حتی پای جوانان زرتشتی را به مسجد باز کردم

مسجد امام حسن مجتبی(ع) در منطقه شهرک غرب تهران یکی از این مساجد فعال است. این مسجد 25 سال پیش در سه هزار متر مربع و در 4 طبقه به همت حجت الاسلام سیدمحمود مجد و اهالی این محله بنا شده است. حجت الاسلام مجد، استاد دانشگاه رشته معارف اسلامی و مبانی قانون اساسی دانشگاه های شهید بهشتی، امیر کبیر و افسری است. وی که یکی از ائمه جماعات موفق تهران شمرده می شود توانسته با اخلاق و رفتار نیکو بسیاری را به این مسجد جذب کند و بعد از نماز هم، ساعت ها در دفتر مسجد پاسخگوی سوالات و مشکلات مردم است. برخورد حجت الاسلام مجد با مردم بویژه جوان ها همراه با احترام و حسن تعامل است که جوانان امام جماعت را محرم اسرار خود می دانند و حتی برخی از جوانان این منطقه که زرتشتی هستند با امام جماعت مسجد ارتباط دوستانه دارند و با علاقه در برنامه های مسجد مشارکت دارند. در همین راستا با وی گفتگویی در زمینه عوامل موفقیت ائمه جماعات و نیز برنامه های مسجد ترتیب دادیم که از نظرتان می گذرد.

- حاج آقای مجد شما به عنوان یکی از ائمه جماعات تهران توانسته اید مسجد محل خدمت خود را به یکی از مساجد فعال منطقه تبدیل کنید. راز موفقیت و فعال بودن این مسجد در چیست؟ به نظر شما یک مسجد نمونه و موفق چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟

مسجد دارای چند رکن اساسی است که اگر این ارکان در مسجد فراهم باشد آن مسجد، در انجام رسالتش موفق خواهد بود و به پیشرفت های لازم می رسد. طبق فرموده مقام معظم رهبری، امام جماعت مدیر مسجد است و اگر به این فرموده مقام معظم رهبری عمل شود و متولیان امور مساجد این شرایط را در مسجد فراهم کنند، بدون شک می توان مساجد را به مسجد نمونه و طراز اسلامی نزدیک کرد.

موفقیت مسجد به موفقیت امام جماعت بستگی دارد. امروز نشر احکام اسلام دايره وسيع تري را مي طلبد. در عصر حاضر وظيفه يک امام جماعت به خواندن نماز محدود نمي شود، بلکه بايد فعاليتي بيش از اقامه نماز جماعت و بیان احکام داشته باشد و دايره کار خود را وسعت بخشد. یکي از ابزارهاي موفقیت امام جماعت اين است که در ميدان عمل و خارج از محراب و منبر، علاقه خود به مسجد را نشان دهد. روحاني با عمل و اخلاص خود مي تواند مردم را به دين دعوت کند و وقتي که مردم به دين علاقه مند شدند اسلام تداوم پيدا مي کند و نظام اسلامي شکوفا مي شود. روحاني با عمل و اخلاص خود مي تواند مردم را به دين دعوت کند و وقتي که مردم به دين علاقه مند شدند اسلام تداوم پيدا مي کند و نظام اسلامي شکوفا مي شود پس باید مسجد مجهز به امکانات روز شود.

 روحاني با عمل و اخلاص خود مي تواند مردم را به دين دعوت و علاقه مند کند. اخلاق نیکو عاملی برای جذب است. امام جماعت مسجد باید دارای سواد و اطلاعات مذهبی و علمی بالایی باشد تا بتواند پاسخگوی شبهات و سوالات تمام اقشار و مردم باشد. از طرفی امام جماعت باید عامل به عمل باشد و به آنچه که می گوید عمل کند و مردم معتقد به صداقت او باشند و رفتار و گفتارش مطابق با هم باشد. امام باید در مسجد وقت کافی برای رسیدن به امور مسجد را داشته باشد و شغل دیگری که منافات با مسجد داری باشد را نداشته باشد زیرا که مسجد تنها مکان اقامه نماز جماعت نیست بلکه باید به دیگر ابعاد مسجد هم توجه شود و مسجد برای جوانان و نوجوانان برنامه ریزی داشته باشد.

