استاد فاطمی نیا: غدیر، سندی بر حقانیت ولایت امیرالمومنین(ع) است
* از عید غدیر خم به عنوان سرآغاز بزرگترین واقعه تاریخ بشری یعنی انتصاب امام معصوم به عنوان ولی و سرپرست جامعه مسلمین یاد می شود در این زمینه چه نکاتی قابل طرح است؟
** امامت و ولایت امام معصوم(ع) درمذهب شیعه از اصول دين محسوب می شود چرا که ولايت باطن نبوت وامامت و امامت نيز درادامه سلسله نبوت است و وضيفه امام مانند پیامبران الهی، بيان احکام و هدايت مردم به سوی خداوند است. مقام امامت و پیشوایی و شایستگی برای هدایت خلق تحت امر الهی، چیزی نیست که برای هرکس قابل دسترسی باشد. از این رو، هنگامی که بشارت الهی در خصوص امامت ابراهیم به ایشان می رسد، از شدت وجد و اشتیاق عرضه می دارد:" آیا از ذریه من نیز کسانی هستند که به امامت برگزیده شوند؟و آن گاه پاسخ می شنود که امامت عهد الهی است و ستم کاران شایستگی تصدی آن را ندارند، هر چند از دودمان تو باشند." چنانکه آیه "لاینال عهدی الظالمین"، امامت هر ستمگری را تا روز قیامت مردود شمرده و آن را در انحصار برگزیدگان خالص خدا می داند. بنابراین امامت امیرالمؤمنین علی (ع)و امامان بعد از ایشان، بر این نکته تاکید دارد که رسول خدا(ص) در روز غدیر ادامه سلسله نبوت را در مسیر ولایت و امامت تعریف کردند و با معرفی علی(ع) به عنوان جانشین خویش، تبعیت مردم را از ایشان خواستار شدند.
* با توجه به تعاریف فوق امامت برای هدایت مردم نقش کلیدی ایفا می کند، درست است؟
** بله همین طور است و امامت به عنوان ستون هدایت انسانها در نظر گرفته شده و در اسلام و آیین ارزشمند تشیع از آن به عنوان رکن اصلی قبولی اعمال انسان یاد می شود. چنانکه امام صادق(ع) در این زمینه می فرمایند:" سنگهای زیرین اسلام سه چیز است نماز، زکات و ولایت که هیچ یک از اینها بدون دیگری صحیح نیست و باز آن حضرت در حدیث دیگری از ولایت و محبت اهل بیت (ع) با عنوان اساس و بنیاد اسلام یاد می کنند." بنابراین مسیر هدایت انسانها پس از ختم نبوت در مسیر امامت ائمه هدی تعریف شده و هیچ یک از اعمال و فریضه ها، بدون ولایت، روح و مفهوم ندارد و در پیشگاه خداوند پذیرفته نیست و هر حرکت و جنبشی که فاقد این رهبری باشد، کور، بی هدف و انحرافی خواهد بود.
* در روز غدیر خم رسول خدا(ص) خطاب به مردم توجه به چه نکته ای را توصیه فرمودند و پس از آغاز امامت علی(ع) چه کسانی با ایشان بیعت کردند؟
** ایشان با ایراد حدیث ارزشمند غدیر همه مومنان را به اطاعت محض از امام معصوم توصیه کردند و از آنها خواستند بر رساندن پیام غدیر به نسل های آینده و غایبان از غدیر کوشا باشند. ایشان از حاضران خواستند با مولای متقیان حضرت علی(ع) به عنوان اولین امام معصوم و پیشوای پس از نبی خدا بیعت کنند که ابوبكر، عمر، طلحه و زبیر جزو اولین بیعت كنندگان بودند و عمر خطاب به حضرت علی(ع) گفت: بر تو گوارا باد ای پسر ابیطالب. تو مولای من و مولای هر مرد و زن با ایمان شدی.
* بنابراین حدیث غدیر، سندی گویایی بر حقانیت ولایت حضرت علی (ع) است؟
** بله، همین طور است و این حدیث بر اساس اقوال متقن و مستند تاریخی از سوی رسول خدا در جریان غدیر خم مطرح شده وخلافت جامعه مسلمین پس از پیامبر (ص)، بلا فصل به حضرت علی(ع) و سپس به نسل پاک یازده نفره اش که آخرین آنها حضرت مهدی(عج) است می رسد و حتی همه مفسران و علمای شیعه و اهل تسنن اعتقاد دارند که ایه 55 سوره مائده با عنوان : " إنما وليكم الله ورسوله والذين آمنوا الذين يقيمون الصلاة ويؤتون الزكاة وهم راكعون..." در وصف امام علی (ع) نازل شده است و دلالت این آیه کریمه بر ولایت امیرالمومنین(ع) واضح است زيرا ولايت آن حضرت را در رديف و در رتبه ولايت خدا و رسولش قرار گرفته است. بنابراین حدیث غدیر با عنوان :" يا أيها الناس إن الله مولاي وأنا مولى المؤمنين وأنا أولى بهم من أنفسهم، فمن كنت مولاه، فهذا مولاه ـ يعني علياً ـ اللهم وال من والاه وعاد من عاداه ؛ هر كس من سرپرست و مولاى او هستم على مولاى او است. خداوندا! كسانى كه على را دوست دارند، دوست بدارو كسانى كه او را دشمن بدارند دشمن دار. خدايا! آنها كه على را يارى كنند يارى كن، و آنها كه دست از يارى او بردارند آنها را از يارى خود محروم ساز، و حق را بر محور وجود او بگردان." دلالت قطعی بر ولایت علی(ع) دارد و طرح مساله "مولاه" در این حدیث، گویای حقیقت امامت امام معصوم و شایستگی سرپرستی امور جامعه مسلمین از سوی اوست.
/م118