حجت الاسلام عالی: مسلمان کسی است که مردم از هم نشینی با او در امان باشند+ گزارش تصویری

عُجب و غرور

ما چند قطره اشک می ریزیم و انتظار داریم خدا خواسته مان را برآورده کند. این ها همه عُجب است. عُجب یک کفر کوچک است. آن کسی که عُجب بهش دست می دهد کمالات را از خودش می بیند و خدا را دیگر نمی بیند. علم دارد به آن می نازد. می فرمایند: آدمی که دارای عُجب و غرور است فضیلتی در دیگران نمی بیند تا خوبی در دیگران می بیند یک عیبی روی آن فرد می گذارد. اگر علمی از کسی می بیند یک جوری تو سر او می زند. کمالات شکر دارد نه عُجب منتها بعضی ها ظرفیتشان کم است و دچار عُجب می شوند. اگر تمام اعمال خوب ما را پیش کوچکترین عمل امیرالمومنین علیه السلام بگذارند باید سرمان را از خجالت پایین بیندازیم.

امام صادق علیه السلام به یکی از شاگردانشان به نام حماد بن عیسی¹ فرمودند: حماد نمازت را بلد هستی بخوانی؟ حماد گفت: روایاتی که مربوط به نماز است و شما فرمودید را من نقل کردم. حضرت فرمودند: دو رکعت نماز بخوان. حماد دو رکعت نماز خواند و حضرت به او فرمودند: خجالت نکشیدی این نماز را خواندی؟ در همه اعمالمان ادعا است. نمازمان حقیقت دارد. اگر حقیقت است پس آثارش کجا است. مگر خدا در قرآن خدا نمی گوید: «إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهَى‏ عَنِ الْفَحْشَآءِ وَالْمُنکَرِ»² پس چرا نماز ما از فحشاء و منکر جلوگیری نمی کند. خدا به بزرگی خودش چیزی نمی گوید و ما هم برای خدا کلاس نگذاریم. در خانه خدا افتاده بودن خیلی قشنگ است.

در کوی ما شکسته دلی می خرند و بس

بازار خودفروشی از آن سوی دیگر است

عُجب یکی از آن چیزهایی است که خیلی ما را زمین می زند. احمد بن ابی نصر بزنطی³ از اصحاب امام رضا علیه السلام بود. شب به خانه حضرت رفت و دیر شده بود. وجود مقدس امام رضا علیه السلام به او فرمودند: احمد شب را همین جا بمان. احمد گفت: سعادت من است اگر در خانه شما بمانم. حضرت فرمودند: همان رختخواب خودم را برایت می آورم. او خیلی خوشحال شده بود.

حضرت به او فرمودند: احمد جدم علی بن ابیطالب علیه السلام به عیادت یکی از اصحابش به نام زید بن صوحان⁴ رفتند و به او فرمودند: من به عنوان وظیفه ام آمده ام، مومن بودی و مریض شدی، این باعث افتخار و عُجب و غرورت نشود. امام رضا علیه السلام هم به احمد فرمودند: مواظب خودت باش. کسانی که خیلی حواسشان جمع بود یک ذره عجب و غرور در خودشان می دیدند خودشان را توبیخ می کردند.

مرحوم محدث قمی⁵ رحمت الله علیه خیلی فرد پاکی بودند. ایشان وقتی برای احیای مساجد به مسجدهای مشهد که کم رونق بود می رفتند آنجا پر از مردم می شد. وقتی مردم به آن مساجد می آمدند و از جمعیت پر میشد به مساجد دیگر می رفتند. یک مرتبه در مسجد گوهرشاد نماز می خواند و جمعیت به قدری زیاد شد که تمام صحن پشت سر ایشان را گرفت و صدای یا الله از خیلی دورها می آمد. نماز اول که تمام شد محدث قمی از آنجا رفت. گفتند: نماز دوم هنوز مانده است. محدث قمی فرمود: من صلاحیتش را ندارم. کسی دیگر به جای من بخواند. بعدا که از ایشان پرسیدند فرمود: من در رکوع که بودم از صدای یا الله گفتن جمعیت یک مقدار خوشم آمد. فهمیدم من صلاحیت را ندارم. کسانی که اهلیت داشتند می فهمیدند که چقدر عُجب داشتن منفور است. یکی از چیزهایی که اعمال صالح آدم را از بین می برد عُجب و خود بینی است.

بد اخلاقی

یکی دیگر از اعمالی که باعث می شود خوبی های آدم از بین برود سوء اخلاق است. پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمودند: «إن سوء الخُلُق ليُفسد العمل»⁶ اخلاق بد اعمال انسان را از بین می برد.

بعضی ها انگار زبانشان و خودشان تیغ دارد. وقتی کنارشان می نشینی یک جوری زخم می خوری، بداخلاقی جوری که دیگران را اذیت کند

در بحار الانوار علامه مجلسی روایتی آوردند که مردم نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله آمدند و گفتند: یک خانمی است که اهل نماز و روزه است ولی از زبانش اطرافیانش در امان نیستند. پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: او اهل عذاب است.

سعد بن معاذ⁷ شهید معمولی نبود. وقتی بعد از جنگ در بستر بود پیامبر صلی الله علیه و آله از او پرستاری می کردند و او را رها نمی کردند. یک کوهی از تقوا و عمل صالح و جهاد بود و مجروح شده بود و حالش رفته رفته بد شد طوری که شهید شد. در تشییع جنازه اش پیغمبر صلی الله علیه و آله کاری کردند که برای هیچ کسی تا به حال این رفتارها را ندیده بودند.