امام جماعت جاذبه اش باید بیش از دافعه اش باشد و نسبت به همه مردم متواضع باشد. رسول اکرم (ص) می فرمودند: "من نسبت به همه متواضع هستم" و در سیره ایشان می بینیم که حتی به کودکان هم سلام می کردند. اگر انجام وظایف در مسجد به همراه اخلاق باشد بهترین ابزار جذب در مسجد مهیا می شود. این موضوع حتی می تواند برای جذب کسانی که در عمر خود به مسجد نیامده اند هم مفید باشد.

بنده همواره تلاش کرده ام با اخلاق و رفتار نیکو بسیاری از جوانان و نوجوانان که با ظاهر نامناسب به مسجد می آیند را از مسجد طرد نکنم و برخورد تندی با آنها نداشته باشم و سعی کردم با ملایمت، زمینه هدایت آنها را فراهم کنم.

برای جذب جوانان پیش از هر چیز باید توسط آنها پذیرفته شویم. جوان تا کسی را در عمل نپذیرد، نمی تواند از او حرف شنوی داشته باشد و تاثیر بپذیرد. من با توجه به تجربیاتی که دارم اول تلاش می کنم که با جوانان رفیق شوم.

بسیاری از جوانان که در مسجد حضور می یابند و با من در ارتباطند، زرتشتی هستند سعی کرده ام با آنها برخوردی همراه با مسالمت و سعه صدر داشته باشم. برخورد همراه با احترام با آنها موجب شده است که آنها در مناسبت هایی همچون محرم، رمضان و نیز اعیادی همچون نیمه شعبان با دیگر جوانان مسجد در برنامه ها و امور مسجد مشارکت داشته باشند و با خود من هم ارتباط صمیمانه ای برقرار کنند.

ظاهر آراسته و پاک هم از امتیازات امام جماعت است به گونه ای که در روایات آمده است که در انتخاب امام جماعت، کسی که ورع بیشتری دارد را انتخاب کنید و اگر در ورع مساوی بودند کسی که از لحاظ ظاهری، ظاهر مناسبی دارد را برگزینید.

هیئت امنایی که سابقه خوب در محل داشته باشند و وقت کافی برای رسیدن به امور مردم داشته باشند هم در موفقیت مسجد نقش تاثیرگذاری دارند.

یکی دیگر از عوامل موفقیت مسجد، خادم مسجد است که باید برخورد خوب با مردم داشته باشد تا زمینه جذب به مسجد باشد. برخورد خادم مسجد با مردم باید به گونه ای باشد که موجب گریزان شدن آنها از مسجد نشود. من در انتخاب خادم مسجد همواره تلاش کرده ام کسی که می تواند با حوصله و برخورد خوب با مردم رفتار کند را انتخاب کنم.

- مسجد و امام جماعت مسجد در فرهنگ سازی سبک زندگی اسلامی چگونه می تواند تأثیرگذار عمل کند؟

راه و روش سالم زندگی سالم از طریق تقویت مساجد صورت می گیرد. مردم اگر در مسجد حضور دایمی داشته باشند، بسیاری از مسایل را از امام جماعت می آموزند. مراجعه مردم به مسجد ما برای حل مشکلاتشان بسیار است. بنده تلاش دارم با ارایه راهکارها، بسیاری از مشکلات آنها را حل کنم و همواره سیره و روش زندگی نبی مکرم اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) را برای آنها بازگو کنم.

مساجد علاوه بر این که نقش خود را به عنوان یک نهاد موفق اجتماعی در طول حیات ارزشمند خویش به خوبی می توانند، ایفاء کنند به صورت فردی نیز زمینه تمسک و بهره مندی از رفتارهای اجتماعی، شخصی و خانوادگی و همچنین بهره مندی از سبک و سیاق زندگی معنوی و اسلامی در این امور را از طریق مبلغان، روحانیون و عالمان وارسته دینی در قالب سخنرانی، وعظ و خطابه در منابر مساجد که یکی از عناصر و اجزاء مهم مساجد در انتقال پیام ها محسوب می شوند، می توانند، فراهم کنند.

