وحدت در قرآن کریم
خداوند متعال در قرآن مسلمانان را به وحدت فراخوانده و از تفرقه نهي كرده است
وارث: فريضه وحدت در قرآن كريم:
اساس مذهب تشیع بر حديث شريف ثقلین بنا شده است كه "پیروي از قرآن و اهل بیت علیه السلام را يگانه راه هدايت معرفي فرموده است. از اين رو شیعیان در پیروي از اين دو منبع از ساير مذاهب اسلامي پیشروتر و سزاوارترند. تأكید علماي عالیقدر شیعه درباره "وحدت بین مسلمانان" نیز دقیقاً به همین دو منبع گرانبها مستند مي باشد. در اين نوشته تنها با استناد آيات شريفه قرآن كريم نشان مي دهیم كه
"وحدت و برادري میان مسلمانان" از فرايض اجتماعي اسلام به شمار مي رود و هرچه به آن خدشه وارد كند تحت هر عنوان كه باشد با قرآن كريم در تعارض آشكار است.
خداوند متعال در قرآن مسلمانان را به وحدت فراخوانده و از تفرقه نهي كرده است آنجا كه مي فرمايد:
و همگى به ريسمان خدا (قرآن و اسلام) چنگ زنید و پراكنده نشويد و نعمتى را كه خدا بر شما ارزانى داشته ياد كنید كه دشمن (يكديگر) بوديد پس او میان دلهاى شما، الفت ايجاد كرد، و به بركتِ نعمتِ او، برادر يكديگر شديد( سوره آل عمران / 103)
در اين آيه الفت و برادري بین مسلمانان امري مطلوب و از الطاف الهي دانسته شده اما تفرقه و دشمني گناهي است كه مسلمانان
نبايد مرتكب آن شوند ( ولا تفرقوا)
خداوند در آيه اي ديگر تفرقه و پراكندگي را شديداً نكوهش كرده است؛ آنجا كه به پیامبر خود مي فرمايد:
تو را با آنها كه دين خويش فرقه فرقه كردند و دسته دسته شدند، كارى نیست. كار آنها با خداست. و خدا آنان را به كارهايشان آگاه خواهد كرد.( سوره انعام آیه 159)
طبق اين آيه مباركه تفرقه و اختلاف آنچنان زشت و نارواست كه كسانى كه دين خود را فرقه فرقه مي كنند، پیامبر)ص( هیچ گونه پیوندي
با آنان ندارد و در پیشگاه خداوند مجازات خواهند شد.
مسأله وحدت در میان امت توحید از آنچنان اهمیت فوق العاده اي برخوردار است كه انبیاي الهي گاهي براي حفظ وحدت بر خطاهاي بزرگ برخي از منحرفان صبر مي كردند تنها براي اينكه اختلاف پیش نیايد چنانكه هنگامي كه موسي)ع( از وعده گاه الهي بازگشت و با گوساله پرستي بني اسرائیل مواجه شد و به هارون كه جانشین ايشان بود در اين باره اعتراض كرد ، هارون در پاسخ گفت: ترسیدم [اگر با آنها برخورد شديد كنم] بگويى میان بنى اسرائیل تفرقه انداخته ، سفارش تو را به كار نبسته ام. (سوره طه/ 94)
خداوند در قرآن اختلاف و فرقه گرايي را از ويژگی هاي مشركان شمرده و تأكید كرده كه مسلمانان نبايد چنین ويژگي داشته باشند: و از مشركان نباشید كه دين خود را پراكنده ساختند و به دستهها و گروهها تقسیم شدند! و (عجب اينكه) هر گروهى به آنچه نزد آنهاست، دلبسته و دلخوش اند. (سوره روم آیه 30 و 31)
"اتحاد بر محور دين" از توصیه هاي خداوند به انبیاي الهي بوده است چنانكه فرمود: "آيینى را براى شما مقرر كرد كه به نوح توصیه كرده بود و آنچه را بر تو وحى كرديم و به ابراهیم و موسى و عیسى سفارش كرديم اين بود كه: دين را برپا داريد و در آن فرقه فرقه نشوید." (سوره شوری/ 13)
از اين آيه مباركه حتي مي توان لزوم تلاش براي تقريب بین اديان توحیدي را نیز استنتاج كرد تا چه رسد تقريب بین مذاهب اسلامي. از آنچه گذشت به روشني مي توان فهمید كه بي ترديد وحدت از نظر قرآن ذاتاً مطلوب است و موضوعیت ويژه دارد و تفرقه ذاتا نامطلوب است و عذاب سهمگین الهي را به دنبال خواهد داشت.
تولي و تبري :
بسیاري از ما بچه هیأتي ها تولي و تبري را واجب و شرط قبولي همه اعمال مي دانیم كه البته چنین نیز هست اما درباره مدارا با اهل سنت و انواع تقیه بويژه تقیه ي مدارائي اهمیتي به آن نمي دهیم. گاهي در گروه با پست هایی مواجه مي شويم كه علنا و صريحا به شخصیتهاي اهل سنت فحاشي مي كنند و ناسزا مي گويند و نويسنده پست تصور مي كند دارد به فريضه تبری عمل می کند اما حقیقت آنست كه تبری باید در کنار "مدارا ، برادری و وحدت اسلامی و تقیه" تفسیر شود.
متاسفانه در برخي هیأتها تنها تبري را به جوانان ما مي آموزند ولي از شیوه درست آن سخني نمي گويند. در حالي كه اهمیت مدارا و تقیه و برادري اسلامي اگر بیشتر از «تولی و تبری» نباشد، قطعأ کمتر نیست. اظهار تبري بايد با ظرافت همراه باشد تا در عین محافظت از تعصبات مذهبي و عواطف جوشان مذهبي در ورطه اختلاف گرفتار نشويم. زيرا اختلاف میان مسلمانان از گوساله پرستي نیز بدتر است چنانكه حضرت هارون علیه السلام تنها براي حفظ وحدت بني اسرائیل در مقابل گوساله پرستي آنان سكوت كرد و وقتي با اعتراض حضرت موسی علیه السلام مواجه شد، عرضه داشت « إني خشیتُ أن تقول فرّقت بین بني اسرائیل و لم ترقب قولي » (سوره طه / 94)
از این آیه معلوم مي شود حضرت موسي علیه السلام هنگام عزيمت به برادر خود سفارش اكید به حفظ وحدت كرده بود تا جايي كه هارون از بیم خدشه دار شدن وحدت امت در مقابل انحراف بزرگي مانند گوساله پرستي واكنش تند بروز نداد.
برخي مي گويند اكنون آخرالزمان است و شیعیان به حكومت و قدرت دست يافته اند و در شرايط كنوني ديگر جاي مدارا با اهل سنت و تقیه نیست. در پاسخ آنها حديلي هست كه مي فرمايد: « هر كس قبل از قیام قائم)عجل الله فرجه( تقیه را كنار بگذارد از ما نیست» (من ترك تقیة قبل خروج قائمنا فلیس منا) منبع : جامع الاخبار ص 95
علامه مجلسي در بحار الانوار تنها در يك جا بیش از 100 روايت درباره مدارا با اهل سنت و تقیه ذكر كرده است.