جبران خطاها
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود : آیا شما را به چیزی راهنمایی نکنم که خداوند به واسطه آن خطاها را می پوشاند و اعمال نیک رامی افزاید ؟
گفته شد : آری ای رسول خدا
فرمود: خوب و کامل وضو گرفتن با وجود سختی زیاد به مسجد رفتن ، انتظار نماز تا نماز بعدی ، هر یک از شما از خانه اش با وضو خارج شود و همراه مسلمانان نماز را به جماعت بخواند سپس منتظر نماز بعدی بنشیند فرشتگان می گویند : خدایا او را ببخش و او را رحمت فرما!
پس هنگامی که برای نماز بپا خاستید صف ها را مرتب کنید فاصله ها را پر کنید و چون امام تکبیره الاحرام گفت شما هم بگویید و هنگامی که به رکوع رفت شما هم به رکوع بروید و چون گفت : سمع الله لمن حمده ( خداوند می شوند حمد کسی که او را می ستاید ) شما بگویید الهم ربنا لک الحمد (خدایا ای پروردگار ما ، حمد و ستایش مخصوص توست)
همانا بهترین صفها، صف جلو است و بدترین آنها عقب تر است (زیرا دیر می آیند و ثواب کمتری می برند ) (۲)
اتاق های بهشت
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود : در بهشت اتاقهایی وجود دارد که پشت آن پیدا است و از امت من در آن سکونت می کند کسی که خوش گفتار باشد و به دیگران طعام بدهد و به همه سلام کند شب به نماز بپردازد در حالی که مردم خواب هستند .
علی صلوات الله و سلامه علیه عرض کرد : ای رسول خدا چه کسی از امت شما طاقت آن را دارند؟
فرمود : ای علی آیا می دانی خوش گفتاری چیست؟ کسی که تسبیحات اربعه را صبح و شب ده بار بگوید و به خانواده اش نفقه وخرجی بدهد و نماز در شب به این است که نمازهای مغرب وعشا و صبح را به جماعت بخواند آنگاه مانند این است که تمام شب را احیا کرده است و سلام این است که بر هیچ کسی از مسلمانان در سلام کردن بخل نورزد و به همه سلام کند ۳
آتش زدن خانه کسانی که به نماز جماعت نمی آیند.
امام صادق علیه السلام فرمود : هر کس نمازهای پنجگانه را به جماعت خواند امید خیر به او هست گواهی دادنش جایز است .
و فرمود : آگاه باشید هر کس به منظور نماز جماعت به سوی مسجد برود در هر قدم ۷۰ هزار حسنه دارد و همین مقدار درجه او زیاد می شود و اگر بر این کار بمیرد خداوند ۷۰ هزار فرشته در قبر به دیدار او می فرستد و مونس تنهایی او می شود و برای او تا روز قیامت استغفار می طلبند .
و فرمود : رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بر همسایگان مسجد ، حضور در مسجد را شرط نمود و فرمود کسانی که در نماز جماعت حاضر نمی شوند از این کار دست بردارند و گرنه دستور می دهم موذن اذان بگوید و به مردی از اهل بیتم که علی است فرمان می دهم خانه های آنان را آتش بزند برای این کار به نماز جماعت نمی آیند .(۴)
سخت ترین نمازها
امام صادق علیه السلام فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نماز صبح را خواندند و پس از نماز رو به اصحاب کرد و پرسید آیا فلان مردم در نماز حاضرند؟ گفتند : خیر ای رسول خدا ، فرمود : آیا در مدینه نیستند؟ گفتند خیر فرمود : هیچ نماز مانند نماز صبح و نماز عشا بر منافقان سخت تر نیست .(۵)
محبوب ترین گام ها
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود : هر کس در مسجد باشد و هنگام نماز بدون علت از آن خارج شود منافق است مگر این که قصد بازگشت داشته باشد .
امام سجاد علیه السلام فرمود : هیچ گامی نزد خداوند محبوب تر از این دو گام نیست . یکی گامی که با آن مومن یک صف در راه خدا تشکیل بدهد ( صف جماعت و جهاد و… )
و گام دیگر قدم برداشتن به سوی صله رحمی که قطع شده بود .(۶)
جوانمردی و انصاف
امیرالمومنان علی صلوات الله و سلامه علیه فرمود :
هنگام حضور در وطن جوانمردی و انصاف عبارت است از قرائت قرآن و همنشینی با دانشمندان و یادگیری احکام و مواظبت بر نماز جماعت (۷)
کفاره گناهان
امام باقر علیه السلام فرمود : سه چیز کفاره گناهان است . خوب وضو ساختن ودر سحرگاهان و شب و روز به نماز رفتن و مواظبت و دوام بر جماعت (۸)
درجه
از سفارشات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به علی صلوات الله و سلامه علیه: ای علی سه چیز درجه است نیکو وضو ساختن در سحر گاهان و انتظار برای نماز بعد از نماز دیگر و شب و روز به جماعت رفتن .
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: نماز جماعت ۲۵ درجه از نماز فرادا برتر است .