- مسجد چگونه می تواند محور خدمات اجتماعی و فرهنگی یک محله باشد؟

 اگر امکان ایجاد، مرکز شورای حل اختلاف و شورای مشورتی در مسجد فراهم شود در کنار اینکه پاسخگوی نیازهای مردم در مشکلات قضایی، خانوادگی و حقوقی بوده ایم زمینه حضور مردم در مساجد را نیز فراهم کرده ایم و مسجد، محور خدمات اجتماعی و فرهنگی محله می شود. در بسیاری مواقع می بینیم بسیاری از مساجد که چنین مراکزی را در کنار مسجد ایجاد می کنند، بسیاری از افراد که مسجدی نبودند به جهت، مراجعت به شورای حل اختلاف مسجد، به مسجد علاقه مند  و جذب می شوند زیرا که به جای رفت و آمد به داد سرا  و صرف هزینه های زیاد به راحتی می توانند مشکلاتشان را در مسجد حل کنند. من  در تلاشم که مرکز مشاوره و شورای حل اختلاف در مسجد ایجاد کنم  تا از این  طریق نیازهای مردم که به این مراکز نیاز دارند، برطرف شود.

مسجد باید دارای صندوق قرض الحسنه باشد که از این طریق بتوان منبع درآمدی برای مردم بی بضاعت محله فراهم کرد تا مشکلات مالی شان حل شود. از دیگر امکاناتی که می تواند مسجد را کانون و محور خدمات اجتماعی محل کند، ایجاد کانون فرهنگی هنری دز مسجد است. باید برگزاری دوره های فرهنگی، اردوهای زیارتی، برنامه های علمی و ورزشی برای کودکان و نوجوانان فراهم شود اگر مسجد تنها برای اقامه نماز جماعت معطوف شود این نشان می دهد که از همه ظرفیت های مسجد بهره برداری نشده است زیرا که اگر از همه ظرفیت های مسجد استفاده شود، مردم ارتباط خوبی با مسجد برقرار می کنند.

-زمینه جذب خردسالان به مسجد را چگونه می توان فراهم کرد؟

شخصیت کودک باید در مسجد حفظ شود کاری که من در مسجد شرایط آن را فراهم کرده ام این است که به عنوان مثال در مسجد برای خردسالان، نوجوانان و جوانان مسئولیت داده ام، به عنوان نمونه، اذان مسجد را به آنها واگذار کرده ام و یا برخی از کارها که توانایی انجام آن را دارند را به آنها سپرده ام تا از این طریق تشویق شوند. یکی دیگر از اقداماتی که در مسجد مورد توجه قرار داده ام، برگزاری مسابقات برای کودکان همراه با اهدای جوایز برای آنها است تا از این طریق موجب خوشحالی آنها شود زیرا به اعتقاد من جایزه دادن، تشویق زبانی و میدان دادن به کودکان و نوجوانان عاملی برای جذب است.

-در مورد دیگر فعالیت های مسجد و امکاناتی که برای مردم در مسجد فراهم کرده اید هم توضیحاتی بفرمایید؟

آموزش قرآن، دوره های آموزشی، مناسبت های مذهبی و ملی، برگزاری جلسات اخلاق در مسجد، دعای کمیل، دعای توسل  از جمله این برنامه ها است. در خلال برنامه هایی که برای نوجوانان در نظر گرفتیم اردوهایی را ترتیب داده ایم که دو جنبه زیارتی و سیاحتی را داشته باشد. این برنامه ها موجب شد که هم حضور کودکان در مسجد پررنگ شود و هم اینکه بچه ها دوستان خودشان را هم به مسجد بیاورند. سعی کرده ایم مشکلات مالی افراد بی بضاعت را هم گروه تحقیق مسجد پس از بررسی پیگیری کنند.

-وظیفه مردم در قبال مساجد چیست؟

هر مومنی باید مسجد را خانه خودش بداند. خداوند خطاب به حضرت ابراهیم (س) فرمود که" خانه ای بساز برای مردم تا مردم مسجد را خانه خود بداند و در آن عبادت کنند." نباید به  گونه ای باشد که هیئت امنای مسجد خودشان را صاحب مسجد بدانند بلکه هر فردی از افراد محل باید خودشان را صاحب مسجد بدانند. اگر این گونه باشد آن مسجد، مسجد آبادی است.