پیامبر صلی الله علیه و آله گاهی گوشه دیگر تابوتش را می گرفتند و پا برهنه هم بودند. وقتی هم که می خواستند او را در داخل قبر بگذارند، پیامبر خودشان داخل قبر شدند و او را در داخل قبرش قرار دادند و لحد را چیدند. مادر سعد وقتی که دید فرزندش را پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله این طور تشییع می کند گفت: بهشت گوارای تو باد.

پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: ام سعد این طور برای خدا دستور نده که حتما باید او را به بهشت ببرد. همین الان در قبر یک فشاری به او داد که استخوان هایش در قبر شکست. از پیغمبر صلی الله علیه و آله سوال کردند یا رسول الله شما همچین تشییعی کردید. فرمودند: من این کار را کردم چون ازدحام ملائکه بود که فوج فوج می آمدند. اما در خانه بد اخلاق بود و این فشار، برای آن رفتارش است.

بداخلاق بودن جوری است که نمره بالایی برای آدم نمی آورد. مسلمان کسی است که مردم از هم نشینی با او در امان باشند.

امیرالمومنین علیه السلام در نهج البلاغه فرمودند: مبادا در عمل به قرآن دیگران از شما پیشی بگیرند. دیگران یعنی غیر مسلمان ها. متاسفانه این شکلی است. در روایت است که اگر کسی قرض بگیرد و آن طرف را معطل کند دزدی پنهان است.

پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله هر وقت که می خواستند بیرون بروند عطر می زدند و موهایشان را شانه می زدند. مسلمان باید این طور باشد که هر کسی که نگاهش می کند کیف کند. حقوق خانوادگی، حقوق اجتماعی، اخلاق و ... مسلمانی با این چیزها ثابت می شود نه با نماز خواندن و روزه گرفتن.

امام صادق علیه السلام فرمودند: به طول رکوع و سجود کسی نگاه نکنید اگر می خواهید عمق مسلمان بودن کسی را ببینید، نگاخ کنید چقدر راستگو و امانت دار است و حقوق دیگران را رعایت می کند.

یکی از چیزهایی که اعمال آدم را هبط می کند، اخلاق زشت است. یکی از دلایلی که در خانه های مومنین که اهل نماز و روزه و ... هستند بچه های خوب در نمی آید این است که در خانه از بزرگ ترها اعمال دینی می بینند ولی اخلاق دینی نمی بینند.

حضرت رقیه (س)

هر کسی که بتواند در مصیبت سیدالشهدا علیه السلام بی قرارتر باشد معلوم می شود بیشترین سنخیت با ابا عبدالله علیه السلام را پیدا کرده است و مقامش خیلی بالا است. چون بزرگ ترین بلا را حضرت سیدالشهدا علیه السلام کشیده است. در کربلا آن کسی که از غصه مرد حضرت رقیه سلام الله علیها بود. مصیبت رقیه سلام الله علیها کتک و گرسنگی و خستگی نیست، آن بلای سیدالشهدا علیه السلام است که خود حضرت هم او را به بهشت بردند.

/1102101304

پی نوشت:

1.     

حَمّاد بن عیسی جُهَنی، کنیه‌اش ابومحمد، راوی و فقیه شیعی قرن دوم می‌باشد.

2.     

سوره ی عنکبوت آیه 45

3.     

احمد بن محمّد بَزَنطی یک از راویان و محدثان مورد اعتماد سه امام همام و از اصحاب اجماع بوده است.

4.     

زید بن صوحان عبدی از بزرگان قبیله عبدالقیس و از تبار ربیعه بود. او در سال‌های ظهور اسلام، در بلاد عمان در ساحل خلیج فارس دیده به جهان گشود. پدر وی، صوحان، از بزرگان قبیله بود که همه مردم وی را به دیده احترام می نگریستند.

5.     

در سال ۱۲۹۴ ق. شهر قم شاهد تولد کودکی سعادتمند بود. پدر او حاج محمدرضا قمی نام آن طفل سپید بخت را عباس گذاشت و او را آن گونه که شایسته بود تعلیم و پرورش داد. حاج محمدرضا قمی مردی کاسب بود که مردم او را نیک مردی با تقوا و آشنا به مسائل دینی می‌شناختند و برای یادگیری احکام دین به نزد وی می‌رفتند. و این باعث گردیده بود که فرزند عزیزش در فضایی اینچنین تنفس کند. فضایی که در آن عطر قرآن و اخلاص با نفسهای گرم خانواده در هم ریخته بود.

6.     

کافی(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 321

7.     

ابوعمرو سعد بن مُعاذ از اصحاب پیامبر اسلام (ص) و رئیس قبیله اوس بود که پس از بیعت عقبه اول، به دست مصعب بن عمیر در مدینه اسلام آورد و به تبعیت از او، تمام خاندانش مسلمان شدند. وی در جنگ بدر و احد مردانه جنگید و از نزدیکان و مستشاران پیامبر (ص) بود. در جریان پیمان‌شکنی بنی‌قریظه و پس از شکست ایشان از سربازان اسلام، سعد به عنوان حَکَمِ ایشان انتخاب شد. در جنگ خندق زخمی شد و از این زخم درگذشت و نقل شده که پیامبر (ص) فرمود که در تشییع جنازۀ وی هزاران مَلَک شرکت داشته‌اند. در منابع اهل سنت، آمده است که مرگ وی عرش الهی را به لرزه درآورده است!