امام صادق علیه السلام فرمود : نماز جماعت بر فرادا ۲۴ درجه بالاتر است(در روایت اخیر منظور درجات بهشت است .) (۹)
نماز مهمترین کار
از نامه امیرمومنان علی علیه السلام به محمد بن ابی بکر (والی مصر از جانب آن حضرت) به نمازت بنگر که چگونه است؟ زیرا تو مقتدای قوم خود هستی که نماز را کامل به جای آوری و از آن چیزی نکاهی .(۱۰)
نماز جماعت نشان شایستگی
امام صادق علیه السلام فرمود :
جماعت و اجتماع در نماز برای شناخت کسی است که نماز می خواند از آن کس که نماز ( به جماعت) نمی خواند و شناختن کسی به بر اوقات نماز مواظبت نمی کند از کسی که نماز را ضایع می گرداند و اگر نماز جماعت نبود کسی نمی توانست به شایستگی کسی گواهی بدهد . زیرا کسی که نماز به جماعت نخواند نمازی برای او نیست مگر این که به دلیلی به جماعت نرود .(۱۱)
ترک نماز جماعت
امام محمد باقر علیه السلام فرمود : هر کس نماز جماعت و اجتماع مسلمانان را بی دلیل ترک نماید برای او نمازی نیست . (۱۲)
علت نماز جماعت
امام رضا علیه السلام فرمود : اگر گفته شود چرا جماعت مقرر شده است؟ گفته می شود برای اینکه اخلاص و توحید و اسلام و عبادت خداوند ، ظاهر و مشکوف و هویداست . زیرا ظاهر کردن آن دلیل و حجتی است بر اهل شرق و غرب و جماعت موجب تشویق بر نیکوکاری و تقوا و دوری از گناهان بسیاری است .(۱۳)
اجر نماز جماعت
امام صادق علیه السلام فرمود: نماز جماعت بر نماز فرادی ۲۳ درجه دارد و یک نماز جماعت معادل ۲۵ نماز فرادا است .(۱۴)
نماز جماعت امان خداوند
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود : هر کس نماز صبح و عشا را به جماعت بخواند در امان خداوند قرار دارد و هر کس به نماز ظلم نموده است و هر کس نماز را کوچک شمارد خدا را کوچک شمرده است .(۱۵)
رشته ایمان
امام صادق علیه السلام فرمود : هر کس به اندازه یک وجب از جماعت مسلمانان دور شد رشته ایمان را از گردن خود بازنموده است .(۱۶)
همسایه مسجد
امام محمد باقر علیه السلام فرمود : هر کس همسایه مسجد بود و صدای ( اذان ) را شنید و پاسخ نداد و به جماعت نرفت نمازی برایش نیست . (۱۷)
جزای تارکین نماز جماعت
زریق گوید شنیدم امام صادق علیه السلام می فرماید : به امیرمومنان علی علیه السلام خبر رسید که در کوفه گروهی از همسایگان مسجد در نماز جماعت شرکت نمی کنند فرمود : یا در نماز جماعت با ما شرکت کنند و یا از ما جدا شوند و همسایه ما نباشد و همسایه آنها نمی شویم .
باز زریق گوید شنیدم امام صادق علیه السلام می فرماید : نماز مرد (انسان) در منزلش معادل ۲۴ نماز است در حالی که نماز جماعت در مسجد ۴۸ برابر بیشتر است . یک رکعت نماز در مسجد الحرام مساوی هزار رکعت نماز در سایر مساجد است. نماز در مسجد فرادا ۲۴ نماز محسوب می شود در حالی که نماز فرادا در منزل بی فایده است (به نسبت نماز در مسجد) و به سوی خدا بالا نمی رود . کسی که از مسجد رویگردان باشد ودر خانه نماز جماعت بخواند نمازی برای او و مامومین او نیست مگر این که علتی مانع نرفتن به مسجد باشد .
و باز زریق گوید از امام جعفر صادق علیه السلام شنیدم که می فرماید : به امیرمومنان علی علیه السلام خبر رسید که گروهی به مسجد نمی آیند او خطبه خواند و فرمود : گروهی با ما در مسجد حضور نمی یابند پس با ما نخورند و نیاشامند و ازدواج ننمایند و مالی از ما نگیرند مگر این که در نماز جماعت شرکت کنند و نزدیک است که دستور دهم خانه هایشان را بر سرشان آتش بزنند مگر این که دست بردارند .
و فرمود (با تارکین نماز جماعت) مسلمانان نخورند و نیاشامند و ازدواج نکنند تا موقعی که به جماعت مسلمان حضور یابند.
پی نوشت:
۱- خصال شیخ صدوق ،ج ۲، ص ۹ – بحار، همان
- امالی شیخ صدوق ، ص ۱۹۴، بحار ، همان
- امالی شیخ صدوق ، ص ۱۹۸، بحار ج ۸۵، ص ۴۳۷٫
- امالی شیخ صدوق ، ص ۲۰۴ و ۲۵۸ و ۲۵۹ و ۲۹۰ – بحار، همان – ثواب الاعمال ، ص ۲۰۸ و ۲۰۹
- امالی شیخ صدوق ، ص ۲۹۱، بحار ، همان
- امالی شیخ صدوق ، ص ۳۰۰، – خصال شیخ صدوق ، ج ۱، ص ۲۶- بحار، ج ۸۵، ص ۴۳۸٫
- خصال شیخ صدوق ، ج ۱، ص ۲۸، بحار ، همان
- معانی الاخبار ص ۳۱۴- خصال ج۱ ص ۴۱- امالی شیخ صدوق ، ص ۳۲۹ – بحار ، همان
- خصال ج ۲ ص ۱۰۲ و ۱۵۱- بحار ، همان
۱۰- امالی شیخ طوسی ج ۱ ص ۲۹ – بحار ، ج ۸۵، ص ۴۳۹٫
- علل الشرایع ج ۲ ص ۱۵- بحار، همان
- امالی شیخ صدوق ص ۲۹۰ -بحار ، همان
- علل الشرایع ج ۱ ص ۲۴۹ – عیون الاخبار ج ۲ ص ۱۰۹ -بحار، همان
- ثواب الاعمال ص ۳۴- بحار، همان
- محاسن ص ۸۴- بحار، همان
۱۶و ۱۷٫محاسن ص ۸۵ – بحار ، ج ۸۵ و ص 440
هیات رزمندگان اسلام
/م.ی216