امام علی(ع) برای بقای حکومت معامله نکردند
مدیر گروه قرآن و حدیث دانشگاه قم در خصوص عدالت علوی معتقد است که ایشان هیچگاه برای حفظ حکومت، مصلحت‌اندیش نبود و همواره به دنبال اجرای حکومت بود.
وارث: حجت‌الاسلام والمسلمین سیدرضا مؤدب، مدیر گروه قرآن و حدیث دانشگاه قم در خصوص عدالت علوی گفت: امام علی(ع) برای اجرای عدالت با تمام وجود سرمایه‌گذاری کردند و حاصل آن سه جنگ با ناکثین، قاسطین و مارقین بود و از این رو ایشان برای اجرای عدالت مصلحت اندیشی نکرده و خیلی انقلابی عمل کردند و در جاهایی که لازم می‌شد ایشان حتی با نزدیکانشان براساس قانون اسلامی برخورد می‌کردند.
مودب ادامه داد: حضرت در محراب عدالتش و از باب شدت عدل کشته شد، تعبیر شدت یعنی اجرای کامل عدالت، البته این شدت عدالت موجب شد که بسیاری از موازین اسلامی اجرا شود و این کار الگویی برای دوره‌های بعدی گردد.
وی افزود: حضرت امیر(ع) پس از حکومت رسول‌الله(ص) در اجرای یک حکومت دینی پیشتاز بودند و این هم در واقع برخاسته از اعتقادی بود که حضرت علی(ع) از دین و شریعت اسلامی داشت.
مودب تصریح کرد: این اتفاق طبیعتا سبب شد که بسیاری از یاران حضرت از دورشان جدا شدند و برخی از متدینین برای شهادت حضرت اقدام کردند. حکومت پس از یک دوره پنج‌ساله حکومت از دست علی(ع) خارج شد و در دوران امامان بعدی ایشان حکومت نداشتند و حکومت دینی به حاشیه رفت تا بنی امیه و بنی‌عباس سرکار آمدند و عملا سه قرن پس از حصرت علی(ع) دوران امامان دیگر دوران سختی و تلخی برای امامان معصوم بوده است.
حضرت از اصول اصلی خود کوتاه نیامدند
وی ادامه داد: حضرت یک خطوط اصلی داشتند که برای اجرای آن‌ها هیچ معامله سیاسی نکردند و بلکه پایبند بر اجرای این خطوط بودند، یعنی اگر کارگزاری از کارگزاران خلافی می‌کرد، ایشان او را تعویض می‌کردند و برخوردها را تحمل می‌کردند.
مودب تصریح کرد: دوران حکومت ایشان بسیار کوتاه بود و آن‌هم با سه جنگ مهم همراه شد. ایشان در اجرای قوانین شریعت مصلحت‌اندیشی نمی‌کردند. باید دانست که ایشان امام همه دوران‌ها هستند و باید مجری شریعت می‌بودند. به همین جهت تقابل ایجاد شد و خیلی‌ها مانند طلحه و زبیر در مقابل ایشان ایستادند.
وی با بیان اینکه ایشان خیلی معتقد نبودند که باید حکومت را اداره و حفظ کنند، گفت: ایشان قبل از حاکم بودن امام بودند و امام بودن ایشان از طرف مردم نبود و ایشان منصوب خدا بودند، هر کسی که مشتاق پیروی از ایشان بود راه برایش همواره باز بود.
ایشان برای بقای حکومت معامله نکردند
مودب ادامه داد: ایشان تلاش کردند حکومت را در چارچوبی که ممکن و شرعی است، برقرار کنند، از این رو این تئوری که الان می‌گوید برای حفظ حکومت باید معامله و مصلحت‌اندیشی کرد، این‌ها در خصوص معصومین معنا ندارد. در دوره‌های دیگر ممکن است توجیهاتی داشته باشد.
ایشان در دوران پیش از خلافت برای حفظ نظام سکوت کردند
وی در پاسخ به اینکه در خصوص دوران فعالیت سیاسی قبل از خلافت حضرت امیر(ع) آیا ایشان نوعی مصلحت‌اندیشی انجام ندادند: دوران بیست و پنج سال سکوت در واقع برای حفظ نظام بود، نه حفظ مصلحت‌ها. ایشان می‌دانستند که اگر با خلفا درگیر می‌‍شدند، نهال نوپای حکومت دینی با مشکلات اساسی روبرو می‌شد و ممکن بود اصل دین و شریعت از اذهان مردم برود، از این رو تحمل کردند.
مودب تصریح کرد: در همان دوران نیز تحمل حضرت همیشه خط قرمزهایی داشت و حضرت حاضر نشدند حتی یک خلاف را تایید کنند و همواره با بدعت‌ها مبارزه کردند و خیرخواهی و امر به معروف و نهی از منکر از جانب ایشان تعطیل نشد. ائمه اعتقادشان این نبود که حکومت کنند و حضرت علی(ع) معتقد بودند که حکومت ارزش ندارد، مگر اینکه بتوانند حقی را احقاق بکنند.
فعالیت اجتماعی امام علی(ع) با عبادت فردی همراه بود
وی در خصوص عملکرد اجتماعی حضرت علی(ع) پیش از خلافت گفت: این فعالیت‌ها به همراه مناجات و عبادات فراوان و گرانبهایی بوده است. مناجات ایشان میراثی معنوی به جای گذاشته است و حکایت از آن دارد که ایشان در حوزه عبادت و توحید پیشتاز بودند و دعای کمیل یکی از مناجات‌های زیبای حضرت است، اما در عین حال ایشان در جامعه زندگی می‌کردند و منزوی نبودند.
مودب در پایان گفت: ایشان با مردم زندگی می‌کردند، کشاورزی داشته و چاه‌های بسیاری را حفر کردند. اما کارهای عمرانی را به گونه‌ای پیش می‌بردند که سودطلبی در آن نباشد. منفعت شخصی هدف فعالیت‌های اقتصادی حضرت امیر(ع) نبوده است و هدف ایشان چرخش امور جامعه بود و کمک و مساعدت به دیگران بود و این کار الگوی عملی برای زندگی دیگران است. امور اجتماعی در سایه غایات و اهداف عبادی ارزش می‌یابد و ایشان همه اعمال را به نوعی عبادات می‌دیدند.