حجت الاسلام علوی تهرانی: چگونه از گناهان رهایی یابیم؟
وارث: جلسۀ هفتگی حسینیه جلوه با سخنرانی حجت الاسلام علوی تهرانی و مداحی حاج محسن عسگری، حاج حسن خلج و کربلایی مهدی خلج برگزار شد.
در ادامۀ خبر متن سخنان حجت الاسلام علوی تهرانی را می خوانید:
راههای بخشش گناهان
غفاریت
إِنَّ اللَّهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَکَ بِهِ وَ يَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُشْرِکْ بِاللَّهِ فَقَدِ افْتَري إِثْماً عَظيماً (خداوند ( هرگز ) شرک را نمی بخشد! و پایین تر از آن را برای هر کس ( بخواهد و شایسته بداند ) می بخشد) و آن کسی که برای خدا، شریکی قرار دهد، گناه بزرگی مرتکب شده است) غفاریت راهی است برای بخشش گناهان. اما همه ی گناهان با غفاریت خداوند بخشیده نمی شود، از آنجمله گناه شرک است. یعنی مشرک نمی تواند با صفت غفاریت خداوند به پاکی از گناهان برسد. به طور کلی 22 مرتبه توحید داریم، پس به طبع آن 22 مرتبه شرک هم داریم. اما معمولا اکثر انسانها 3 نوع توحید را میشناسند (توحید ذاتی، صفاتی، افعالی)
توبه
با توبه، همه ی گناهان حتی شرک نیز آمرزیده خواهد شد. تُوبُوا إِلَي اللَّهِ جَميعاً أَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ2 (و همگی بسوی خدا بازگردید ای مؤمنان، تا رستگار شوید!) یعنی وقتی توبه میکنید، رستگاری هم به دنبال آن می آید. توبه تجلی گاه صفت یا تواب خداوند است.
وَ هُوَ الَّذي يَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبادِهِ وَ يَعْفُوا عَنِ السَّيِّئاتِ وَ يَعْلَمُ ما تَفْعَلُونَ3 (و اوست که توبه را از بندگانش می پذیرد و از گناهان عفو می فرماید و به آنچه می کنید،داناست)
تغمیض
یکی دیگر از اموری که باعث بخشایش گناهان می شود، تغمیض است. یعنی چشم پوشی از گناه. إِنْ تَجْتَنِبُوا کَبائِرَ ما تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَيِّئاتِکُمْ وَ نُدْخِلْکُمْ مُدْخَلاً کَريماً4 (اگر از گناهان بزرگی که از آن نهی می شوید پرهیز کنید ، گناهان کوچک شما را می پوشانیم و شما را در جایگاه خوبی وارد می سازیم) خدا به انسان وعده داده است، اگر انسان از گناه بزرگ و کبیره چشم پوشی کرده و آنها را انجام ندهد، درعوض خدا نیز ازبقیه گناهان او چشم پوشی خواهد کرد.
تمحیص
قالَ الاْمامُ عَلىّ بنُ الْحسَین، زَیْنُ الْعابدین (عَلَیْهِ السَّلام) : أرْبَعٌ مَنْ كُنَّ فیهِ كَمُلَ إسْلامُهُ، وَ مَحَصَتْ ذُنُوبُهُ، وَ لَقِیَ رَبَّهُ وَ هُوَ عَنْهُ راض: وِقاءٌ لِلّهِ بِما یَجْعَلُ عَلى نَفْسِهِ لِلنّاس، وَ صِدْقُ لِسانِه مَعَ النّاسِ، وَ الاْسْتحْیاء مِنْ كُلِّ قَبِیح عِنْدَ اللّهِ وَ عِنْدَ النّاسِ، وَ حُسْنُ خُلْقِهِ مَعَ أهْلِهِ5. امام سجاد علیه اسلام فرمود: هركس داراى چهار خصلت باشد، ایمانش كامل، گناهانش بخشوده خواهد بود، و در حالتى خداوند را ملاقات مى كند كه از او راضى و خوشنود است:
1 ـ خصلت خودنگهدارى و تقواى الهى به طورى كه بتواند بدون توقّع و چشم داشتى، نسبت به مردم خدمت نماید.
2 ـ راست گوئى و صداقت نسبت به مردم در تمام موارد زندگى.
3 ـ حیا و پاكدامنى نسبت به تمام زشتى هاى شرعى و عرفى.
4 ـ خوش اخلاقى و خوش برخوردى با اهل و عیال خود.
تمحیص در لغت به معنای پاک کردن است. اگر انسان به عهدی که بین خود و خدایش بسته است، عمل کند، در عوض خدا نیز از گناهانش چشم پوشی خواهد کرد، و گناهانش را پاک میکند. مثلا کسی با خود عهد کرده و خواندن زیارت عاشورا را برخود واجب کرده است، اگر به عهد خود وفا کند، خدا نیز به عهد خود وفا کرده و گناهانش را پاک میکند. همانگونه که اگر درخت توتی را تکان دهیم، توت هایش میریزد. خداوند گناهان انسان را نیز همانگونه پاک میکند.
در نامه امام رضا علیه السلام به یکی از یارانش آمده است: انّ اخراجَه(خمس) مفتاحُ رزقِکم و تمحیصُ ذنوبکم 6؛ پرداخت خمس کلید روزی شما و پاک کننده گناهان شماست.
خدا میفرماید روزی دست من است. اگر می خواهی آنرا افزایش دهی، صدقه به نیازمندان بده، خمس مالت را پرداخت کن، صله رحم را فراموش نکن. حال اگر به معنای واقعی به این سخن ایمان داشته باشیم، یعنی توحید در رزاقیت داریم.
حطه الذنوب
وقتی آتش زیر یک دسته برگ خشک میگیرند، همه ی برگها میسوزند و از بین می روند. وقتی برای رفع مشکل و حاجت کسی قدمی برمیداریم نیز، گناهان مثل برگهای خشک از بین میروند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: كسی كه برای كمك به برادر خود و سود رساندن به او اقدام كند، پاداش مجاهدان در راه خدا به او داده خواهد شد7و اینکه امام صادق علیه السّلام فرمود: كسی كه در راه برطرف ساختن نیاز برادر خود قدم بردارد، مانند كسی است كه سعی میان صفا و مروه به جای آرد.8
تبدیل
إِلاَّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِکَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحيماً9 : مگر کسانی که توبه کنند و ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند ، که خداوند گناهان آنان را به حسنات مبدّل می کند و خداوند همواره آمرزنده و مهربان بوده است!
هر کس دوست دارد، سیئات و گناهانش تبدیل به حسنات و ثواب شود، به امام جواد علیه السلام علاقه داشته باشد. عشق ورزی و دوست داشتن امام جواد، سبب تبدیل گناهان و سیئات به حسنات خواهد شد. عن الرّضا(ع) قال رسول الله(ص): حُبّنا أهل البیت یکفّرُ الذّنوب و یُضاعف الحسناتِ.10 پیامبر اکرم صلوات الله علیه فرمودند: محبت ما اهل بیت گناهان را مستور می‌دارد و حسنات را دو چندان میکند.
پی نوشت:
1- سوره نسائ آیه 48
2- سوره نور آیه 31
3- سوره شوری آیه 25
4- سوره نسائ آیه 31
5- مشكاه الأنوار: ص 172، بحارالأنوار: ج 66، ص 385، ح 48.
6-همان، ابواب الانفال، باب3، ح2
7- ثواب الاعمال، ص 340
8- تحف العقول، ص 303
9- سوره فرقان آیه 70
10- نورالثقلین، ج 4، ص 34.