جونم بگیر، پولم نگیر!
در آیه ۲۴۵ سوره مبارکه بقره آمده است:
«مَّن ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً وَاللّهُ يَقْبِضُ وَيَبْسُطُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ.»
«كيست آن كه به خداوند قرض الحسنه دهد تا خدا آن را برايش (در وقت پرداخت) چندين برابر فزونتر كند؟! و خداست كه (روزى را) تنگ مى كند و مى گسترد، و به سوى او بازگردانده مى شويد.»
سه نکته کوتاه و کاربردی:
* در آیات قبلی سخن از جهاد به میان آمد. اين آيه به دنيال آیات مربوط به جهاد، مؤمنان را به انفاق و وام ترغيب مى نمايد. نگاه اسلام نگاه جامع به مسائل اجتماع است زیرا همانگونه كه براى امنيّت و صيانت جامعه، نياز به جهاد و تلاش مخلصانه است، همچنين براى تأمين محرومان و تهيه وسايل جهاد، نياز به كمكهاى مادى است.
** بحث وام دادن به خدا، هفت بار در قرآن آمده است. تفسير مجمع البيان شرايطى را براى قرض الحسنه بيان كرده است:
۱- از مال حلال باشد. ۲- از مال سالم باشد. ۳- براى مصرف ضرورى باشد.۴- بى منّت باشد. ۵- بى ريا باشد. ۶- مخفيانه باشد. ۷- با عشق و ايثار پرداخت شود. ۸- سريع پرداخت شود. ۹- قرض دهنده خداوند را بر اين توفيق شكرگزار باشد. ۱۰- آبروى گيرنده وام حفظ شود.
*** جهاد، گاهى با جان است كه در آيه قبل مطرح شد و گاهى با مال است كه در اين آيه مطرح شده است. گذشتن از مال هم کار آسانی نیست و چه بسا افرادی حاضرند آسیب جانی ببینند ولی مالشان محفوظ بماند! یعنی حاضرند جانشان را بگیری ولی پولشان را نگیری!
گاهی انسان در حال نداری از افراد دارا و توانمند گلایه می کند و می گوید اگر من اینقدر پول داشتم چه ها که نمی کردم و انفاق و صدقه می دادم و... ولی همان فرد معلوم نیست اگر صاحب مال شد باز هم بتواند انفاق کند چرا که شیطان بیکار ننشسته و انواع و اقسام بهانه را پیش پای انسان می گذارد که امروز خودت لازم داری، بگذار بیشتر شود بعداً بیشتر بدهی، به تو چه ربطی دارد، خودش برود زحمت بکشد، تو وظیفه ات کمک فکری است نه مالی و هزار و یک بهانه دیگر!
لذا باید با نفسمان جهاد کنیم و در هر شرایطی و با هر میزان توان مالی خودمان را به صدقه و انفاق دادن عادت دهیم.
منبع: تراز
/م118