ستاد طرح ملی حفظ قرآن این روزها چه می‌کند؟
بعد از پایان یافتن بحث اقدامات قرآنی دستگاه‌ها درباره تربیت حفاظ آن هم در سطحی ملی از معدود اقداماتی که در رسانه‌ها بازخورد داشته برگزاری نشست خبری طرح ۱۴۵۲ و نیز رونمایی از سامانه طرح ملی حفظ قرآن بوده است
وارث: ستاد طرح ملی حفظ قرآن کریم از دی ماه سال گذشته، بعد از چند سال سکوت و برگزار نشدن جلسات آن که طرح را به اغمایی چند ساله فرو برده بود به یکباره فعال شد و با سرعتی که تا آن زمان کمتر در عرصه فعالیت‌های قرآنی دیده شده بود، خوشبختانه جلسات آن یکی پس از دیگری برگزار شد.
جلساتی که برگزاری آن برای جلو افتادن از برنامه حتی به جلسات فوق‌العاده هم کشیده شد و کمیته‌های متعدد برای پیشبرد کار شکل گرفت تا این گمان به وجود بیاید که خواست و کوششی جدی برای تحقق مطالبه مقام معظم رهبری در مورد تربیت حافظان قرآن کریم شکل گرفته است.
بعد از برگزاری جلسات ابتدایی و تب تندی که به آن دچار شده بود، انگار همه چیز نیمه مسکوت باقی مانده است. حالا اینگونه به نظر می‌رسد که ستاد به اغمای اولیه که دچارش شده بود و چند سال به درازا کشید، مجدد دچار شده است.
حال با پایان یافتن برنامه‌ریزی‌ها، نهایی شدن اقدامات دستگاه‌ها، پایان یافتن جلسات ستاد و تشکیل کمیته‌های اقماری آن، همه گویی در حال عبور از روی فرش فراموشی هستند.
بعد از پایان یافتن بحث اقدامات ملی دستگاه‌ها در ستاد طرح ملی حفظ قرآن کریم و در همان ایام از معدود اقداماتی که در رسانه‌ها بازخورد داشته برگزاری نشست خبری طرح ۱۴۵۲ که عنوان «بشارت» بر روی آن گذاشته شد و نیز رونمایی از سامانه طرح ملی حفظ قرآن بود.
اولین نقدی که به عملکرد مسئولان ستاد طرح ملی حفظ قرآن طی این مدت وارد است، بحث پیوستن به طرح قرآنی ۱۴۵۲ و ظاهراً رها کردن تمام فعالیت‌های دیگر است. جهت دادن طرح ملی حفظ به سمت طرح ۱۴۵۲ راحت‌ترین کاری بود که مسئولان ستاد می‌توانستند، انجام دهند. در اینکه این طرح می‌تواند کمک بسیار اثرگذاری در تربیت حافظان قرآن کریم و تحقق مطالبه ۱۰ میلیون حافظ قرآن داشته باشد، شکی نیست، اما اینکه تمام فعالیت‌ها در این طرح خلاصه شود و دیگر شاهد هیچ فعالیت یا اقدام دیگری نباشیم،(ظاهراً اقداماتی تعریف شده اما چه زمانی عملیاتی شود، مشخص نیست)، چندان جالب نیست.
اگر اینگونه باشد باید گفته شود در گذشته نیز طرح ملی فراگیر قرآنی در قالب طرح‌های ۱۴۴۱ تا ۱۴۵۲ وجود داشته و جدای از طرح ملی حفظ، حرکتی خطی بر روی ریل سیاست‌های خود داشته است. این طرح، قبل از اینکه ستاد، احیای دوباره‌ای پیدا کند، وجود داشته و موضوع جدیدی نیست. بنابر این تا زمانی که اولین خروجی‌های دستگاه‌ها در زمینه طرح ملی حفظ به غیر از طرح بشارت، لمس نشود، عملاً کار خاصی انجام نشده است.
ستاد تشکیل شده است تا تربیت حفاظ و رسیدن به افق مورد نظر را تسهیل کند، نه اینکه تمام بار را بر روی دوش طرحی که قبل از ستاد وجود داشته است، بیندازد. اگر اینگونه باشد، پس فلسفه آن همه جلسه و کارگروه و کمیته که ستاد برای طرح ایده‌ها داشته است، برای چه بوده است؟
نقد دومی که وارد است به سامانه طرح ملی حفظ قرآن به نشانی hefziran.ir برمی‌گردد. سامانه‌ای که قرار بود دو کارکرد هماهنگی و نظارت داشته باشد، از همان اوایل به دلیل آماده نبودن زیرساخت‌ها با حاشیه‌هایی در زمان‌بندی رونمایی مواجهه شد و مسئولان به همین دلیل مجبور شدند تا رونمایی از آن را چند ماهی به تأخیر بیندازند. این سامانه که به طور صریح مشخص نشد چه کارکردی برای عامه مردم می‌تواند، داشته باشد، بعد از حدود سه ماه از رونمایی از دسترس خارج شده تا همان اطلاعات اولیه‌ای که بر روی آن بارگذاری شده بود نیز قابل دسترسی نباشد.
سامانه طرح ملی حفظ قرآن کریم همان چیزی بود که جامعه قرآنی سال‌ها از نبود آن رنج برده بود، نبود چنین سامانه‌ای باعث شده بود تا دستگاه‌ها و مقام‌های مسئول آمارهای تا حدی اغراق‌آمیز از تعداد حفاظی که طی این سال‌ها تربیت کرده‌اند، ارائه دهند. اما راه‌اندازی این سامانه به یکباره نسخه همه آمار از پیش ارائه شده را در هم پیچید.
سامانه مذکور که قرار بود در فازهای بعد کامل‌تر شود، حالا با گذشت تنها سه ماه از رونمایی نه تنها از دسترس خارج شده که هیچ توضیحی هم در مورد این از دسترس خارج شدن ارائه نشده است.
مسئولان اجرایی طرح ملی حفظ قرآن، می‌توانستند با الزام دستگاه‌ها مبنی بر خوداظهاری اقدامات و فعالیت‌های صورت گرفته در راستای تحقق طرح در دوره‌های زمانی کوتاه مدت، بیشترین کمک را به طرح ملی حفظ قرآن کریم داشته باشند.
نه تنها دستگاه‌ها اقدام به خوداظهاری در این زمینه نمی‌کنند و الزامی برای آنها در نظر گرفته نشده است که بسیاری از افرادی که مسئولیت فعالیت‌های قرآنی یک نهاد را دارند از رسانه فراری بوده و از صحبت کردن در جلساتی که خبرنگاران حضور داشته باشند نیز امتناع می‌ورزند.
این عدم پاسخگویی تا جایی پیش رفته که نه تنها فعالان قرآنی که رسانه‌های قرآنی نیز از اقدامات عملی صورت گرفته در مورد پیشبرد طرح ملی حفظ قرآن کریم – به غیر از پیوست آن به طرح ۱۴۵۲ – اطلاع چندانی ندارند.
آنچه در پایان این مطلب باید بر آن تأکید شود و شاید بسیاری تاکنون به آن رسیده باشند، این است که فاصله از حرف تا عمل و از جلسه تا اقدام دستگاه‌های قرآنی بسیار زیاد است. دستگاه‌های قرآنی و از جمله شورای توسعه فرهنگ قرآنی و ستادها و کمیته‌های اقماری در حد برگزاری جلسات بسیار موفق و حتی جلوتر از برنامه حرکت کرده‌اند، اما کاش در زمینه اقدام و عملیات نیز نیمی از این همت برای برگزاری جلسات وجود داشت.